Είναι σίγουρο ότι όλοι γνωρίζουν ή έχουν ακούσει για τα ρούχα και τα αξεσουάρ μάρκας Zara, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες ενδυμάτων με περισσότερα από 1.000 καταστήματα σε όλον τον κόσμο, που εισήλθε το 1993 στην ελληνική αγορά. Πρόκειται για μια ισπανική εταιρεία που ιδρύθηκε το 1975 από τον Amancio Ortega και αποτελεί τη ναυαρχίδα του ομίλου Inditex (ο όμιλος που δραστηριοποιείται σε 88 αγορές, έχει ραγδαία ανάπτυξη με περισσότερα από 6.500 καταστήματα και περιλαμβάνει επίσης τα brands Pull&Bear, Massimo Dutti, Bershka, Stradivarius, Oysho, Uterqüe και Zara Home, με πωλήσεις 16,7 δισ. ευρώ το 2013 ενώ το 1ο τρίμηνο του 2014 αυξήθηκαν κατά 11%) και η οποία λειτουργεί μάλιστα από το 1997 και στο Ισραήλ. Ως εκ τούτου, θα περίμενε κάποιος να έχει μια εύλογη γνώση της πολιτισμικής πολυπλοκότητας των ανθρώπων. Αλλά κυκλοφόρησε ένα προϊόν που προκάλεσε την οργή πολλών: μια ριγέ παιδική πυτζάμα με ένα τεράστιο κίτρινο αστέρι πάνω αριστερά, που θυμίζει το εβραϊκό αστέρι. Το σύμβολο που υποχρεώθηκαν να φορούν οι Εβραίοι για να προσδιορίζονται στη ναζιστική Γερμανία. Σε συνδυασμό με τις ρίγες θύμιζε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, αυτό ακολουθεί μια άλλη σχετική γκάφα, που είχε κάνει η ίδια εταιρία το 2007, όταν πωλούσε τσάντες με το σήμα της σβάστικας . Τότε απέσυρε τις τσάντες αυτές από την αγορά αφού κατακλύστηκε από διαμαρτυρίες, και την προηγούμενη εβδομάδα αναγκάστηκε να κάνει το ίδιο, αποσύροντας τη μπλούζα/ πυτζάμα από τα καταστήματα και την ιστοσελίδα της. Ενώ ζήτησε «ειλικρινή συγγνώμη» απολογούμενη στα social media και δηλώνοντας πως εμπνεύστηκε από τα κλασικά αμερικανικά γουέστερν αλλά το απέσυρε από την κυκλοφορία λόγω της πιθανής ομοιότητας με το Αστέρι του Δαβίδ. Η εταιρεία δήλωσε παράλληλα ότι τρέφει σεβασμό για όλους τους πολιτισμούς και τις θρησκείες λέγοντας χαρακτηριστικά. «Στον όμιλο εργάζονται από κοινού άνθρωποι από 180 εθνικότητες που αντιπροσωπεύουν όλους τους πολιτισμούς, φυλές και θρησκείες του σύγχρονου κόσμου. Η Inditex είναι περήφανη για την πολιτιστική ποικιλομορφία της. Επιπλέον, ο σεβασμός και η αξιοπρέπεια χαρακτηρίζουν τις αρχές που καθοδηγούν και καθορίζουν τις εταιρικές αξίες της. Ο όμιλος καταδικάζει και απορρίπτει κάθε μορφή διάκρισης».
Το ρούχο που αποσύρθηκε ήταν διαθέσιμο μόνο για λίγες ώρες και οι πωλήσεις του ήταν οριακές. Αλλά η όλη υπόθεση πλήττει την αξιοπιστία του brand στις ευρύτερες αγορές. Ήταν ένα τεράστιο λάθος και αυτό γιατί δεν ήταν το πρώτο για να δικαιολογήσει κανείς την άγνοια. Δύο τέτοια λάθη μέσα σε λίγα χρόνια, θα μπορούσε να είναι ωμός κυνισμός. Και αυτό αποτελεί πρόβλημα για μια εταιρεία της οποίας η στρατηγική προσέγγιση αναφέρεται σε κοινωνικές επενδύσεις και κοινωνικά υπεύθυνες πρακτικές. Βέβαια, το να μην έχουν καμία επαφή με τον πολιτισμό και την ιστορία δεν είναι διόλου ασυνήθιστο για αρκετές μεγάλες εταιρείες στο εξωτερικό.