Το χρονικό της επίσκεψης

Λίγο μετά τις 10:00 προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης το αεροπλάνο που μετέφερε από την Ιταλία τον Πάπα Φραγκίσκο. Στο αεροδρόμιο τον υποδέχτηκαν και τον ασπάστηκαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος καθώς και ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Λίγο πριν την προσγείωση του αεροσκάφους, ο Πάπας έστειλε το μήνυμά του μέσω των social media:

Με 10 πρόσφυγες από ευάλωτες κοινωνικά ομάδες θα επιστρέψει στη Ρώμη ο Πάπας

Με 10 πρόσφυγες που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, μέλη μονογονεϊκών οικογενειών, μητέρες με παιδιά, ανθρώπους με κινητικά προβλήματα ή προβλήματα υγείας, από διάφορες εθνικότητες, θα ξεκινήσει το ταξίδι της επιστροφής, στις 3.15 μετά το μεσημέρι, μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του στη Λέσβο, ο Πάπας Φραγκίσκος.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, νωρίς χθες το μεσημέρι ο Πάπας ζήτησε μέσω αξιωματούχων του, να υπάρξει μια συμβολική ενέργεια και να επιστρέψει στο Βατικανό μαζί με 10 πρόσφυγες, οι οποίοι ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες και βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα λόγω του κλεισίματος των συνόρων στα Βαλκάνια.

Η συνάντηση με τον Πρωθυπουργό-Το μήνυμα στον ελληνικό λαό

Στη συνάντηση που είχαν ο πρωθυπουργός και ο Πάπας Φραγκίσκος αμέσως μετά την άφιξη του Ποντίφικα στη Λέσβο, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι η Ελλάδα έδειξε ανθρωπιά και αλληλεγγύη στο ζήτημα του προσφυγικού.

«Σημαντική πρωτοβουλία σε μια κρίσιμη στιγμή», χαρακτήρισε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας την πρωτοβουλία της σημερινής επίσκεψης των τριών ιεραρχών στη Λέσβο, κατά τη συνάντηση του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι οι Έλληνες αναδεικνύουν πανανθρώπινες αξίες αλληλεγγύης, όταν άλλοι, όπως επισήμανε, στο όνομα του Χριστιανισμού, αντιμετώπισαν τους πρόσφυγες με τείχη, φράχτες και βία.

Στον σύντομο διάλογο που είχαν μπροστά στις κάμερες, ο Πρωθυπουργός τόνισε πως το σημαντικό είναι ότι με αυτή την προσπάθεια σήμερα και την παρουσία τους, όπως και του Πάπα Φραγκίσκου, δίνουν ένα μήνυμα που ξεπερνά τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά σύνορα. «Αυτό είναι πολύ σημαντικό και για την Ελλάδα και για την προσφυγική κρίση», σημείωσε.

Αφού επισήμανε στη συνέχεια ότι στην Ελλάδα βρίσκονται περί τους 50.000 πρόσφυγες, ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «προσπαθούμε παρά τις δυσκολίες να δημιουργήσουμε ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης». Είπε επίσης ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στην άλλη πλευρά, στην Τουρκία είναι κοντά στα 2 εκατ.

Από την πλευρά του ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας εξήρε τον ρόλο της χώρας μας στην αντιμετώπιση του παγκόσμιου αυτού ζητήματος επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι: «Η Ελλάδα συνεχίζει να δίνει το παράδειγμα της ανθρωπιάς».

Στη Μόρια ο Πάπας

Λίγο μετά τις 11 Ο Πάπας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Αρχιεπίσκοπος αλλά και ο Πρωθυπουργός έφτασαν στη Μόρια όπου βρίσκεται ο καταυλισμός προσφύγων. Μόλις έγιναν αντιληπτοί από τους πρόσφυγες ακούστηκαν εκατοντάδες χειροκροτήματα. Οι ίδιοι ξεκίνησαν να χαιρετούν ένας προς ένα όσα άτομα είχαν συγκεντρωθεί στο σημείο. Εκτυλίχθηκαν πραγματικά συγκινητικές στιγμές.

Το μήνυμα του Πάπα

Ο ελληνικός λαός ανταποκρίνεται με μεγάλη γενναιοδωρία στις ανάγκες των προσφύγων, παρόλο που διανύει μία δύσκολη περίοδο, τόνισε ο Πάπας Φραγκίσκος σε χαιρετισμό του, μετά από την επίσκεψή του στο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης στη Μόρια της Λέσβου.

«Ήρθαμε εδώ για να επιστήσουμε και πάλι την προσοχή του κόσμου στη σοβαρή αυτή ανθρωπιστική κρίση. Ήρθαμε για να απευθύνουμε έκκληση να βρεθεί λύση», πρόσθεσε.

