Μήνυμα στην Τουρκία να διατηρήσει την Αγιά Σοφιά με έναν τρόπου που διατηρεί τις παραδόσεις και την περίπλοκη ιστορία της έστειλε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δια του εκπροσώπου του το βράδυ της Τετάρτης λίγες ώρες μετά την τουρκική πρόκληση να διαβαστεί το Κοράνι μέσα στο ναό-σύμβολο του ελληνισμού.
Τη δήλωση αυτή έκανε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μάρκ Τόνερ κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Είχε προηγηθεί η προκλητική ενέργια να εορταστεί η νύχτα του Καντίρ μέσα στην Αγιά Σοφιά με τις ευλογίες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καθώς το παρών στην τελετή έδωσε ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας (Diyanet).
Την κίνηση των Τούρκων καταδίκασε με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών υπενθυμίζοντας ότι η Αγία Σοφία είναι «ένα μνημείο που έχει χαρακτηριστεί από την UNESCO ως παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά» καθώς και ότι ενέργειες όπως αυτή «προσβάλει τη διεθνή κοινότητα, η οποία οφείλει να κινητοποιηθεί δεόντως και να αντιδράσει».
Δείτε την προκλητική ενέργεια
Το ΥΠΕΞ έκανε ακόμα λόγο για μια «καταφανώς απαράδεκτη πρόκληση στο θρησκευτικό συναίσθημα των απανταχού Χριστιανών» και καλεί την Τουρκία «να επιδείξει συμπεριφορά σύγχρονης και δημοκρατικής χώρας και να προστατεύσει τον οικουμενικό χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας, σεβόμενη την μακραίωνη παράδοση του πανανθρώπινου αυτού μνημείου».
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
«Καταδικάζουμε την ανάγνωση του Κορανίου και την τέλεση προσευχής παρουσία του επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας εντός της Αγίας Σοφίας, η οποία μεταδόθηκε τηλεοπτικά από την κρατική τηλεόραση της Τουρκίας.
Η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο που έχει χαρακτηριστεί από την UNESCO ως παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Η απόπειρα μετατροπής της σε τέμενος, μέσω της ανάγνωσης του κορανίου, της τέλεσης προσευχής και σειράς άλλων ενεργειών, προσβάλει τη διεθνή κοινότητα, η οποία οφείλει να κινητοποιηθεί δεόντως και να αντιδράσει.
Πρόκειται για μία καταφανώς απαράδεκτη πρόκληση στο θρησκευτικό συναίσθημα των απανταχού Χριστιανών και όσων τιμούν την πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας, η οποία σημειώνεται σε μία περίοδο που θα έπρεπε να προάγεται αντί να υπονομεύεται ο διαθρησκειακός διάλογος.
Καλούμε την Τουρκία να επιδείξει συμπεριφορά σύγχρονης και δημοκρατικής χώρας και να προστατεύσει τον οικουμενικό χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας, σεβόμενη την μακραίωνη παράδοση του πανανθρώπινου αυτού μνημείου».
Αντίστοιχο ζήτημα είχε δημιουργηθεί και τον περασμένο Σεπτέμβριο όταν είχε πάρει θέση και η Κομισιόν, απάντωντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της ΝΔ Μανώλη Κεφαλογιάννη. Τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε καταδικάσει τις προσπάθειες των τουρκικών αρχών να πραγματοποιούν θρησκευτικές τελετές εντός της Αγιάς Σοφιάς που είναι μουσείο.