Το κτήριο των παλιών Ιταλικών Στρατώνων, επί Κρητικής Πολιτείας, μετέπειτα στρατόπεδο Τζομπανάκη είχε μεταμορφωθεί τις τελευταίες δεκαετίες σε Πολεμικό Μουσείο διαφυλάσσοντας κειμήλια των Κρητικών Αγώνων για την λευτεριά.
Είναι γεγονός, ότι το κτήριο έχρηζε εκτεταμένης παρέμβασης, ενώ η ξύλινη οροφή του το καθιστούσε ιδιαίτερα ευαίσθητο σε πυρκαγιές. Είχε σταματήσει να λειτουργεί καθώς υπήρχαν ζητήματα ασφάλειας. Χτες τελικά από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία ξέσπασε πυρκαγιά που υπό έλεγχο τέθηκε, έπειτα από ολονύκτια μάχη με τις φλόγες που έδωσαν ισχυρές πυροσβεστικές δυνάμεις, τα ξημερώματα της Δευτέρας.
Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι πυροσβέστες κατάφεραν να περιορίσουν τη φωτιά στον χώρο του Μουσείου, καθώς υπήρχε ο κίνδυνος επέκτασης της, ενώ είχε διακοπεί και η ηλεκτροδότηση στην περιοχή.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Χανιώτικων Νέων στις 22/1/2018 η κακή εικόνα του κτηρίου είχε απασχολήσει πολλές φορές τα τοπικά μέσα αλλά και τις αρχές. Όπως είχε αναφερθεί από την έγκριτη εφημερίδα είχαν πέσει δίπλα στην είσοδο του κτηρίου σοβάδες ενώ όλα τα πορτοπαράθυρα ήταν ορθάνοιχτα αφημένα στο έλεος των ανέμων αλλά και ενδεχομένως των επιτήδειων. Στο παρελθόν δε είχαν πέσει ιδέες ακόμη και για μεταστέγαση του Δημαρχείου στο σημείο αυτό μετά από πιθανή παραχώρηση του κτηρίου.
Μάλιστα όπως αναφέρουν τα Χανιώτικα Νέα αλλά και η τοπική εφημερίδα Αγώνας της Κρήτης αντιπεριφερειάρχης Χανίων Απ. Βουλγαράκης πριν από τρία χρόνια είχε ανακοινώσει πως η Περιφέρεια έχει υποβάλλει αίτημα με επιστολή προς το Υπουργείο Εθνικής Αμυνας και ειδικότερα τη Διοίκηση Πολεμικών Μουσείων για την παραχώρηση του κτηρίου σε αυτήν. Χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Από τον Δήμο Χανίων υπήρχαν σκέψεις για μετεγκατάσταση του Πολεμικού Μουσείου στο φρούριο στην Απτέρα. Προφανώς ούτε γι’ αυτό υπήρξε πρόοδος. Πριν 6 μήνες οι εικόνες ερήμωσης των ιταλικών στρατώνων είχαν ξαναπαρουσιαστεί σε ρεπορτάζ των “Χ.Ν” χωρίς όμως να… ιδρώσει το αυτί κανενός αρμόδιου.
«Έτσι εδώ και 6 μήνες, οι σοβάδες συνεχίζουν να πέφτουν και τα πορτοπαράθυρα των Στρατώνων παραμένουν ορθάνοιχτα λες και πρόκειται για κτήριο – φάντασμα.
Σε κάθε περίπτωση, η εικόνα κατάρρευσης ενός μνημείου της νεότερης ιστορίας μας, δεν τιμά έναν πολιτισμένο τόπο και επιβάλλεται Δήμος και Περιφέρεια να βρουν άμεσα λύση» ανέφεραν τα Χ.Ν.
Στην καρδιά της πόλης
Πλέον ένα κουφάρι θα «στολίζει» ένα από τα πολυσύχναστα σημεία της πόλης. Εν μέσω σημαντικών αρχιτεκτονημάτων, εμβληματικών για την ανάπτυξη των Χανίων στην καμπή του 19ου αιώνα το κτήριο θα αναμείνει την αποκατάσταση του. Το σημείο και η γειτνίαση με κτήρια των αρχών του αιώνα το καθιστά ιδανικό για πιθανές άλλες χρήσεις που μπορεί να σηματοδοτήσουν την πορεία μιας πόλης με μεγάλο τουριστικό στίγμα αλλά και πολιτιστικό αποτύπωμα.
Το κτίριο οικοδομήθηκε το 1870 σε σχέδια του Ιταλού Αρχιτέκτονα Μαγκούζο.
Το Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, στα πλαίσια της εκπλήρωσης της αποστολής του και σε συνεργασία με τοπικούς φορείς στην πόλη των Χανίων, ίδρυσε παράρτημα, το οποίο εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 1995.
Η αποστολή του Μουσείου είναι η συγκέντρωση, διαφύλαξη, συντήρηση και έκθεση πολεμικών και άλλων κειμηλίων της περιόδου κυρίως από το 1821 έως το 1940, που αφορούν στη συμβολή των Κρητών στον Μακεδονικό και τον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα (1903 – 1922), στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912 – 13), στην Μικρασιατική Εκστρατεία (1919 – 1922), στον Α” και Β” Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Μάχη της Κρήτης και την Εθνική Αντίσταση κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής (1941 – 45).
Το κτήριο καθώς και το στρατόπεδο Τζομπανάκη, έκτασης 2,646 τ.μ., ανήκει στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, η οποία με την υπ”αριθμ.22/25-9-91 απόφαση την παρεχώρησε στο Πολεμικό Μουσείο για την στέγαση του Πολεμικού Μουσείου Χανίων. Το παράρτημα Χανίων υπάγεται επομένως διοικητικά στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών και στη συνέχεια στο Γ.Ε.ΕΘ.Α. και διοικείται από 6/μελές Διοικητικό Συμβούλιο.
Γιώργος Αλεξάκης