Απευθυνόμενος προς τους πρόσφυγες είπε ότι «δεν είναι μόνοι» και τους ζήτησε να μη χάνουν την ελπίδα τους.

«Περάσατε πολλά δεινά  σε αναζήτηση μίας καλύτερης ζωής. Κάνατε πολλές θυσίες» ανέφερε, προσθέτοντας: «Ήρθα εδώ για να σταθώ δίπλα σας και να ακούσω τις ιστορίες σας (…). Ήρθαμε για να ενώσουμε τις φωνές μας με τις φωνές σας».

Η έκκληση – διακήρυξη

Το πλήρες κείμενο της έκκλησης – διακήρυξης των τριών θρησκευτικών ηγετών από τη Λέσβο έχει ως εξής:

Ημείς ο Πάπας Φραγκίσκος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, συναντηθήκαμε στο ελληνικό νησί της Λέσβου για να αποδείξουμε την βαθειά ανησυχία μας για την τραγική κατάσταση των πολυάριθμων προσφύγων, των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο, που έχουν έλθει στην Ευρώπη, προσπαθώντας να ξεφύγουν από καταστάσεις συγκρούσεων και, σε πολλές περιπτώσεις, καθημερινών απειλών για την επιβίωσή τους. Η παγκόσμια κοινή γνώμη δεν μπορεί να αγνοήσει την τεράστια ανθρωπιστική κρίση που δημιουργήθηκε από την εξάπλωση της βίας και των ενόπλων συγκρούσεων, τις διώξεις και τον εκτοπισμό των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων και τον ξεριζωμό των οικογενειών από τα σπίτια τους, κατά παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών τους.

Η τραγωδία της αναγκαστικής μετανάστευσης και της μετατόπισης επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπων, και είναι ουσιαστικά μια κρίση της ανθρωπότητας, καλώντας για μια απάντηση αλληλεγγύης, συμπόνιας, γενναιοδωρίας και άμεσης πρακτικής δέσμευσης πόρων. Από τη Λέσβο, κάνουμε έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να ανταποκριθεί με θάρρος στη αντιμετώπιση αυτής της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης και των βαθυτέρων αιτίων της, μέσω διπλωματικών, πολιτικών και φιλανθρωπικών πρωτοβουλιών, και μέσα από συλλογικές προσπάθειες, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη.

Ως ηγέτες των αντίστοιχων Εκκλησιών μας, εκφράζουμε από κοινού την επιθυμία μας για ειρήνη και την ετοιμότητά μας να προωθήσουμε την επίλυση των συγκρούσεων μέσω του διαλόγου και της συμφιλίωσης. Καθώς αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες που ήδη γίνονται για την παροχή βοήθειας και φροντίδας στους πρόσφυγες, μετανάστες και αιτούντες άσυλο, καλούμε όλους τους πολιτικούς ηγέτες να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο, για να εξασφαλισθεί ότι πρόσωπα και κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των Χριστιανών, παραμένουν στις πατρίδες τους και απολαμβάνουν το θεμελιώδες δικαίωμα να ζουν με ειρήνη και ασφάλεια.

Μια ευρύτερη διεθνής συναίνεση και ένα πρόγραμμα βοήθειας, χρειάζονται επειγόντως, για να διατηρηθεί το κράτος δικαίου, για την προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σ αυτή τη μη βιώσιμη κατάσταση, για την προστασία των μειονοτήτων, για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και του λαθρεμπορίου, για την εξάλειψη των μη ασφαλών διαδρομών, όπως αυτές μέσα από το Αιγαίο και το σύνολο της Μεσογείου και για να αναπτυχθούν ασφαλείς διαδικασίες επανεγκατάστασης. Μ αυτό τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε άμεσα αυτές τις χώρες οι οποίες εμπλέκονται στην ικανοποίηση των αναγκών των πολυάριθμων βασανισμένων αδελφών μας. Ειδικότερα, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς τον λαό της Ελλάδας, ο οποίος παρά τις δικές του οικονομικές δυσκολίες, έχει ανταποκριθεί με γενναιοδωρία σ΄ αυτή την κρίση.

