Το ζήτημα της πώλησης μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, που αναμένεται να συζητηθεί μαζί με άλλα στο Υπουργικό Συμβούλιο για τις αποκρατικοποιήσεις, θυμίζει σε αρκετά το Ιταλικό μοντέλο στις αρχές του 2000, όταν η κυβέρνηση της Ρώμης αποφάσισε να διαθέσει σε ιδιώτες επενδυτές ποσοστό 30% της παραγωγικής δυναμικότητας της ENEL (Ιταλικής ΔΕΗ) για να ανοίξει στην ουσία η ενεργειακή αγορά της γείτονος.
Αν και το σενάριο δεν έχει ακόμη εξειδικευτεί, εντούτοις αφορά στην πώληση, μέσω δύο διαγωνισμών, 5-6 μονάδων λιγνίτη (1.500-2.000 από τα συνολικά 5.300 ΜW της σημερινής λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ) και 4-5 υδροηλεκτρικών σταθμών (1.000 ΜW), ενώ δεν έχει διευκρινιστεί αν το πακέτο περιλαμβάνει και ορυχεία.
«Μονόδρομος για να ανοίξει η αγορά ηλεκτρισμού»
«Για όσο καιρό η ΔΕΗ θα συνεχίζει να διατηρεί το μονοπώλιο σε τεχνολογίες, όπως τα υδροηλεκτρικά και τα λιγνιτικά- τις κατεξοχήν δηλαδή φθηνές μορφές ενέργειας- θα μπορεί να συντηρεί χαμηλά τα κόστη της, ακόμη και να χειραγωγεί την αγορά, εμποδίζοντας την απελευθέρωσή της στην πράξη, κι ας έχει αυτό γίνει στη θεωρία, από το 2001». Το μήνυμα αυτό φέρεται να έχει στείλει η τρόικα ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ στην ελληνική κυβέρνηση αναφορικά με τις διαρθρωτικές αλλαγές στις οποίες πρέπει άμεσα να προχωρήσει.
Και ίσως να μην είναι τυχαίο ότι προ ημερών κατατέθηκε στη ΡΑΕ, με κοινοποίηση στο υπουργείο Περιβάλλοντος και την Κομισιόν, σχετική καταγγελία σύμφωνα με την οποία ο Διαχειριστής του Συστήματος, δηλαδή ο ΔΕΣΜΗΕ (κατά 49% ελέγχεται από τη ΔΕΗ και κατά 51% από το Δημόσιο), δήλωνε καθ΄ όλο το 2009 ότι λειτουργούσαν και παρήγαγαν «φθηνή» υδροηλεκτρική ενέργεια πολύ περισσότερες μονάδες της ΔΕΗ απ’ ότι στην πραγματικότητα. Εμφάνιζε, δηλαδή, «φουσκωμένη» την παραγωγή των υδροηλεκτρικών, προκειμένου η τιμή στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού να διατηρείται χαμηλά, προς όφελος της κρατικής επιχείρησης ηλεκτρισμού.
«Δεν ενδιαφέρονται για στρατηγικό επενδυτή»
Εντύπωση πάντως προκαλεί το γεγονός ότι οι ξένοι όμιλοι τους οποίους έχουν βολιδοσκοπήσει κυβερνητικά στελέχη δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται για είσοδό τους στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ ως στρατηγικοί επενδυτές. «Ακόμη και σε περίπτωση ιδιωτικοποίησης περαιτέρω ποσοστού της ΔΕΗ, η εταιρεία θα συνεχίσει να μονοπωλεί την ελληνική αγορά, έστω με άλλο μάνατζμεντ», είναι η απάντηση που έχουν πάρει.
Συζητήσεις πάντως έχουν γίνει ανάμεσα στους υπουργούς Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, Οικονομικών Γιώργο Παπακωσταντίνου και Επικρατείας Χάρη Παμπούκη, με τους επικεφαλής της ιταλικής Εdison (το 50% της οποίας ελέγχεται από τη γαλλική ΕDF), τον συνέταιρό τους στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων (δραστηριοποιούνται μέσω της Εlpedison), τον επίσης γαλλικό όμιλο Gaz De France Suez, κ.ά.
Το ζητούμενο πάντως που προβληματίζει αρκετά κυβερνητικά στελέχη είναι ότι διαγωνισμοί τέτοιου είδους είναι περίπλοκοι και θέλουν χρόνο για να ετοιμαστούν. Επίσης το προς πώληση πακέτο θα πρέπει να περιλαμβάνει και λιγνιτωρυχεία, και σε κάθε περίπτωση έχει σημασία να μην ωφεληθούν μόνον οι ξένοι επενδυτές αγοράζοντας πάγια σε χαμηλές τιμές, αλλά και το Ελληνικό Δημόσιο.
Γιώργος Φιντικάκης