Τα στεγαστικά δάνεια σε ξένο νόμισμα, στην προκειμένη περίπτωση σε ελβετικό φράγκο, επανέρχονται στο προσκήνιο, σε μία περίοδο που τα επιτόκια του ευρώ βρίσκονται σε ανοδική τροχιά. Τα συγκεκριμένα προγράμματα έχουν το πλεονέκτημα των χαμηλότερων επιτοκίων σε σχέση με τις χορηγήσεις σε ευρώ, κάτι που μεταφράζεται σε μηνιαία όφελος της τάξης τουλάχιστον των 70 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα.
Με τα στεγαστικά σε ξένο νόμισμα, το κέρδος επιτυγχάνεται από τα χαμηλότερα επιτόκια που ισχύουν σε άλλες οικονομίες, όπως η ελβετική, σε σχέση με την ευρωζώνη. Σήμερα, το διατραπεζικό επιτόκιο σε ευρώ euribor διαμορφώνεται σε 3,10%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο Libor του ελβετικού φράγκου ανέρχεται σε 1,60%.
Τα προγράμματα αυτά χορηγούνται με κυμαινόμενο επιτόκιο που μπορεί να ξεκινά από 2,90% (Libor + περιθώριο τραπέζης), ανάλογα με το ποσό του δανείου και το ποσοστό χρηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι για ένα δάνειο της τάξης των 100.000 ευρώ, διάρκειας 30 ετών, η μηνιαία δόση διαμορφώνεται σε 430 ευρώ.
Από την άλλη, τα επιτόκια των χορηγήσεων σε ευρώ ανέρχονται γύρω στο 4%, δηλαδή η μηνιαία δόση για δάνειο με τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά ανέρχεται περί τα 500 ευρώ. Το κέρδος για τον δανειολήπτη φτάνει με τα σημερινά δεδομένα σε μηνιαία βάση στο ποσό των 70 ευρώ, για δάνειο 100.000 ευρώ 30ετούς διάρκειας, σε 140 ευρώ για δάνειο 200.000 κ.ο.κ.
Οι κίνδυνοι και τα ρίσκα
Τα νοικοκυριά, λαμβάνοντας δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου σε φράγκο αναλαμβάνουν δύο κινδύνους, για τους οποίους οι τράπεζες τονίζουν ότι υπάρχει αντίδοτο και ότι δεν επελέγη τυχαία το ελβετικό νόμισμα.
Ο επιτοκιακός κίνδυνος υφίσταται από τη στιγμή που το επιτόκιο δανεισμού είναι κυμαινόμενο και εξαρτάται από το Libor. Όμως, αναλυτές τονίζουν ότι η τρέχουσα διαφορά μεταξύ των επιτοκίων του ευρώ και του ελβετικού φράγκου εκτιμάται ότι θα υπάρχει και στο μέλλον, καθώς τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι το κόστος δανεισμού στην Ελβετία και στην Ευρωζώνη κινείται «παράλληλα», είτε ανοδικά είτε πτωτικά.
Από την άλλη υφίσταται συναλλαγματικός κίνδυνος, με δεδομένο ότι ο πελάτης έχει δανειστεί φράγκα και πληρώνει σε ευρώ που μετατρέπονται σε φράγκα για να αποπληρωθεί η δόση και να εξοφληθεί το κεφάλαιο. Δηλαδή υπάρχει το ρίσκο της ανατίμησης του ελβετικού νομίσματος έναντι του ευρώ.
Οι τράπεζες επισημαίνουν όμως ότι η ισοτιμία ευρώ - ελβετικού φράγκου έχει επιδείξει στο παρελθόν ιδιαίτερα χαμηλή μεταβλητότητα (volatility). Συγκεκριμένα, τα τελευταία πέντε έτη η ισοτιμία κινήθηκε εντός ενός ορίου -5% - +5% και τον τελευταίο χρόνο -3% - +3%. Πρόκειται δηλαδή για διακυμάνσεις που δεν θα πρέπει να «τρομάζουν» τους δανειολήπτες.
Τα προγράμματα προστασίας
Πάντως, μπορεί να εξασφαλιστεί προστασία ως ένα βαθμό και για τους δύο κινδύνους, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του προγράμματος που προσφέρει η κάθε τράπεζα. Συγκεκριμένα, με ένα επιπλέον κόστος της τάξης του 0,15% στο επιτόκιο δανεισμού, ο δανειολήπτης εξασφαλίζει ότι η δόση του δε θα αυξηθεί πάνω από 5%, λόγω της υποτίμησης του ευρώ έναντι του φράγκου, καθ΄ όλη τη διάρκεια αποπληρωμής. Η προστασία αυτή όμως δεν ισχύει για το ανεξόφλητο κεφάλαιο, το οποίο μπορεί να αυξηθεί απεριόριστα σε όρους ευρώ, ανάλογα με την κίνηση της ισοτιμίας.
Η λύση που προτείνουν οι τράπεζες σε κάθε περίπτωση είναι η μετατροπή, με ή χωρίς κόστος, του δανείου σε ευρώ και η επιλογή είτε σταθερού είτε κυμαινόμενου επιτοκίου. Ετσι, αν υπάρξει σημαντική άνοδος της δόσης και του ανεξόφλητου κεφαλαίου, ο δανειολήπτης μπορεί να απεμπλακεί αμέσως από τη χορήγηση σε συνάλλαγμα. Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι το ρίσκο που αναλαμβάνεται «εξαργυρώνεται» από την πιθανότητα η δόση και το ανεξόφλητο κεφάλαιο να μειωθούν, αν το ευρώ ενισχυθεί έναντι του φράγκου.