Η McKinsey προσδιορίζει 11 κινητήριες δυνάμεις για την ανάπτυξη σε τρεις τομείς –επένδυση για το μέλλον, αύξηση της παραγωγικότητας και κινητοποίηση του εργατικού δυναμικού – που μπορούν να βοηθήσουν την Ευρώπη να επιτύχει τις φιλοδοξίες της. Σύμφωνα με την έκθεση, με την κλιμάκωση και επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων, κυρίως σε εθνικό επίπεδο, καθώς και την τόνωση των επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε όλη την περιοχή, η Ευρώπη θα μπορούσε να επιστρέψει σε μια βιώσιμη ανάπτυξη 2% - 3% ετησίως για τα επόμενα δέκα χρόνια, να προσελκύσει επενδύσεις ύψους 250 - 550 δισ. € το χρόνο και να δημιουργήσει περισσότερες από 20 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας (βλ. διάγραμμα).
Στα βασικά σημεία της έκθεσης περιλαμβάνονται τα εξής:
- Η Ευρώπη έχει δυνατά θεμέλια και παραμένει παγκόσμιος ηγέτης σε βασικούς δείκτες κοινωνικής και οικονομικής προόδου. Οι απαντήσεις στην έρευνα της MGI, καθώς και μια συνδυασμένη ανάλυση από 16.000 ανθρώπους σε οκτώ χώρες, καταδεικνύει ότι οι Ευρωπαίοι έχουν υψηλές προσδοκίες και εκφράζουν τη βούλησή τους να κάνουν σκληρούς συμβιβασμούς για την επίτευξή τους.
- Οι φορείς χάραξης πολιτικής κατά κάποιο τρόπο έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή πολλούς από τους 11 μοχλούς ανάπτυξης, οι οποίοι περιλαμβάνουν την καλλιέργεια της καινοτομίας, τη μείωση της επιβάρυνσης της ενέργειας, την προώθηση ανταγωνιστικών και ολοκληρωμένων αγορών στους τομείς των υπηρεσιών και της ψηφιακής οικονομίας, την αύξηση της συμμετοχής στο εργατικού δυναμικού των ηλικιωμένων εργαζομένων και των γυναικών, και την προώθηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Τα τρία τέταρτα των επιδράσεων αυτών των μοχλών ανάπτυξης, μπορούν να αποτυπωθούν σε εθνικό επίπεδο για κάποιες χώρες, και οι βέλτιστες πρακτικές σε κάθε βασική διάσταση της οικονομίας υπάρχουν ήδη σε κάποια μέρη της Ευρώπης. Η πρόκληση είναι να υπάρξουν μιμητές των πρακτικών αυτών και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
- Το πεδίο εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι περιορισμένο, ενώ τόσο οι επενδύσεις όσο και η δημιουργία θέσεων εργασίας παραμένουν αδύναμες. Οι εταιρείες συσσωρεύουν μετρητά, παρά τα χαμηλά επιτόκια, τα νοικοκυριά έχουν μειώσει τις δαπάνες από την εποχή της φούσκας της οικονομίας, και οι κυβερνήσεις έχουν υιοθετήσει πολιτικές λιτότητας. Ενώ όλοι οι τομείς ενεργούν ορθολογικά, συλλογικά η ζήτηση εξασθενεί, έτσι ώστε τα αποτελέσματα να παραμένουν 15% χαμηλότερα από τις τάσεις που επικρατούσαν προ κρίσης.
- Παρά την πολύπλοκη θεσμική δομή της Ευρώπης, η περιοχή έχει πολλές επιλογές για την αναζωπύρωση των επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η ποσοτική χαλάρωση και τα μέτρα απελευθέρωσης των χρηματοδοτήσεων μπορεί να βοηθήσουν, αλλά δεν επαρκούν από μόνα τους. Μια δημοσιονομική τόνωση δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί σε ευρεία κλίμακα στην Ευρώπη. Νέες ιδέες πρέπει να διερευνηθούν, όπως είναι η λογιστική για τις δημόσιες επενδύσεις, η μείωση των αποσβέσεων των παγίων, ή η προσεκτική προσαρμογή των φορολογικών και μισθολογικών δομών.
Η Ευρώπη έχει κάνει πολλά σωστά βήματα για να αντιμετωπίσει την παγκόσμια οικονομική κρίση, αλλά συχνά όχι με την ταχύτητα και στην κλίμακα που απαιτείται. Πολλοί από τους μοχλούς ανάπτυξης που περιγράφονται παραπάνω θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σημαντική πολιτική αντίσταση ή να τελματωθούν σε σύνθετες λήψεις αποφάσεων. Σε εθνικό επίπεδο, οι μεταρρυθμίσεις είναι δύσκολες, ενώ οι προϋπολογισμοί είναι σφιχτοί και ο ρυθμός δημιουργίας θέσεων εργασίας είναι πολύ χαμηλός για να απορροφήσει τις απώλειες μιας αναδιάρθρωσης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η υποστήριξη των επενδύσεων και η δημιουργία θέσεων εργασίας εγείρει ανησυχίες για κινδύνους σε επίπεδο ηθικό, εμπιστοσύνης, και βιώσιμων δομών διακυβέρνησης. Αλλά μόνο μια συντονισμένη προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα μπορεί να ανανεώσει το δυναμισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και κοινωνίας.