Όλα δείχνουν πως εάν τελικά αποφασίσουμε πως θέλουμε οικονομική βοήθεια, τότε αυτή θα είναι ένας συνδυασμός χορηγών, καθώς η χρηματοδότηση που μπορεί να μας προσφέρει το Ταμείο από μόνο του, με βάση τους όρους που ισχύουν, δεν αρκεί ούτε για το μισό αυτών που θέλουμε να αντλήσουμε το επόμενο δίμηνο.
Χρειαζόμαστε 20-25 δισ. ευρώ άμεσα, ενώ το συνολικό μας χρέος αγγίζει τα 300 δισ. ευρώ και τα ομόλογα που λήγουν μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια ισοδυναμούν με 150 δισ. ευρώ και το ΔΝΤ το μόνο που μπορεί να δώσει στην Ελλάδα, με πολύ ευνοϊκούς βέβαια όρους, είναι μόλις 10 δισ. ευρώ! Αρκεί κανείς να κοιτάξει λίγο προσεκτικά τους κανόνες περί χρηματοδότησης των κρατών-μελών του Ταμείου, και θα το δει.
ΔΝΤ δε σημαίνει χρεοκοπία
Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε πως ο κόσμος τείνει να συνδέει την προσφυγή στο ΔΝΤ με χρεοκοπία της χώρας. Αυτό δεν ισχύει. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, τους οποίους εύκολα βρίσκει κανείς στο site του ΔΝΤ, οποιαδήποτε χώρα-μέλος μπορεί να ζητήσει οικονομική βοήθεια εάν έχει πρόβλημα στο ισοζύγιο πληρωμών της, δηλαδή αν δεν μπορεί να βρει χρηματοδότηση με όρους που «αντέχει» η χώρα, έτσι ώστε να μπορέσει να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις της (όπως η Ελλάδα για παράδειγμα, που δανείζεται σήμερα από τις αγορές, με επιτόκιο πάνω του 6%, υπερεξαπλάσιο δηλαδή από αυτό με το οποίο δανείζονται οι ευρωπαϊκές τράπεζες, κι έτσι το όφελος από τα σκληρά μέτρα πάει στράφι και συγκεκριμένα, πάει στις πληρωμές των υπέρογκων τόκων που πληρώνουμε ετησίως).
Το δάνειο του ΔΝΤ σημαίνει βέβαια και συμμόρφωση σε πολιτικές και μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν στη διόρθωση του προβλήματος της χώρας και θα επαναφέρουν τις συνθήκες ανάπτυξης.
Από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο χορήγησε δάνεια σε 20 χώρες οι οποίες αντιμετώπιζαν μικρά η μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα. Για τα χρήματα που δάνεισε βέβαια, επέβαλε επώδυνα μέτρα ως αντιστάθμισμα.
Τα επώδυνα μέτρα του ΔΝΤ
Η Ουγγαρία που πρώτη εν μέσω κρίσης πήρε δάνειο 12,5 δισ. ευρώ αναγκάστηκε να απολύσει δημόσιους υπαλλήλους και να κάνει περικοπές στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ η Ισλανδία που πήρε δάνειο μόλις 2,1 δισ. ευρώ υποχρεώθηκε να μειώσει μισθούς και συντάξεις, να αυξήσει τους φόρους και να κάνει περικοπές δημοσίων δαπανών.
Επίσης, η Ρουμανία πήρε δάνειο 13 δισ. ευρώ, όμως απέλυσε 137.000 δημοσίους υπαλλήλους, προχώρησε σε περικοπές μισθών και επιδομάτων, αυξήσεις φόρων και μείωση των κοινωνικών δαπανών, ενώ η Λετονία πήρε 1,7 δισ. ευρώ και υποχρεώθηκε στην αύξηση του ΦΠΑ από το 5% στο 21% και στη μείωση των μισθών κατά 20%.
Τέλος, η Τουρκία, που αποτελεί και τακτικό «πελάτη» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, καθώς έχει λάβει κατ' επανάληψη δάνεια, έλαβε πρόσφατα το μεγαλύτερο δάνειο από όλους, ύψους 20,4 δισ ευρώ, με αντάλλαγμα βέβαια την μείωση των μισθών κατά 20% και την κατακόρυφη αύξηση των επιτοκίων.
