Αποδείχθηκε ότι οι «εισηγμένοι» βρήκαν την ευκαιρία για να περάσουν την οποιαδήποτε μαύρη σκια σχετικά με τα αποτελέσματα του 2009, επιβαρύνοντας την τελική εικόνα. Οι ζημιές έφτασαν στο 1,2 δις. ευρώ στο τέταρτο τρίμηνο. Στο σύνολο προκύπτει πτώση καθαρών κερδών 37,1%, ο τζίρος υποχώρησε κατά 12,6% και τα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν μόλις κατά 6,2%. Το Τμήμα Ανάλυσης της Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ που επεξεργάστηκε τα αποτελέσματα 270 εισηγμένων κάνει λόγο για σοκ και δέος που προκαλούν τα αποτελέσματα του δ’ τριμήνου τα οποία κατάφεραν να επαναλάβουν μια από τις πλέον αρνητικές επιδόσεις σε επίπεδο ζημιών καθηλώνοντας τα συνολικό καθαρό αποτέλεσμα κάτω από τα 4 δις ευρώ για πρώτη φορά μετά το 2003 (3,2 δις ευρώ). Σημείο αναφοράς σε αυτή την εικόνα «καμένης γης» είναι η σχεδόν ισορροπημένη παρουσία ζημιογόνων και κερδοφόρων εταιριών, φαινόμενο πρωτόγνωρο στην ιστορία της Ελληνικής αγοράς δεδομένου των αναστολών και διαγραφών διαπραγμάτευσης που έχουν προηγηθεί, οι οποίες ως επί το πλείστον αφορούσαν πτωχευμένες εταιρίες. Η ουρά των ζημιογόνων εταιριών δεν φαίνεται να έχει τέλος και η προσέγγιση της ισορροπίας στο 50% του συνόλου είναι μια ένδειξη σταδιακής προσβολής ακόμα και παραδοσιακά υγιών εταιριών ή κλάδων.

Οι δύο τελευταίοι μήνες του 2009 ήταν απογοητευτικοί από πλευράς εμπορικής δραστηριότητας γεγονός το οποίο ήρθε να προστεθεί πάνω στην αδύναμη επίδοση των τραπεζών. Στην περυσινή χρήση το δ’ τρίμηνο είχε επηρεαστεί σε επίπεδο εμπορικών επιχειρήσεων από τα επεισόδια στα κυριότερα αστικά κέντρα ενώ φέτος ο συνδυασμός της κάμψης της ζήτησης στην εμπορική αγορά αλλά και ο περιορισμός των εσόδων των τραπεζών λόγω των αυξημένων προβλέψεων και έκτακτων παραγόντων ανέκοψε το momentum των τριμήνων που προηγήθηκαν. Πέρυσι το σύνολο των ζημιών στο δ’ τρίμηνο είχε διαμορφωθεί σε 1,2 δις ευρώ, το μεγαλύτερο αρνητικό μέγεθος ζημιών που έχει καταγραφεί σε ένα τρίμηνο από την έναρξη δημοσίευσης των αποτελεσμάτων με διεθνή λογιστικά πρότυπα. Οι εισηγμένες έχασαν το πλεονέκτημα της χαμηλής βάσης σύγκρισης εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων που κατά την διάρκεια του 2009 έβαιναν από το κακό στο χειρότερο όπως η πιστωτική επέκταση, η οικοδομική δραστηριότητα, η βιομηχανική παραγωγή, η διαφημιστική δαπάνη κ.α. Ακόμα και η εκλογική αναμέτρηση του Οκτωβρίου λειτούργησε ανασταλτικά στην κατανάλωση και στο κόστος των εταιριών λόγω της αναμονής που προκάλεσε στην λήψη αποφάσεων για την ανάθεση δημοσίων έργων (πληροφορική, κατασκευές) ή την έγκριση επενδύσεων.

Υπό αυτές τις συνθήκες η κερδοφορία μειώθηκε το 2009 κατά 37% σε σχέση με το 2008 όπου είχε προηγηθεί μια ακόμα μείωση της τάξεως του 43%. Αθροιστικά σε δύο χρήσεις η μείωση των καθαρών κερδών περιορίσθηκε κατά 63% μέγεθος το οποίο δεν είχε προηγούμενο ούτε κατά την περίοδο 2000 – 2003.

Τα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν στα 10,53 δις ευρώ αυξημένα κατά 6,2% εξαιτίας της εξαιρετικής επίδοσης της ΔΕΗ χωρίς την οποία η μείωση θα διαμορφωνόταν στο 7,5%. Η ζήτηση στο δ’ τρίμηνο παρέμεινε σε αρνητικούς ρυθμούς (-14,16%) διαμορφώνοντας χαμηλότερο κύκλο εργασιών κατά 12,6% στο σύνολο του έτους.

Σε ότι αφορά την συνεισφορά των κλάδων κεφαλαιοποίησης οι 20 μεγαλύτερες εταιρίες παράγουν 4,3 δις ευρώ, 600 εκ. ευρώ περισσότερα από ότι οι υπόλοιπες 259 εταιρίες που αποτελούν το σύνολο του ΧΑ γεγονός το οποίο εξακολουθεί να αποτελεί και το κυριότερο άλλοθι του σχεδόν μονόπλευρου ενδιαφέροντος που εκδηλώνεται στην αγορά του ΧΑ.

Παρά την καθίζηση των κερδών οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες προσπάθησαν να διατηρήσουν το υγιές κομμάτι του πελατολογίου τους βελτιώνοντας τα περιθώρια τους. Αν και εδώ η παρουσία των ισχυρών μεγεθών της ΔΕΗ είναι κρίσιμη για την διαμόρφωση των συνολικών περιθωρίων όλες οι κατηγορίες κεφαλαιοποιήσεων δείχνουν καλύτερη εικόνα σε σχέση με την περυσινή χρήση. Ανησυχητική πάντως είναι η επανάληψη αρνητικών καθαρών περιθωρίων για δεύτερη συνεχόμενη χρήση στο δ’ τρίμηνο μια τάση που εξηγείται ως επιδίωξη των εταιριών να μειώσουν τα αποθέματα τους ή να «πιάσουν» κάποιους στόχους πωλήσεων αδιαφορώντας για το κόστος. Τα 573 εκ. ευρώ ζημιών του δ’ τριμήνου των εμπορικών εταιριών περιέχουν την έκτακτη φορολογική εισφορά αλλά και τις όποιες προβλέψεις απομείωσης αποθεμάτων, μη είσπραξης απαιτήσεων και ορθής απεικόνισης στοιχείων του ενεργητικού που είθισται να διενεργείται στο τέλος του έτους.

Οι καθαρές θέσεις φαίνεται να αντέχουν παρά τις μεγάλες απομειώσεις δανείων στον τραπεζικό κλάδο (+1%) ενώ τα συνολικά μερίσματα που θα εισπράξουν οι μέτοχοι θα περιοριστούν στα 1,9 με 2,0 δις ευρώ (2008: 2,5 δις ευρώ) με το μεγαλύτερο μερίδιο να αφορά μερίσματα του ΟΠΑΠ (558 εκ. ευρώ) του ΟΤΕ (245 εκ. ευρώ) και της ΔΕΗ (224 εκ. ευρώ).