Πιο συγκεκριμένα, σε τρεις μήνες από σήμερα , τίθενται σε ισχύ ένα πλέγμα νέων μέτρων που προβλέπουν :
- Εκπόνηση μελέτης ενεργειακής απόδοσης κτιρίων, υποχρεωτικής για κάθε νέα οικοδομική άδεια που θα εκδίδεται από τον Ιούλιο και μετά, και θα αφορά τόσο την κύρια όσο και την εξοχική κατοικία (με βάση τις αρχικές σκέψεις η τελευταία είχε εξαιρεθεί από την υποχρέωση αυτή). Σαν κτίριο αναφοράς, ο μηχανικός θα παίρνει ένα κτίριο με τα ίδια χαρακτηριστικά, θέση, προσανατολισμό, χρήση και λειτουργία με το εξεταζόμενο που πληροί όμως κάποιες ελάχιστες προδιαγραφές (ο οδηγός του ΚΕΝΑΚ ορίζει όλες τις λεπτομέρειες).
- Ελάχιστα όρια κατανάλωσης ενέργειας, που θα προσδιορίζονται από τον μηχανικό στη παραπάνω μελέτη, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ακινήτου ή κτιρίου
- Ενεργειακή κατάταξη κτιρίων μέσω του λεγόμενου «Πράσινου» Πιστοποιητικού, απαραίτητο για όσα ακίνητα πωλούνται ή ενοικιάζονται, αλλά με μια μεταβατική περίοδο εφαρμογής. Στην περίπτωση της αγοραπωλησίας η απαίτηση του Πιστοποιητικού τίθεται σε εφαρμογή 6 μήνες από την έναρξη ισχύος του ΚΕΝΑΚ, δηλαδή από τον Οκτώβριο 2010 και για στην περίπτωση της ενοικίασης, 9 μήνες μετά, δηλαδή τον Ιανουάριο του 2011. Μια από τις αλλαγές σε σχέση με τις αρχικές σκέψεις, και που περιγράφεται στο τελικό κείμενο του ν/ σχεδίου για τις ΑΠΕ (προς ψήφιση στη Βουλή), είναι ότι η έκδοση ενεργειακού πιστοποιητικού θα είναι απαραίτητη, όχι μόνο για τις κύριες, αλλά και για τις παραθεριστικές κατοικίες, προκειμένου να πωληθούν ή να ενοικιασθούν. Τα εξοχικά, αν και πολύ ενεργοβόρα, είχαν εξαιρεθεί από το αρχικό κείμενο του σχεδίου νόμου, δυναμιτίζοντας έτσι όλη τη φιλοσοφία της εξοικονόμησης. Πάντως για τα εξοχικά, δεν έχουν προβλεφθεί κίνητρα, μέσω επιδοτήσεων, δανείων και φοροαπαλλαγών, στο πρόγραμμα Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον, που θα αρχίσει να τρέχει από τα τέλη Ιουνίου, λόγω ακριβώς της έλλειψης πόρων του ΕΣΠΑ. Ίσως να προβλεφθούν μελλοντικά.
- Ενεργειακές επιθεωρήσεις κτιρίων, λεβήτων, εγκαταστάσεων θέρμανσης και κλιματιστικών σε τακτά διαστήματα, αναλόγως της παλαιότητας του ακινήτου.
Ενεργειακή μελέτη για όσα ανακαινίζονται ριζικά
Η μελέτη ενεργειακής απόδοσης αντικαθιστά την παρωχημένη πλέον μελέτη θερμομόνωσης που ισχύει από το 1979, και θα εκπονείται όχι μόνο για κάθε νέο κτίριο, αλλά και για κάθε υφιστάμενο, ανεξαρτήτως μεγέθους, όχι μόνο εφόσον είναι άνω 1000 τ.μ., όπως όριζε το αρχικό κείμενο του ΚΕΝΑΚ όταν είχε βγει σε διαβούλευση.
Ακόμη δηλαδή και ένα διώροφο, ή μια μονοκατοικία που θα ανακαινισθεί ριζικά, αυτό θα πρέπει να γίνει βάσει του ΚΕΝΑΚ. Άλλωστε η υποχρέωση αυτή συνάδει με την καινούργια Κοινοτική Οδηγία που έχει υιοθετηθεί στην Ε.Ε. Με τον όρο ριζική ανακαίνιση, εννοούμε όταν γίνονται εργασίες στο ακίνητο που ισοδυναμούν με το 25% του συνολικού κόστους του ακινήτου.
