Αν και η κάθε πλευρά, Τρόικα και υπηρεσιακή κυβέρνηση της Πορτογαλίας προσπάθησε να επικοινωνήσει το ύφος του πακέτου των μέτρων με διαφορετικό τρόπο “προς τα έξω”, το γεγονός ότι η Πορτογαλία δεν αντιμετωπίζει με την ίδια ένταση τα προβλήματα όπως η Ελλάδα, κατέστησε το δικό της Μνημόνιο ελαφρώς ελαστικότερο σε σχέση με τη χώρα μας.
Μία από τις βασικότερες διαφορές είναι ότι το πορτογαλικό μνημόνιο δεν προβλέπει περικοπές σε µισθούς και συντάξεις των δηµοσίων υπαλλήλων, καθώς και σε δώρα. Αντίθετα, οι Πορτογάλοι θα δουν πάγωμα των µισθών τους ώς το 2013 και επιβολή ειδικής εισφοράς επί των συντάξεων άνω των 1.500 ευρώ το 2012. Στο μέτωπο των εργασιακών σχέσεων, θα καθιερωθεί η ευελιξία στις απολύσεις, ελαστικοποίηση της εφαρμογής της συλλογικής σύμβασης εργασίας, ενώ μειώνεται στο μισό ο χρόνος λήψης του επιδόματος ανεργίας, δηλαδή σε 18 μήνες έναντι 3 ετών σήμερα.
Παράλληλα, θα υπάρξουν αυξήσεις φόρων στα ακίνητα, περιορισµό των φορολογικών συντελεστών και των απαλλαγών των επιχειρήσεων, καθώς και αναθεώρηση της λίστας που υπάγεται στον χαµηλό συντελεστή ΦΠΑ.
Ούτε όμως και η Πορτογαλία δεν απέφυγε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, το οποίο όμως είναι χαμηλότερο από αυτό της Ελλάδας, αφού μέχρι το 2013 θα πρέπει να συγκεντρώσει 5,3 δισ. Ευρώ, έναντι 15 δισ. ευρώ στη χώρα μας.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι πολλοί ειδικοί τάσσονται υπέρ ενός κάπως πιο αργού – και πιθανόν ρεαλιστικού – τρόπου προσέγγισης της μείωσης του χρέους. «Δώστε στην Ελλάδα και την Πορτογαλία περισσότερο χρόνο», τονίζει ο οικονομολόγος William Rhodes στους Financial Times. Χρειάζονται υποστήριξη περισσότερο χρόνο, προκειμένου να αποδώσουν τα προγράμματα λιτότητας, λέει ο Rhodes, ο οποίος ήταν μέλος αρκετών οργάνων, που ασχολήθηκαν με τη μείωση του χρέους χωρών της Λατινικής Αμερικής κατά την κρίση της δεκαετίας του ’80 και με την Ασιατική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του ’90.
Η ΕΕ έμαθε περισσότερα πράγματα και υιοθέτησε πιο εκλεπτυσμένες μεθόδους βοήθειας για τα κράτη που βρίσκονται σε κρίση», επιχειρηματολογεί ο Daniel Gros από το Centre for European Policy Studies.
H οριστική απόφαση για τους όρους δανεισμού από την ΕΕ θα ληφθεί από το Ecofin, αλλά σύμφωνα με δηλώσεις των εκπροσώπων της Τρόικα στην Πορτογαλία σε κάθε περίπτωση θα κυμαίνονται κάπως χαμηλότερα από τις 200 μονάδες βάσης επί του κόστους δανεισμού του EFSF που ισχύει για την Ελλάδα και την Ιρλανδία.