Ενώ η υποτίμηση του γιεν συνεχίζεται, οι εξαγωγές της Ιαπωνίας επιδιόρθωσαν συγκρατημένα από το περασμένο φθινόπωρο, και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας, το οποίο βρισκόταν κοντά στο μηδέν, έχει μετακινηθεί υψηλότερα. Ορισμένοι αποδίδουν αυτό στο δεύτερο στάδιο του «φαινομένου της καμπύλης J» το οποίο επιτέλους πραγματοποιείται μετά από μια πολύ μεγάλη καθυστέρηση.
Όταν ένα νόμισμα αρχίζει να υποτιμάται, υπάρχει μια αρχική αύξηση της ονομαστικής τιμής των εισαγωγών και των εξαγωγών, με βάση το εν λόγω νόμισμα. Όταν η συνολική αξία των εισαγωγών ξεπερνά τις εξαγωγές, το εμπορικό έλλειμμα επεκτείνεται και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών επιδεινώνεται επίσης. Αλλά αν οι εξαγωγείς χρησιμοποιούν την αδυναμία του νομίσματος για να μειώσουν τις τιμές εξαγωγής σε κάθε σύμβαση με βάση το νόμισμα αυτό, έτσι ώστε να αυξήσουν τον όγκο των εξαγωγών, οι πραγματικές εξαγωγές θα πρέπει να αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου, επιτρέποντας τόσο στο εμπορικό ισοζύγιο όσο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να βελτιωθούν. Είναι σε αυτό το σημείο που το εμπορικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αρχίζουυν να μοιάζουν με την προς τα πάνω κλίση του γράμματος «J».
Παρά το γεγονός ότι το γιεν έχει υποτιμηθεί από τα τέλη του 2012, οι πραγματικές εξαγωγές έχουν μόλις αυξηθεί. Αρχίζουν όμως να ανακάμπτουν τώρα οι εξαγωγές και επομένως είναι αυτό το δεύτερο στάδιο της επίδρασης της καμπύλης J;
Οι πραγματικές εξαγωγές άρχισαν να ανακάμπτουν το περασμένο φθινόπωρο, που συνέπεσε με μια σημαντική μείωση του δείκτη τιμών εξαγωγής βάσει σύμβασης στο νόμισμα. Με άλλα λόγια, η πραγματικότητα είναι ότι οι εξαγωγές έχουν μόνο ελάχιστα βελτιωθεί, και τα τελευταία χρόνια η τάση είναι σχετικά επίπεδη. Επιπρόσθετα, αν δούμε τις λεπτομέρειες του δείκτη τιμών εξαγωγής, οι μεγάλες μειώσεις των τιμών συγκεντρώνονται σε λίγους συγκεκριμένους τομείς, οι οποίοι συνδέονται στενά με την πτώση της αγοράς εμπορευμάτων. Από την άλλη πλευρά, οι τιμές εξαγωγής δεν έχουν περικοπεί σε βασικούς τομείς της μεταποίησης, όπως μηχανήματα και εξοπλισμός μεταφορών. Αυτό δείχνει ότι οι εξαγωγείς συνολικά δεν έχουν μειώσει τις τιμές εξαγωγής και συνεχίζουν να θέτουν ως προτεραιότητα τη διατήρηση των περιθωρίων κέρδους. Οι πρόσφατες βελτιώσεις στο εμπορικό ισοζύγιο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών δεν αντικατοπτρίζουν το φαινόμενο της καμπύλης J.
Ο κύριος παράγοντας πίσω από τις βελτιώσεις στο εμπορικό ισοζύγιο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι η μείωση των τιμών του αργού πετρελαίου. Μετά το σεισμό του Tohoku τον Μάρτιο του 2011, οι δαπάνες για εισαγόμενη ενέργεια της Ιαπωνίας έχουν ενισχυθεί μετά το κλείσιμο της πυρηνικής ενέργειας. Αυτό έχει οδηγήσει σε χρόνια ελλείμματα εμπορικών συναλλαγών και μια απότομη πτώση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Με τις τιμές του αργού πετρελαίου να εξακολουθούν να είναι υψηλές εκείνη την εποχή, η επιδείνωση των λογαριασμών ενισχύθηκε από την υποτίμηση του γιεν από τα τέλη του 2012. Ωστόσο, όταν η αγορά του αργού πετρελαίου άρχισε να πέφτει τον περασμένο Οκτώβριο, το εμπορικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βελτιώθηκαν σημαντικά, ως αποτέλεσμα της μεγάλη μείωσης των εισαγόμενων ενεργειακών δαπανών της Ιαπωνίας. Όμως, λόγω της πτώσης των τιμών της εισαγόμενης ενέργειας, τα ισοζύγια εισοδήματος και υπηρεσιών της Ιαπωνίας έχουν επίσης σημειώσει σημαντικές βελτιώσεις.
Αυτές οι βελτιώσεις στο εισόδημα και τις υπηρεσίες οφείλονται εν μέρει στην υποτίμηση του γιεν. Χάρη στο αδύναμο γιέν, τα ιαπωνικά αγαθά και υπηρεσίες έχουν μετατραπεί σε ευκαιρίες για τους ανθρώπους στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα την αύξηση των τουριστών στην Ιαπωνία. Ως αποτέλεσμα, το έλλειμμα του ισοζυγίου υπηρεσιών μειώθηκε, καθώς ο ταξιδιωτικός λογαριασμός έχει παρουσιάσει πλεόνασμα.
Ο πιο σημανιτικό όμως λόγος για τις παραπάνω βελτιώσεις είναι ότι ο εταιρικός τρόπος με τον οποίο η Ιαπωνία «βγάζει χρήματα» αλλάζει, παράλληλα με αλλαγές στη βιομηχανική δομή της χώρας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, η άλλοτε κραταία βιομηχανία ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης στην Ιαπωνία έχει χάσει την ανταγωνιστικότητά της από υπερπόντιους αντιπάλους, με αποτέλεσμα το εμπορικό ισοζύγιο για τον τομέα αυτό να έχει επιδεινωθεί σημαντικά.
Αυτές οι διαρθρωτικές μεταβολές του κλάδου έχουν επισκιαστεί από το Ιαπωνικό πρόβλημα του πληθυσμού. Τα αρνητικά δημογραφικά στοιχεία της γήρανσης του πληθυσμού και η πτώση των ποσοστών γονιμότητας καθιστούν πιο δύσκολο να εξασφαλιστεί στους νέους εργασία στην εγχώρια αγορά σε χαμηλές τιμές, άλλος ένας παράγοντας που ενισχύει το offshoring της βιομηχανικής παραγωγής. Από τα τέλη του 2013, η αγορά εργασίας της Ιαπωνίας έχει σφίξει περαιτέρω με την έναρξη της πλήρους απασχόλησης. Είναι εξαιτίας αυτών των περιορισμών σχετικά με το εργατικό δυναμικό που οι εξαγωγές και η παραγωγή της Ιαπωνίας έχουν ανακτήσει μόνο αδύναμα.
Για να συνοψίσουμε, οι πρόσφατες βελτιώσεις στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών δεν οφείλονται στο δεύτερο στάδιο της επίδρασης της καμπύλης J, αλλά αντίθετα αντικατοπτρίζουν την απότομη πτώση των τιμών του αργού πετρελαίου, σε συνδυασμό με την καθυστερημένη άφιξη των κερδών που προκύπτουν από το επιταχυνόμενο offshoring της παραγωγής.
Πηγή:forexreport.gr