Ισχύς για 10 χρόνια
Το «Πράσινο» Πιστοποιητικό θα ισχύει για 10 χρόνια και αφορά σε όλα τα νέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας άνω των 50 τ.μ, στα υφιστάμενα κτίρια επιφάνειας άνω των 50 τ.μ. ή τμήματα αυτών όταν πωλούνται ή εκμισθώνονται, στα υφιστάμενα κτίρια που υπόκεινται σε ριζική ανακαίνιση, καθώς και σε όλα τα κτίρια του δημόσιου & ευρύτερου δημόσιου τομέα. Το Πιστοποιητικό θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του ενεργειακού επιθεωρητή και συστάσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου, ώστε οι καταναλωτές να είναι σε θέση να συγκρίνουν και να αξιολογήσουν την πραγματική τους κατανάλωση και τις τυχόν δυνατότητες βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.
Ποιος θα ελέγχει
Όσο για τον έλεγχο σχετικά με την ορθή εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου θα γίνεται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας, ένα σώμα που συγκροτείται στην Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης & Ενέργειας του υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στελεχώνεται με υπαλλήλους του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Νωρίτερα το «R»:
Αλλαγές στην κατασκευή τόσο της κύριας, όσο και της εξοχικής κατοικίας, αναφορικά με τα ελάχιστα ενεργειακά στάνταρτ που θα πρέπει να τηρούν στο εξής, φέρνει το προς ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ για τις ΑΠΕ.
Αν και στο αρχικό κείμενο, από την υποχρέωση αυτή, που θα ισχύσει κανονικά από τα μέσα καλοκαιρού για τις καινούργιες κύριες κατοικίες, είχαν εξαιρεθεί οι παραθεριστικές, τελικώς συμπεριελήφθησαν και εκείνες, μετά από τις αλλαγές που έγιναν πριν κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή (στο άρθρο 10).
Έτσι, από την ισχύ του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) και μετά, κάθε οικοδομική άδεια που θα εκδίδεται για εξοχικές κατοικίες, θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από μια ενεργειακή μελέτη, που να περιγράφει ελάχιστα όρια κατανάλωσης (ανάλογα με τον προσανατολισμό του κτιρίου, τους συντελεστές απόδοσης, κό.κ). Το κόστος της δεν πρόκειται να επιβαρύνει σημαντικά την οικοδομή σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, με κάποιες εκτιμήσεις ειδικών να μιλούν για μια αύξηση στην αμοιβή του μηχανικού της τάξης του 20%. Τι σημαίνουν τα παραπάνω;
Δεδομένου λοιπόν ότι ο ΚΕΝΑΚ πρόκειται να εκδοθεί τον Απρίλιο, και να αρχίσει να εφαρμόζεται έπειτα από 3 μήνες, στην πράξη από τον Ιούλιο και μετά όσα σπίτια, είτε κύρια είτε παραθεριστικά, εκδίδουν οικοδομική άδεια, αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται από ενεργειακή μελέτη με ελάχιστα στάνταρτς κατανάλωσης.
Ενεργειακή μελέτη και για όσα ανακαινίζονται ριζικά, ανεξαρτήτως μεγέθους
Επίσης ενεργειακή μελέτη θα πρέπει να έχουν υποχρεωτικά και όλα τα κτίρια που ανακαινίζονται ριζικά, ανεξαρτήτως μεγέθους, όχι μόνο όσα είναι άνω 1000 τμ, όπως όριζε το αρχικό νομοσχέδιο όταν είχε βγει σε διαβούλευση. Ακόμη δηλαδή και ένα διώροφο, ή μια μονοκατοικία που θα ανακαινισθεί ριζικά, αυτό θα πρέπει να γίνει βάσει του ΚΕΝΑΚ. Άλλωστε η υποχρέωση αυτή συνάδει με την καινούργια Κοινοτική Οδηγία που έχει υιοθετηθεί στην Ε.Ε. Με τον όρο ριζική ανακαίνιση, εννοούμε όταν γίνονται εργασίες στο ακίνητο που ισοδυναμούν με το 25% του συνολικού κόστους του ακινήτου.
