Η εμπειρία των τελευταίων 3 χρόνων έχει δείξει ότι οι συνθήκες στην αγορά εργασίας έχουν γίνει εξαιρετικά απαιτητικές τόσο από την πλευρά των εταιρειών που προσπαθούν να εντοπίσουν τα ικανά και κατάλληλα στελέχη αλλά και από την πλευρά των στελεχών που αναζητούν μια νέα θέση εργασίας μέσα σε αυτό το σύνθετο οικονομικό περιβάλλον. Μόνιμος προβληματισμός από τους επικεφαλής των επιχειρήσεων και τους υπεύθυνους των τμημάτων Ανθρώπινου Δυναμικού είναι η δυσκολία που έχουν να βρουν τα στελέχη που χρειάζονται, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει αφθονία στελεχών στην αγορά λόγω της γενικότερης κρίσης.
Το παραπάνω οξύμωρο σχήμα μπορεί σε πρώτο επίπεδο να αιτιολογηθεί εάν αναλογισθούμε το πόσο διαφορετικά απαιτητικοί έχουν γίνει οι ρόλοι και πόσο έχουν αλλάξει οι ανάγκες μέσα στους οργανισμούς.. Οι εργοδότες όταν αναζητούν στελέχη, πέρα από τα τυπικά προσόντα (σπουδές, πιστοποιήσεις κλπ), τις εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις και ικανότητες, ψάχνουν πλέον και συνεργάτες με συγκεκριμένη εμπειρία, από συγκεκριμένο κλάδο, με αποδεδειγμένη επιτυχία σε προηγούμενους εξ ίσου απαιτητικούς ρόλους. Χρειάζονται δηλαδή άτομα με διευρυμένες δεξιότητες σε περισσότερους από έναν τομείς. Η ικανότητα διαχείρισης κρίσεων, η γρήγορη και αποτελεσματική λήψη αποφάσεων με υψηλή αντίληψη κινδύνου, η εύκολη προσαρμογή σε συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η ικανότητα για δημιουργία και υλοποίηση σχεδίων που συνεχώς μπορεί να «μεταρρυθμιστούν», το υψηλό επίπεδο αυτοπαρακίνησης και ταυτόχρονα η ικανότητα παρακίνησης και έμπνευσης υφισταμένων, η διαχείριση του στρες, η ευελιξία ειδικότερα ως προς τη διαχείριση «ξένων» προς αυτούς θεμάτων που δεν είχαν στην ατζέντα τους μέχρι χθες, καθώς και η «δίψα» για δουλειά και άμεσο αποτέλεσμα, είναι μερικές από αυτά τα χαρακτηριστικά που βρίσκονται ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων των εργοδοτών
Εκτός από το θέμα των δεξιοτήτων, οι εταιρείες δίνουν πια ιδιαίτερο βάρος και στο «ταίριασμα» του υποψήφιου με την κουλτούρα της εταιρείας. Και αυτό διότι η άμεση επιτυχία με μετρήσιμα αποτελέσματα θεωρείται εκ των ουκ άνευ, ανεξάρτητα από το επίπεδο ιεραρχίας. Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια ομαλής χρονικά ένταξης και προσαρμογής του νέου στελέχους στο νέο ρόλο, στη νέα επιχείρηση, όπως επίσης δεν υπάρχουν περιθώρια αποτυχίας μίας νέας πρόσληψης και από τις δύο πλευρές. Αυτό ισχύει σήμερα για όλους τους κλάδους καθώς επίσης και για όλες τις ειδικότητες και επίπεδα ιεραρχίας.
Δεδομένης της πίεσης που υπάρχει στην αγορά, η ανάγκη για άμεσα αποτελέσματα είναι σήμερα περισσότερο επιτακτική από ποτέ και οδηγεί τις περισσότερες επιχειρήσεις στο να επιθυμούν την πρόσληψη στελεχών με εμπειρία σε συγκεκριμένο κλάδο (Λιανεμπόριο, Καταναλωτικά, Βιομηχανία, Pharma κλπ), με εξειδικευμένη τεχνογνωσία εστιάζοντας σε συγκεκριμένες δεξιότητες και κυρίως σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ηγεσίας. Χρειάζεται τα στελέχη να είναι σε θέση να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις αλλαγές που θα οδηγήσουν τον οργανισμό πολύ γρήγορα σε άλλο επίπεδο ποιοτικής απόδοσης υπό το πρίσμα της λογικής μείωσης του κόστους και ταυτόχρονης ανάπτυξης δραστηριοτήτων.
