Ουσιαστικά, το Συμβούλιο αποτυπώνει το έλλειμμα θεσμικής νομιμοποίησης που εχει το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικων της Ευρωζώνης δίνοντας έτσι περαιτέρω τροφή για συζήτηση επί των θεσμικών ζητημάτων στην ΕΕ. Ήδη με τη Γαλλία να πρωτοστατεί, γίνεται μια προσπάθεια να ισχυροποιηθεί και πάλι η Επιτροπή του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων ώστε να υπάρξουν αντίβαρα στην παντοκρατορία της Γερμανίας στην ευρωομάδα. Στο πλαίσιο αυτό, δεν ειναι τυχαία και η αναφορά στη συνέντευξη Τύπου στα γραφεία της Κομισιόν στην Αθήνα την Τετάρτη του Πιέρ Μοσκοβισί ότι στη θέση της τρόικας στην Ελλαδα υπάρχουν οι Θεσμοί. Ουσιαστικά, η Γαλλια αναζητά αλλαγή ρόλων και υποχώρηση ισχύος των υβριδικών θεσμών που γέννησε και ισχυροποίησε η κρίση σε όφελος παλαιών, όπου η ίδια είναι ισχυρή.
Στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη θεσμικής θωράκισης της Ευρωζώνης και εγγύησης της διαφάνειας, της λογοδοσίας, σημειώνει σε δήλωσή του ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, με αφορμή απάντηση, σε σχετική ερώτησή του, του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ για τη θεσμική συγκρότηση του Eurogroup.
Ο Δημήτρης Παπαδημούλης στην ερώτησή του, ασκούσε έντονη κριτική στις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, που "όχι μόνο δεν βοήθησαν στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης και στη σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών, αλλά οδήγησαν στην καταστρατήγηση θεμελιωδών κανόνων της Ένωσης και στην πολιτική οπισθοδρόμηση του ευρωπαϊκού πειράματος" και τόνιζε συγκεκριμένα ότι "η ηγεσία της ΕΕ βασίστηκε σε κατά περίπτωση εξωθεσμικές λύσεις, εκτός του κοινοτικού πλαισίου, αναγορεύοντας όργανα χωρίς θεσμική συγκρότηση, όπως το Eurogroup, σε καθοριστικής σημασίας θεσμούς και μάλιστα με εκτελεστικές εξουσίες".
Συνεχίζοντας στην ερώτησή του, ο Έλληνας ευρωβουλευτής ζητούσε από το Συμβούλιο να "αξιοποιήσει την οικονομική και πολιτική κρίση της ΕΕ ώστε να προχωρήσουμε στην εμβάθυνση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της δημοκρατίας στις διαδικασίες λήψης όλων των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο" και να "περιορίσει τον ρόλο και τις ντεφάκτο εξουσίες εξωκοινοτικών και μη δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων που λειτουργούν στο εσωτερικό της ΕΕ.
Στην απάντησή του, το Συμβούλιο, αφού παραδέχεται ότι το Eurogroup αποτελεί "άτυπο όργανο" που συναντούνται οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης "όταν χρειάζεται, για να συζητήσουν θέματα σχετικά με τις κοινές ευθύνες όσον αφορά το ευρώ" και έχει ως νομική βάση το "πρωτόκολλο αριθ. 14 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης", σημειώνει την Έκθεση των 5 Προέδρων σχετικά με την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, η οποία προτείνει τη "βελτίωση της δημοκρατική λογοδοσίας, της νομιμότητα και της ενίσχυσης των θεσμών".
Με αφορμή την απάντηση του Συμβουλίου ο Δημήτρης Παπαδημούλης έκανε την ακόλουθη δήλωση:
"Η Ευρώπη που παίρνει αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες, φοβούμενη τη διαφάνεια και τη δημοκρατία, δεν έχει μέλλον. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη έχουν ανάγκη μιας μεγάλης πολιτικής και οικονομικής μεταρρύθμισης, που δυστυχώς αδυνατούν να προσφέρουν η Έκθεση των 5 Προέδρων και οι πρωτοβουλίες Γιούνκερ. Η Ευρωζώνη έχει ανάγκη από μεγαλύτερη συμμετοχή των Εθνικών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία".
