Ενας πρακτικός οδηγός της Ε.Ε. δίνει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα ακόμα και για αυτούς που έχουν εργαστεί στην Ισλανδία, το Λιχενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία.

Γενικά, ισχύει ο εξής κανόνας: σε κάθε χώρα που εργάζεσαι πληρώνεις ξεχωριστές τις ασφαλιστικές εισφορές που σου αναλογούν. Δεν μπορείς να μεταφέρεις ένσημα από τη μία χώρα στην άλλη. Ωστόσο, ο “ασφαλιστικό φάκελος” με όλο το ιστορικό θα υπάρχει στη χώρα που εργάστηκες τελευταία και από όπου θα πάρεις σύνταξη.

Εν γένει, το ύψος των συντάξεων υπολογίζεται με βάση το ασφαλιστικό μητρώο του κάθε προσώπου στην εκάστοτε χώρα όπου έζησε και εργάστηκε. Το ποσό που θα λάβει ο ασφαλιζόμενος από κάθε μία από τις χώρες αυτές θα αντιστοιχεί στη διάρκεια της κάλυψής του από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της συγκεκριμένης χώρας.

Όσοι έχουν εργαστεί σε περισσότερες από μία χώρες, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση σύνταξης στη χώρα διαμονής τους. Στην περίπτωση όμως που ουδέποτε εργάστηκαν στη χώρα διαμονής τους, θα πρέπει να υποβάλουν τη σχετική αίτηση στη χώρα όπου εργάστηκαν για τελευταία φορά.

Οι υποχρεώσεις και ο συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στην ΕΕ αποτελούν αρκετά σύνθετα ζητήματα. Υπενθυμίζεται ότι οι κανόνες σχετικά με τις υποχρεώσεις κοινωνικής ασφάλισης στην ΕΕ δεν αντικαθιστούν τα εθνικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, αντιθέτως, η ΕΕ προβλέπει ορισμένους κοινούς κανόνες που στόχο έχουν την προστασία των παροχών κοινωνικής ασφάλισης στην περίπτωση μετακίνησης σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Πώς θα κάνω αίτηση για σύνταξη

Βήμα 1

Κάνε αίτηση στον ασφαλιστικό φορέα στη χώρα όπου ζεις. Αν δεν εργάστηκες ποτέ στη  χώρα διαμονής, κάνε αίτηση στην τελευταία χώρα όπου εργάστηκες. Καλό είναι η αναζήτηση των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων να γίνει πριν αποφασίσει κάποιος να βγει στη σύνταξη προκειμένου να κερδίσει χρόνο και να μην καθυστερήσει η καταβολή της σύνταξης.

Βήμα 2

Ο τελευταίος ασφαλιστικός φορέας στη χώρα όπου εργάστηκες για τελευταία φορά θα αναζητήσει μόνος του τα ένσημα από όλες τις χώρες όπου εργάστηκες. Για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να δώσεις σε αυτό το στάδιο όσες περισσότερες πληροφορίες μπορείς.

Βήμα 3

Κάθε ασφαλιστικός φορέας από κάθε χώρα που εργάστηκες θα εξετάσει εάν πληρείς τις προϋποθέσεις για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη. Τα ένσημα μαζί με το δικαίωμα για σύνταξη ή την απόρριψη θα τα στείλει στον τελευταίο ασφαλιστικό φορέα όπου εργάστηκες.

Βήμα 4

Ο τελευταίος ασφαλιστικός φορέας θα λάβει υπόψιν όλο τον εργασιακό σου βίο. Δηλαδή θα αθροίσει όλα τα ένσημα από όλες τις χώρες όπου εργάστηκες προκειμένου να υπολογίσει αν δικαιούσαι σύνταξη, με βάσει τη νομοθεσίας της συγκεκριμένης χώρας.

Βήμα 5

Εάν τελικά δικαιούσαι σύνταξη με βάση τη νομοθεσία της τελευταίας χώρας όπου εργάστηκες, τότε ο ασφαλιστικός φορέας κάθε χώρας θα πληρώνει ξεχωριστή σύνταξη,  με βάση το ποσοστό που του αναλογεί με βάση τα χρόνια που εργάστηκες σε εκείνη τη χώρα.

Βήμα 6

Κάθε ασφαλιστικός φορέας κάθε χώρας θα σου απαντήσει ξεχωριστά για τα συνταξιοδοτικά σου δικαιώματα και για το ποσό της σύνταξης που δικαιούσαι ή όχι. Ομως, ο τελευταίος φορέας θα σου στείλει ένα έντυπο (Ρ1) που θα συγκεντρώνει όλες τις πληροφορίες και τις αποφάσεις του κάθε ασφαλιστικού φορέα από τις χώρες όπου εργάστηκες. Σε αυτό το στάδιο είναι σημαντικό να εξετάσεις προσεκτικά τις αποφάσεις του κάθε φορέα προκειμένου να κάνεις ένσταση εντός προθεσμίας, σε περίπτωση λάθους.