Πράσινο πιστοποιητικό και για τα εξοχικά
Άλλη αλλαγή στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ είναι ότι στο εξής, η έκδοση ενεργειακού πιστοποιητικού θα είναι απαραίτητη, προκειμένου να πωληθεί ή να ενοικιασθεί ένα ακίνητο, τόσο για τις κύριες όσο και για τις παραθεριστικές κατοικίες. Οι τελευταίες, αν και πολύ ενεργοβόρες, είχαν εξαιρεθεί από το αρχικό κείμενο, δυναμιτίζοντας έτσι όλη τη φιλοσοφία της εξοικονόμησης. Σημειωτέον ότι για τα εξοχικά, δεν έχουν προβλεφθεί κίνητρα, μέσω επιδοτήσεων, δανείων και φοροαπαλλαγών, στο πρόγραμμα Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον, που θα αρχίσει να τρέχει από τα τέλη Ιουνίου, λόγω ακριβώς της έλλειψης πόρων του ΕΣΠΑ. Ίσως να προβλεφθούν μελλοντικά.
Τι θα ισχύσει από το Δεκέμβριο του 2010
Από την ημέρα που θα ισχύσει ο ΚΕΝΑΚ, θα υπάρξει μια μεταβατική περίοδος 9 μηνών για την υποχρεωτική έκδοση πιστοποιητικού προκειμένου να πουληθεί ένα σπίτι, και ενός έτους, προκειμένου να ενοικιασθεί. Άρα, από το Δεκέμβριο του 2010, για να πουληθεί ένα καινούριο σπίτι θα πρέπει να έχει ενεργειακό πιστοποιητικό, και το ίδιο θα πρέπει να διαθέτει από τον Απρίλιο του 2011, προκειμένου να ενοικιασθεί.
Στόχος για ΑΠΕ
Άλλη αλλαγή που περιελήφθη στο νομοσχέδιο, αφορά στην υποχρέωση από την 1η/1/2015, όλα τα νέα Δημόσια κτίρια να καλύπτουν τις ανάγκες του σε ενέργεια εξ ολοκλήρου από ΑΠΕ. Και από την 1η/1/2020 η υποχρέωση αυτή ισχύει και για όλα τα νέα κτίρια του ιδιωτικού τομέα.
Επιθεωρήσεις σε λέβητες
Επίσης, το νομοσχέδιο αναφέρει ότι για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τον περιορισμό των εκπομπών CO2, θα διενεργούνται υποχρεωτικές επιθεωρήσεις από επιθεωρητές στους λέβητες κτιρίων, τουλάχιστον κάθε 5 χρόνια για όσους έχουν ισχύ από 20-100 kW, τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια για όσους έχουν ισχύ πάνω από 100 kW. Αν μάλιστα αυτοί οι τελευταίοι χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, η επιθεώρησή τους πρέπει να γίνεται τουλάχιστον κάθε 4 χρόνια. Οι επιθεωρητές θα συντάσσουν έκθεση στην οποία θα αξιολογείται η αποτελεσματικότητα του λέβητα, και θα διατυπώνονται οδηγίες για τη ρύθμιση, επισκευή του ή αντικατάστασή του. Εγκαταστάσεις θέρμανσης παλαιότερες των 15 ετών με λέβητες ισχύος μέχρι 20 kW θα επιθεωρούνται από τους επιθεωρητές μία μόνο φορά το χρόνο.
Επιθεωρήσεις σε κλιματιστικά
Για τους ίδιους λόγους θα διενεργούνται τουλάχιστον κάθε 5 χρόνια υποχρεωτικές επιθεωρήσεις σε κλιματιστικά με ισχύ άνω των 12 kW.
Προσόντα επιθεωρητών
Τα απαιτούμενα προσόντα των ενεργειακών επιθεωρητών, οι φορείς εκπαίδευσής τους, η διάρκειά της, ο τρόπος και η διαδικασία αξιολόγησης και χορήγησης του πιστοποιητικού κατόπιν εξετάσεων, καθώς επίσης η εγγραφή τους σε ειδικά μητρώα, η αμοιβή τους, οι σε βάρος τους ποινικές κυρώσεις (χρηματικά πρόστιμα), θα καθορισθούν με διάταγμα των υπουργών Εσωτερικών, ΥΠΕΚΑ, και Παιδείας.
Γιώργος Φιντικάκης