Παρά το γεγονός όμως ότι οι επιχειρήσεις έχουν υψηλές και εξειδικευμένες απαιτήσεις από τα στελέχη που επιθυμούν να προσλάβουν δεν φαίνονται διατεθειμένες να προσφέρουν αντίστοιχα αυξημένες αποδοχές . Κι αυτό είναι ακόμη ένα αντιφατικό γεγονός στην αγορά εργασίας που έχει προκληθεί από την έντονη πίεση για περιορισμό του κόστους. Οι περισσότερες προς κάλυψη θέσεις προσφέρουν χαμηλότερες αμοιβές και παροχές από αυτές που έδιναν μέχρι σήμερα στον κάτοχο της θέσης. Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί ενδεχομένως ανασταλτικό παράγοντα για κάποιον που τη συγκεκριμένη στιγμή βρίσκεται εκτός αγοράς εργασίας, δυσχεραίνει ωστόσο την προσέλκυση ικανών στελεχών που έχουν δουλειά, ακόμα και αυτών για τους οποίους η προσφερόμενη θέση θα αποτελούσε το επόμενο βήμα στην καριέρα τους. Για αυτό το λόγο πολλές εταιρείες εστιάζουν εναλλακτικά στην προσέλκυση ικανών αλλά νεότερων σε ηλικία στελεχών, τα λεγόμενα «αστέρια», με αποδεδειγμένη εμπειρία και επιτυχία σε προηγούμενους κατώτερους ρόλους και με διαγνωσμένες ικανότητες ηγεσίας και άμεσης περαιτέρω εξέλιξης. Πρόκειται δηλαδή για ταλέντα έτοιμα για τον επόμενο τους βήμα.
Αυτό που επίσης παρατηρείται το τελευταίο διάστημα και στην ελληνική αγορά είναι η αναζήτηση έμπειρων εξειδικευμένων στελεχών για «έκτακτες αποστολές», για εργασίες συγκεκριμένης διάρκειας και σκοπού ”. Δεδομένου ότι πολλοί οργανισμοί καλούνται να διαχειριστούν επείγοντα θέματα και εξειδικευμένα έργα (όπως π.χ. ένα έργο αναδιάρθρωσης, συγχώνευσης εταιρειών, ανάπτυξης εργασιών σε αγορές του εξωτερικού κλπ) είτε επιθυμούν να αντικαταστήσουν κάποιον συνεργάτη ο οποίος θα απουσιάζει για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είτε επιθυμούν να εντάξουν στο δυναμικό τους στελέχη μόνο για αυτή τη δουλειά. Η λογική αυτή λειτουργεί αποτελεσματικά εδώ και πολλά χρόνια στο εξωτερικό, με το θεσμό του interim manager όπου έμπειρα στελέχη που αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη μισθωτή εργασία κάνουν αποκλειστικά αυτή την δουλειά η οποία απαιτεί συγκεκριμένη εξειδίκευση και, κυρίως, νοοτροπία. Στην Ελλάδα δεν ευδοκιμεί ιδιαίτερα γιατί ούτε τα στελέχη αποφασίζουν να γίνουν “interim managers” καριέρας, αλλά μόνο περιστασιακά μέχρι να βρεθεί η επόμενη δουλειά, ούτε οι εργοδότες ανιτλαμβάνονται την ανάγκη αλλά και χειρισμό τέτοιων υπηρεσιών.. Βέβαια, η ανάληψη αυτών των (προσωρινών) ρόλων απαιτεί από τους υποψήφιους ακόμα μεγαλύτερη ικανότητα ευελιξίας, προκειμένου να αντιληφθούν πολύ γρήγορα την κουλτούρα ενός οργανισμού και να ανταπεξέλθουν αποτελεσματικά στις απαιτήσεις του ρόλου, συνήθως με πολύ πιεσμένες χρονικά απαιτήσεις για αποτέλεσμα.
Όπως γίνεται αντιληπτό από τις παραπάνω αναφορές, η λέξη κλειδί είναι η «ευελιξία». Δεν είναι εύκολο να μάθουμε να σκεφτόμαστε και να δρούμε όπως η σημερινή αγορά το απαιτεί, ωστόσο εάν γρήγορα αντιληφθούμε την ανάγκη για αλλαγή και δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση τόσο πιο εύκολα και με επιτυχία θα λειτουργήσουμε τα επόμενα χρόνια. Άλλωστε ήδη υπάρχουν μαρτυρίες στελεχών που έκαναν την αλλαγή τους και σήμερα απολαμβάνουν τους καρπούς του ταξιδιού αυτού. Δεν ήταν ούτε εύκολο, ούτε σε όλα τα στάδια του πετυχημένο, αλλά όταν αναγνωρίζεις πως είναι επιβεβλημένο βρίσκεις τον τρόπο να το φέρεις στα μέτρα σου και να ανταπεξέλθεις.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ KPMG
Η KPMG αποτελεί το παγκόσμιο δίκτυο ανεξάρτητων εταιρειών παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών-μελών συνδεδεμένων με την KPMG International, ενός Ελβετικού Συνεταιρισμού. Οι εταιρείες-μέλη της KPMG παρέχουν ελεγκτικές, φορολογικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες. Λειτουργούμε σε 156 χώρες με προσωπικό περίπου 152 000 ατόμων παγκοσμίως. Κάθε εταιρεία KPMG αποτελεί μια νομικά ξεχωριστή οντότητα. Στη χώρα μας, η KPMG παρέχει, τα τελευταία 40 χρόνια, ολοκληρωμένες ελεγκτικές, συμβουλευτικές, λογιστικές, φορολογικές υπηρεσίες σε ελληνικές και διεθνείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για περισσότερες πληροφορίες: www.kpmg.com/gr
Σημείωση για το Συντάκτη: Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κα. Αλεξάνδρα Γεωργιάδου, Διευθύντρια Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας της KPMG, τηλ. 211 18 15 857, [email protected]