Όπως δείχνουν λοιπόν τα πράγματα και όπως υποστηρίζουν και οι περισσότεροι αναλυτές, όταν μια χώρα αποφασίζει να χτυπήσει την πόρτα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, λαμβάνει μεν οικονομική βοήθεια με πολύ ευνοϊκούς όρους, αλλά ταυτόχρονα αποφασίζει να λάβει σκληρά μέτρα χωρίς επιστροφή. Η Ελλάδα, όπως διαμηνύει και η κυβέρνηση, είναι ήδη ένα βήμα μπροστά, καθώς με τα σκληρά μέτρα που πήρε πρόσφατα, έχει κατά έναν μεγάλο βαθμό προλάβει το μαστίγιο του ΔΝΤ.
Βέβαια αυτό δε σημαίνει πως το Ταμείο, σε περίπτωση που η χώρα μας ζητούσε βοήθεια (κάτι το οποίο προς το παρόν αρνούμαστε κατηγορηματικά), δεν θα είχε περαιτέρω απαιτήσεις, όπως ακούγεται για παράδειγμα θα μπορούσε να ζητήσει την απόλυση μέχρι και των μισών δημοσιών υπαλλήλων της χώρας. Με λίγα λόγια, το ΔΝΤ θα καθορίζει πλήρως την εισοδηματική και οικονομική πολιτική της χώρας, με τις γνωστές συνέπειες, εξουδετερώνοντας στην ουσία, την κυβέρνηση.
Μέχρι 10 δισ. ευρώ το δάνειο από ΔΝΤ
Όπως και να έχει, η πραγματικότητα είναι πως το ΔΝΤ δεν μας φτάνει! Όπως είπε πρόσφατα και η καθηγήτρια οικονομολόγος Μιράντα Ξαφά (η οποία έχει διατελέσει και στο ΔΝΤ) σε συνέντευξή της σε ραδιόφωνο, το ΔΝΤ δανείζει με πολύ χαμηλό επιτόκιο ένα συγκεκριμένο ποσό που είναι το δεκαπλάσιο της συνδρομής που έβαλε η κάθε χώρα όταν δημιουργήθηκε το ΔΝΤ. Η ίδια είπε ότι το μέγιστο που μπορούμε να δανειστούμε χαμηλότοκα από εκεί είναι 10 δισ. ευρώ.
Το ίδιο λέει και σε πρόσφατη ανάλυση της η Barclays Capital, ότι, με λίγα λόγια, η λύση του ΔΝΤ μάλλον δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση των προβλημάτων χρέους της Ελλάδας. Αν η Ελλάδα κάνει χρήση της "Stand-By Arrangement", που είναι το πιο πιθανό πρόγραμμα για τη χώρα, τότε, θα μπορέσει να δανειστεί 10 φορές την ποσόστωσή της στο ΔΝΤ (quota), που αντιστοιχεί σε περίπου 10 δισ. ευρώ μόνον.
Η κάθε χώρα μέλος του ΔΝΤ έχει και τη δική της quota, η οποία έχει καθοριστεί σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια, με κύριο το ύψος της συμμετοχής της στο Ταμείο και μπορέι κανείς να το δει στο site του ΔΝΤ και την διεύθυνση : http://www.imf.org/external/np/sec/memdir/members.htm
Η quota λοιπόν, της Ελλάδας ανέρχεται σε 823 εκατ. Special Drawing Rights (Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα - SDRs), με το ένα δολάριο να ισοδυναμεί με 0,65 SDRs. Την μεγαλύτερη quota έχουν οι ΗΠΑ που αγγίζει τα 37,2 δισ. SDRs. Η περίοδος χάριτος είναι 3 χρόνια και τρεις μήνες, με την αποπληρωμή να ολοκληρώνεται σε 5 χρόνια, αν και υπάρχει η πιθανότητα αναχρηματοδότησης του δανείου με νέα συμφωνία.
Το κόστος φτάνει το 1,26% για το πρωτο 300% της quota και 3,26% για το υπόλοιπο, και μετά από τρία χρόνια, αυξάνεται. Όπως σημειώνει πάντως η Barclays, υπάρχει και η πιθανότητα κοινής δράσης του ΔΝΤ και άλλων χώρων ή χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.