Ακολουθούν η πλήρης ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-011876/2015 προς το Συμβούλιο
Άρθρο 130 του Κανονισμού
Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL)
Θέμα: Θεσμική συγκρότηση του Eurogroup
Από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους το 2010, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει συγκεκριμένες πολιτικές, οικονομικές και θεσμικές πρωτοβουλίες, με διακηρυγμένο στόχο την προστασία του ευρώ και της οικονομικής σταθερότητας και ευημερίας των ευρωπαίων πολιτών. Ωστόσο, οι πρωτοβουλίες αυτές, όχι μόνο δεν βοήθησαν στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης και στη σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών, αλλά οδήγησαν στην καταστρατήγηση θεμελιωδών κανόνων της Ένωσης και στην πολιτική οπισθοδρόμηση του ευρωπαϊκού πειράματος.
Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της διαχείρισης της οικονομικής κρίσης, η ηγεσία της ΕΕ βασίστηκε σε κατά περίπτωση εξωθεσμικές λύσεις, εκτός του κοινοτικού πλαισίου, αναγορεύοντας όργανα χωρίς θεσμική συγκρότηση, όπως το Eurogroup, σε καθοριστικής σημασίας θεσμούς και μάλιστα με εκτελεστικές εξουσίες.
Με δεδομένο ότι η ΕΕ βασίζεται σε θεμελιώδεις δημοκρατικές και θεσμικές αρχές, όπως αυτές καταγράφονται και στις Συνθήκες, και ότι κάθε απόφαση που αφορά τις ζωές των ευρωπαίων πολιτών θα πρέπει να λαμβάνεται από δημοκρατικά εκλεγμένους θεσμούς, ερωτάται το Συμβούλιο:
–Θα αξιοποιήσει την οικονομική και πολιτική κρίση της ΕΕ ώστε να προχωρήσουμε στην εμβάθυνση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της δημοκρατίας στις διαδικασίες λήψης όλων των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
–Θα περιορίσει τον ρόλο και τις ντεφάκτο εξουσίες εξωκοινοτικών και μη δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων που λειτουργούν στο εσωτερικό της ΕΕ;
E-011876/2015
Απάντηση
(19.10.2015)
Η Ευρωομάδα έχει ως νομική βάση το πρωτόκολλο αριθ. 14 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο προβλέπει ότι τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ, συναντηθεί άτυπα, όταν χρειάζεται, για να συζητήσουν θέματα σχετικά με τις κοινές ευθύνες όσον αφορά το ευρώ.
Η Ευρωομάδα είναι ένα άτυπο όργανο στο οποίο παρευρέθησαν οι Υπουργοί Οικονομικών των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, οι οποίοι είναι υπόλογοι έναντι των αντίστοιχων εθνικών κοινοβουλίων. Το αποτέλεσμα των εργασιών της Ευρωομάδας δημοσιοποιούνται μέσω συνεντεύξεων Τύπου του Προέδρου της Ευρωομάδας και, κατά περίπτωση, μέσα από δημοσιευθείσες δηλώσεις . Ο Πρόεδρος της Ευρωομάδας παρουσιάζεται τακτικά ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (ECON) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο του οικονομικού διαλόγου.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, σε στενή συνεργασία με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Ευρωομάδα, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνέταξε έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε στις 22 Ιουνίου 2015, σχετικά με την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Η λεγόμενη αυτή Έκθεση «πέντε Προέδρων» περιλαμβάνει προτάσεις για τη βελτίωση «της δημοκρατική λογοδοσίας, της νομιμότητα και της ενίσχυσης των θεσμών».
Γ. Α.