Απευθύνουμε κοινή έκκληση για τον τερματισμό του πολέμου και της βίας στη Μέση Ανατολή, μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, και την έντιμη επιστροφή όσων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ζητούμε από τις θρησκευτικές κοινότητες να εντείνουν τις προσπάθειες τους στην υποδοχή, παροχή βοήθειας και προστασίας στους πρόσφυγες όλων των θρησκειών, και τις θρησκευτικές και πολιτικές υπηρεσίες ανακούφισης (των προσφύγων) να εργάζονται για να συντονίζουν τις πρωτοβουλίες τους. Για όσο διάστημα υπάρχει η ανάγκη, επιμόνως ζητούμε από όλες τις χώρες να παράσχουν προσωρινό άσυλο, να προσφέρουν την ιδιότητα του πρόσφυγα σε όσους έχουν δικαίωμα, να επεκτείνουν τις προσπάθειες αρωγής τους και να συνεργαστούν με όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης για τον άμεσο τερματισμό των συνεχιζομένων συγκρούσεων.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σήμερα μία από τις πιο σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις της από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Για την αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής πρόκλησης, κάνουμε έκκληση σε όλους τους ακολούθους του Χριστού να ενθυμούνται τα λόγια του Κυρίου, σύμφωνα με τα οποία όλοι μας θα κριθούμε μια μέρα: «επείνασα γάρ και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα και εποτίσατέ με, ξένος ήμιν και συνηγάγετέ με, γυμνός και περιεβάλετέ με, ησθένησα και επεσκέψασθε με, εν φυλακή ήμιν και ήλθατε προς με ....αμήν λέγω υμίν, εφ΄όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθαίος 25:35 – 36, 40).

Από την πλευρά μας, υπακούοντας στο θέλημα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, πιστεύουμε ακράδαντα, ολόψυχα και με αποφασιστικότητα, ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας για την προώθηση της πλήρους ενότητας όλων των Χριστιανών. Επιβεβαιώνουμε την πεποίθηση μας ότι η «συμφιλίωση (μεταξύ των Χριστιανών) περιλαμβάνει την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης εντός και μεταξύ όλων των λαών... Μαζί, θα κάνουμε το χρέος μας, ώστε να προσφέρουμε στους μετανάστες, τους πρόσφυγες, και τους αιτούντες άσυλο, μία ανθρώπινη υποδοχή στην Ευρώπη» (Οικουμενική Χάρτα, 2001). Με την υπεράσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών, καθώς και των πολλών περιθωριοποιημένων ανθρώπων στις κοινωνίες μας, έχουμε ως στόχο να εκπληρώσουμε την αποστολή των Εκκλησιών, που είναι η διακονία του κόσμου.

Η συνάντηση μας σήμερα έχει ως στόχο να δώσει κουράγιο και ελπίδα σε όσους αναζητούν καταφύγιο και σε όλους εκείνους που τους καλωσορίζουν και τους βοηθούν. Καλούμε την διεθνή κοινότητα να θέση την προστασία της ανθρώπινης ζωής ως προτεραιότητα, και σε κάθε επίπεδο, να υποστηρίξει πολιτικές εντάξεις που εκτείνονται σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες. Η φοβερή κατάσταση όλων όσων επηρεάζονται από την παρούσα ανθρωπιστική κρίση, συμπεριλαμβανομένων πολλών Χριστιανών αδελφών μας, απαιτεί συνεχή προσευχή από μέρους μας.

Το κοινό γεύμα των θρησκευτικών ηγετών με τους πρόσφυγες περιελάμβανε το προγραμματισμένο για στον καταυλισμό σημερινό φαγητό, ρύζι με λαχανικά, ελιές, ψωμί και χαλβά.

Oι τρεις ιεράρχες έφτασαν στο λιμάνι της Μυτιλήνης.

Στην ομιλία του, ο Πάπας ευχαρίστησε τον Θεό που τον αξίωσε να επισκεφθεί το νησί, ενώ μίλησε και πάλι με θερμά λόγια για τους «Έλληνες που κράτησαν ανοικτή την καρδιά τους».

Ακολούθησε κοινή δέηση των τριών Προκαθημένων για τους πρόσφυγες και μετανάστες που έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να φτάσουν στα ελληνικά νησιά και ενός λεπτού σιγή.

Κατευθύνθηκαν στην ειδική εξέδρα που είχε στηθεί για να ρίξουν λίγα λουλούδια στη θάλασσα στη μνήμη των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στα νερά του Αιγαίου.

Ο ποντίφικας με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τον Αρχιεπίσκοπο έφτασαν στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης, όπου είχαν την τελευταία τους ιδιωτική συνάντηση προτού αναχωρήσουν.

Ακολούθησε και η τελευταία ιδιωτική συνάντηση του Πάπα με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Λίγο αργότερα ο πρωθυπουργός συνόδευσε τον ποντίφικα μέχρι την σκάλα του αεροπλάνου.

Μετά την αναχώρηση του Πάπα αναχώρησαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.