Αν και οι αγορές βάδιζαν σε ακάθεκτο bull market εδώ και εννέα χρόνια χωρίς να έχει υπάρξει διόρθωση πάνω από 5%, κάτι που γίνονταν για πρώτη φορά όπως πρόσφατα επισήμαναν οι αναλυτές της Goldman Sachs, πλέον το σκηνικό αρχίζει και «αγριεύει».
Χθες ο δείκτης Dow Jones είχε το τρίτο sell off στις τελευταίες πέντε συνεδριάσεις, ενώ «πέτυχε» τη 2η μεγαλύτερη πτώση της ιστορίας του (μετά από αυτήν της Δευτέρας που έχασε 1.175 μονάδες) υποχωρώντας κατά 1.033 μονάδες!
Τελικώς έκλεισε με απώλειες στις 23.860,46 καταγράφοντας πτώση 4,15%, ενώ από το ιστορικό υψηλό των 26.616 προ δύο εβδομάδων, απέχει πλέον 2.756 μονάδες, και μάλιστα μέσα σε ελάχιστες ημέρες.
Παράλληλα, το σημαντικότερο χρηματιστήριο της Ευρώπης, ο Xetra DAX από τα πρόσφατα ιστορικά υψηλά των 13.559 μονάδων καταγράφει πτώση περίπου 1.300 μονάδων μέσα σε πολύ λίγες συνεδριάσεις!
Παρά την αιχμηρότητα της πτώσης – διόρθωσης, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι άλλαξε η μακροπρόθεσμη τάση ή ότι ξεκίνησε το… ξήλωμα του bull market των αγορών.
Όμως, η βιαιότητα της πτώσης, ασφαλώς και δείχνει πολλά. Κυρίαρχος λόγος για την αλλαγή του σκηνικού ήταν ότι οι «φωνές» για φούσκα στα ομόλογα φαίνεται πως άλλαξαν την κατάσταση. Οι πολιτικές των γενναίων ποσοτικών χαλαρώσεων από τις κεντρικές τράπεζες, μάλλον λογικά σταματάνε.
Το σύστημα… στόμωσε, έφτασε στην υπερβολή του, οπότε πρέπει να αναζητήσει αλλού αιτίες ή αφορμές συντήρησης.
Θα πάμε (πλέον) σε γενικευμένη πτώση και περαιτέρω κατοχύρωση των υπερβολικά μεγάλων κερδών που ήρθαν μέσα από ανατροφοδοτούμενη και πολυετή νιρβάνα ανόδου, ή θα συνεχίσουμε στο ίδιο – επίσης ανατροφοδοτούμενο σκηνικό άγνοιας κινδύνου;
Το ερώτημα κανένας αναλυτής ή προγνώστης των… καιρών και των αγορών δεν μπορεί να το απαντήσει μονοδιάστατα, τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση.