Το πρόβλημα, κατά τη γνώμη μου, δεν εντοπίζεται μόνο στους εργαζόμενους μιας επιχείρησης, αλλά και στην ηγεσία της. Οι λόγοι για την αδιάφορη ή / και αρνητική συμπεριφορά των εργαζομένων είναι πολλοί, ο βασικότερος όμως είναι η αδυναμία των υψηλόβαθμων στελεχών να μεταφέρουν την αποστολή και τη φιλοσοφία της επιχείρησης στους υφισταμένους τους και κατ' επέκταση στο υπόλοιπο προσωπικό και να διαμορφώσουν μια κοινή κουλτούρα.
Για παράδειγμα, κάποτε όταν εργαζόμουν σε μια ελληνική επιχείρηση, θυμάμαι τον διευθύνοντα σύμβουλο να λέει, σε μια συνάντηση με τα στελέχη της επιχείρησης, ότι τόσο η αποστολή όσο και φιλοσοφία της επιχείρησης διαμορφώνονται με βάση αυτό που πιστεύει η ηγεσία της ότι είναι καλύτερο για αυτήν. Αναγκάζοντας με να διαφωνήσω, με αποτέλεσμα να βρεθώ εκτός εταιρίας. Πιστεύω ότι αυτό που κάνει μια επιχείρηση «μεγάλη» δεν είναι μόνο τα υψηλά στελέχη με τα λαμπερά ΜΒΑ, το μέγεθος, ο τζίρος και τα περιουσιακά της στοιχεία, αλλά πολύ περισσότερο οι άνθρωποί της και το πόσο σημαντικοί αισθάνονται ως εργαζόμενοι σε αυτή. Τουλάχιστον αυτό διδάχτηκα εργαζόμενος σε επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Διότι, στο τέλος της ημέρας, οι εργαζόμενοι σε μια επιχείρηση είναι εκείνοι που έρχονται σ’ επαφή με τον κόσμο και από αυτούς εξαρτάται κατά πόσο θα τον πείσουν να προτιμήσει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν, ή και το κυριότερο, να παραμείνει πελάτης της επιχείρησης.
Κατά συνέπεια, για να μπορούν οι επιχειρήσεις να γίνουν «μεγάλες» πρέπει η φιλοσοφία τους να διαμορφώνεται και από τα μηνύματα που λαμβάνουν από το σύνολο των εργαζομένων σε αυτές και όχι μόνο από τα στελέχη τους. Η εταιρική κουλτούρα δεν είναι κάτι που διαμορφώνεται σε ένα διευθυντικό γραφείο, είναι «ζωντανή» και επηρεάζεται από όλους όσοι συνθέτουν μια επιχείρηση, και πολλές φορές αποδεικνύεται και ιδιαίτερα «ευαίσθητη». Προφανώς οι κατευθύνσεις χαράσσονται από την ηγεσία, αλλά κάθε ένας από τους εργαζόμενους μπορεί να γίνει πάρα πολύ σημαντικός στη διαμόρφωσή της. Αν αυτό είναι σαφές σε όλους τότε οι αδιάφοροι εργαζόμενοι θα περιοριστούν. Όχι μόνο επειδή το αίσθημα της ικανοποίησης και της αναγνώρισης στον εργαζόμενο, θα τον κάνει να αισθάνεται ότι είναι εξίσου σημαντικός με τα στελέχη της επιχείρησης, με αποτέλεσμα να έχει άλλο αέρα στην καθημερινή του επαφή με τους πελάτες της. Αλλά και γιατί θα αντιλαμβάνεται ότι η αδιάφορη ή κακή συμπεριφορά θα έχει επιπτώσεις προσωπικά στον ίδιο, αφού θα αισθάνεται απολύτως συνδεδεμένος με την επιχείρηση στην οποία εργάζεται.
Σήμερα, που η οικονομία είναι σε ύφεση, η ανάγκη ποιοτικών υπηρεσιών είναι περισσότερο επιβεβλημένη από ποτέ. Πολλές επιχειρήσεις στη χώρα μας, λειτουργούν ακόμα με την παλιά νοοτροπία του πατριαρχικού μάνατζμεντ και αυτό δεν τις βοηθά να ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες προκλήσεις. Ένα από αυτά που θα πρέπει να αλλάξουν, είναι να αντιληφθούν γρήγορα τη σπουδαιότητα της συμμετοχής όλων των εργαζομένων τόσο στη διαμόρφωση όσο και στην υλοποίηση της αποστολής και της φιλοσοφίας τους.