Ανάχωμα στο brain drain τα ερευνητικά προγράμματα ελληνικών ιδρυμάτων

14:05 - 02 Φεβ 2019 | Ειδήσεις

«Από τους ερευνητές που συμμετέχουν στις δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, ένας στους δύο που αναζητούσε εργασία στο εξωτερικό έπαψε να αναζητά». Αυτό ανέφερε ο Γιώργος Ιωαννίδης, ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου σε συνέντευξή του στο περιοδικό του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης.

Αναφερόμενος στα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) για την ενίσχυση το εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού είπε ότι κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020, μέσω του επιχειρησιακού Προγράμματος «ανάπτυξη ανθρώπινου Δυναμικού, εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση (εΠ αναΔ-εΔΒΜ)» χρηματοδοτείται ένα σύνολο παρεμβάσεων, κεντρική επιδίωξη των οποίων είναι η ενίσχυση του ακαδημαϊκού/ ερευνητικού βιογραφικού των ωφελουυμένων προκειμένου να βελτιωθούν οι ακαδημαϊκές/ ερευνητικές προοπτικές τους.

Ειδικότερα, οι παρεμβάσεις αυτές οργανώνονται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες: υποτροφίες για υποψήφιους διδάκτορες, ατομικές υποτροφίες για μετά-διδάκτορες ερευνητές, χρηματοδότηση ερευνητικών ομάδων στις οποίες συμμετέχουν νέοι ερευνητές και η πράξη «απόκτηση ακαδημαϊκής Διδακτικής εμπειρίας».

Για τις παραπάνω παρεμβάσεις, το σύνολο των οποίων έχει ήδη ενεργοποιηθεί, κινητοποιούνται περίπου 220 εκατομμύρια ευρώ, με στόχο να ωφεληθούν περίπου 20.300 νέοι ερευνητές, στοιχείο που καθιστά το εΠ αναΔ-εΔΒΜ το σημαντικότερο (από άποψη μαζικότητας) χρηματοδοτικό εργαλείο στη χώρα, για την ενίσχυση των νέων ερευνητών.

Όπως γνωστοποίησε ο ειδικός γραμματέας απαντώντας στην ερώτηση κατά πόσο οι δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του brain drain, τα πρώτα αποτελέσματα από τον μηχανισμό παρακολούθησης είναι ενθαρρυντικά καθώς, προκύπτει ότι ένας στους δύο που αναζητούσε εργασία στο εξωτερικό έπαψε να αναζητά, ως αποτέλεσμα της συμμετοχής του στις δράσεις.

Επίσης, όπως ανέφερε ο ίδιος, ο βαθμός ικανοποίησης κινείται σε επίπεδα άνω του ογδόντα πέντε τοις εκατό. «Κατά συνέπεια, παρά τα επιμέρους προβλήματα που πάντα θα υπάρχουν, φαίνεται ότι η βασική στοχοθεσία των παρεμβάσεών μας είναι ορθή. Πρέπει βέβαια να αναγνωρίσουμε ότι αυτά που χρειάζεται να γίνουν είναι πολλά, με σημαντικότερο από όλα να διαμορφωθεί μια θετική μακροπρόθεσμη προοπτική για τους νέους ερευνητές, η οποία προφανώς δεν μπορεί να γίνει μέσω των χρονικά περιορισμένων ΕΣΠΑ».

Σχετικά με την ισοτιμία στην πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις αναφέρθηκε συνοπτικά στις 4 σημαντικότερες και όπως είπε:

(α) Η ισότιμη εκπροσώπηση των επιστημονικών πεδίων αποτελούσε μια πρόκληση για την χώρα. Κατά το πρόσφατο παρελθόν, η κατανομή της χρηματοδότησης δεν υπάκουε σε κάποια μεθοδολογία ή τεκμηρίωση αλλά εξαρτιόταν από πολιτική απόφαση η οποία δεν αποτυπωνόταν πουθενά ρητά.

Για την αντιμετώπιση του παραπάνω ζητήματος, το σύνολο των προγραμμάτων που χρηματοδοτούμε κατανέμει τη χρηματοδότηση μεταξύ των επιστημονικών πεδίων με την ίδια μεθοδολογία που χρησιμοποιεί το ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, με αποτέλεσμα να εξισώνεται το ποσοστό επιτυχίας μεταξύ των διαφορετικών επιστημονικών πεδίων.

Με απλά λόγια, οι πιθανότητες που έχει ένας προγραμματιστής να λάβει υποτροφία είναι ακριβώς οι ίδιες με τις πιθανότητες που έχει ένας φυσικός ή ένας ανθρωπολόγος.

(β) οι διαδικασίες αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων αποτελεί το δεύτερο σημείο παρέμβασης. Ήταν αναγκαία η συστημική διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας σύζευξης των αξιολογητών με τις ερευνητικές προτάσεις που αυτοί αξιολογούν. για αυτόν τον σκοπό φτιάχτηκε η ενιαία Πλατφόρμα αξιολόγησης.

Σήμερα το μητρώο της Πλατφόρμας αριθμεί πάνω από 2.500 πιστοποιημένους αξιολογητές σε 570 επιστημονικές εξειδικεύσεις, δηλαδή αποτελεί το πληρέστερο μητρώο αξιολογητών ερευνητικών προτάσεων στην ελλάδα.

Ακόμα πιο σημαντικό είναι, συνέχισε ο ίδιος, ότι η διαδικασία σύζευξης είναι αυτοματοποιημένη χωρίς τη δυνατότητα παρέμβασης κανενός φυσικού προσώπου. Επίσης, η μεθοδολογία σύζευξης είναι υποχρεωτικά γνωστή εκ των προτέρων σε όλους τους αξιολογητές και τους ερευνητές.

Επίσης σημειώνεται ότι η χρήση αυτού του εργαλείου εκτός από το αδιάβλητο της διαδικασίας ανάθεσης επιτάχυνε δραματικά τον απαιτούμενο χρόνο αξιολόγησης, αφού για τη διενέργεια περίπου 3.500 μεμονωμένων αξιολογήσεων απαιτούνται λιγότεροι από δύο μήνες.

(γ) Η εδραίωση της περιοδικότητας των προκηρύξεων αποτελεί την τρίτη συστημική παρέμβαση. ερευνητική πολιτική δεν μπορείς να κάνεις με μεμονωμένες προκηρύξεις που κανείς δεν γνωρίζει εάν και πότε θα επαναληφθούν. Ήδη από το 2015 υπήρξε ένας σχεδιασμός που καλύπτει το σύνολο της Προγραμματικής Περιόδου, δηλαδή έως και το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023.

(δ) Τέλος, η παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων αποτελεί την τελευταία συστημική παρέμβαση. Υπάρχει η συνδρομή του Εθνικού Κέντρου τεκμηρίωσης για την "παραμετροποίηση" των χαρακτηριστικών των παρεμβάσεών.

Τελευταία τροποποίηση στις 14:11 - 02 Φεβ 2019

Ετικέτες