Την επισήμανση αυτή έκαναν, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, ανώτερα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, σχετικά με την απόφαση που έλαβε, την Τετάρτη, το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ), το οποίο ενέκρινε κατά πλειοψηφία τις απολύσεις των 45 από τους 74 εργαζομένους στη Χαλυβουργία Ελλάδος.
"Εάν η απόφαση ήταν διαφορετική", σημειώνουν τα ίδια στελέχη, "είτε το εργοστάσιο θα οδηγούνταν σε κλείσιμο, οπότε όλοι ανεξαιρέτως οι εργαζόμενοι θα έχαναν τη θέση εργασίας τους χωρίς αποζημίωση, είτε, στην καλύτερη περίπτωση, όλοι οι εργαζόμενοι θα εγκλωβίζονταν σε ένα καθεστώς γκρίζας εργασίας, με εκ περιτροπής απασχόληση και οριακές αμοιβές στα επίπεδα των 150 ευρώ το μήνα".
Να θυμίσουμε ότι η Χαλυβουργία Ελλάδος προσέφυγε στο ΑΣΕ στις 18 Φεβρουαρίου με αρχικό αίτημα για 90 ομαδικές απολύσεις. Ακολούθησαν επτά τριμερείς συναντήσεις στο υπουργείο Εργασίας, κατά τις οποίες μειώθηκε περίπου στους μισούς ο αριθμός των εργαζομένων που επρόκειτο να απολυθούν, ενώ η εταιρεία δεσμεύτηκε να καταβάλλει στους απολυόμενους, αποζημιώσεις ύψους 492.611 ευρώ. Εκτός από την προβλεπόμενη αποζημίωση συμφωνήθηκε θα δοθούν ως επιπλέον αποζημίωση και 1.000 ευρώ σε κάθε απολυόμενο. Το ΑΣΕ, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, έθεσε αυστηρές προϋποθέσεις.
Τέθηκε ρήτρα άμεσης επαναπρόσληψης των απολυμένων ευθύς μόλις το επιτρέψουν τα οικονομικά και παραγωγικά δεδομένα της επιχείρησης, ενώ παράλληλα διασφαλίστηκε η θέση εργασίας των άλλων 29 εργαζομένων της επιχείρησης. Κατά την επιλογή των εργαζομένων που διατήρησαν τις θέσεις εργασίας τους τέθηκαν αυστηρά κριτήρια, όπως η διατήρηση ειδικοτήτων, που κρίθηκαν απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης, η οικογενειακή κατάσταση των εργαζομένων και η αρχαιότητα».
Πρώτη εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου
Η απόφαση για τις ομαδικές απολύσεις αποτελεί την πρώτη εφαρμογή της νέας διαδικασίας ομαδικών απολύσεων που θεσμοθετήθηκε πρόσφατα και δίνει ειδικό ρόλο στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, ενώ μεταβιβάζει τη δυνατότητα της διοικητικής έγκρισης των απολύσεων από τον υπουργό Εργασίας στον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα του υπουργείου Εργασίας που είναι και πρόεδρος του ΑΣΕ.
"Το σύστημα αυτό που καθιερώθηκε με ομόφωνη απόφαση όλων των κοινωνικών εταίρων, έβαλε τέλος σε ένα στρεβλό πλαίσιο 31 ετών, μοναδικό στην Ευρώπη. Στόχος ήταν να θωρακιστεί η άσκηση της υγιούς επιχειρηματικότητας με καθαρούς κανόνες και να σωθούν οι θέσεις εργασίας που μπορούν να σωθούν", υποστηρίζουν τα στελέχη του υπουργείου Εργασίας και προσθέτουν ότι "οι ομαδικές απολύσεις αποτελούν είτε το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της κατάρρευσης μιας επιχείρησης, είτε - συνηθέστερα - ένα εργαλείο αναδιάρθρωσης παραγωγικών μονάδων για την προσαρμογή και επιβίωσή τους σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες".
Το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο για την πραγματοποίηση των ομαδικών απολύσεων στη χώρα μας (νόμος 1387/83) ανέθετε την διοικητική έγκριση των απολύσεων από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας ή Περιφερειάρχη.
"Αυτό ακριβώς το σημείο αποτέλεσε για χρόνια την εστία πολλαπλών στρεβλώσεων του θεσμικού πλαισίου", τονίζουν τα ίδια στελέχη, "καθώς καλείτο ένα πολιτικό πρόσωπο να λάβει ουσιαστικά μια επιχειρηματική απόφαση, μην έχοντας καμία γνώση των πραγματικών συνθηκών". "Ουδέποτε στο παρελθόν υπήρξε ιστορικό προηγούμενο τέτοιας έγκρισης", σημειώνουν, για προφανείς λόγους πολιτικού κόστους ή πελατειακών αντιλήψεων.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις το αποτέλεσμα ήταν καταστρεπτικό. Παρ' ότι οι συνδικαλιστικές σκοπιμότητες ικανοποιήθηκαν, οι επιχειρήσεις εν τούτοις έκλεισαν, μη έχοντας τη δυνατότητα απολύσεων μέρους του προσωπικού, ώστε να διασώσουν τους υπόλοιπους, και όλοι οι εργαζόμενοι απολύθηκαν. Ακόμη, οι απολυμένοι δεν είχαν κάποια προστασία, ούτε επίδομα ανεργίας ούτε αποζημιώσεις απόλυσης, αφού λόγω μη έγκρισης των ομαδικών απολύσεων δεν θεωρούνταν τυπικά και νομικά απολυμένοι. Έτσι έφυγαν και έκλεισαν πολλές μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις από την Ελλάδα.
"Ήταν μια πολιτική που τελικά γυρνούσε "μπούμερανγκ" για τα συμφέροντα των εργαζομένων, αλλά όλοι έκαναν ότι δεν το έβλεπαν. Επρόκειτο κυρίως για μια διαχρονική πολιτική και κοινωνική υποκρισία, που εκφράστηκε με μια ρητορική υποτιθέμενης προστασίας της εργασίας", υποστηρίζουν και προσθέτουν ότι, "στην πραγματικότητα υπονόμευε τις όποιες δυνατότητες εξυγίανσης προβληματικών παραγωγικών μονάδων και, κυρίως, τις προοπτικές απασχόλησης των ίδιων των εργαζομένων".
Αντίθετη με την έγκριση των απολύσεων η ΓΣΕΕ
Τελείως διαφορετική θέση εκφράζει η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ), που με ανακοίνωσή της κατηγορεί την κυβέρνηση ότι, "θυσιάζει τους χαλυβουργούς με στόχο να επιβεβαιώσει στην τρόικα ότι ακολουθεί κατά γράμμα τις εντολές της", ενώ υποστηρίζει ότι, "το υπουργείο Εργασίας με τη στήριξη των εργοδοτών, που πιέζουν μέσω των ομαδικών απολύσεων για τη μείωση του κόστους ενέργειας επιβεβαιώνει με τον πιο επώδυνο τρόπο ότι δεν έχει ούτε την πρόθεση, αλλά ούτε και το σθένος να αρνηθεί τα επαχθή μέτρα των δανειστών".
