Είχε προηγηθεί καταγγελία που είχε υποβάλλει στην Αρχή το Δεκέμβριο του 2010 εναντίον της ΔΕΗ η Aegean Power, με την οποία την κατηγορούσε πως μέσω επιστολών που απέστειλε σε πελάτες της, αποπειράθηκε να τους «επανακτήσει» στο χαρτοφυλάκιό της, με την υπόσχεσή ότι από το 2011 «επέρχεται σημαντική μείωση στα τιμολόγιά της», χωρίς ωστόσο ακόμη αυτά να έχουν γίνει γνωστά.

Παράλληλα η ΡΑΕ, προειδοποιεί τη ΔΕΗ ότι θα της επιβάλλει πρόστιμο σε περίπτωση επανάληψης παρόμοιας συμπεριφοράς, ενώ παραπέμπει την υπόθεση στην Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, για να διερευνήσει το ζήτημα της τυχόν παράνομης επεξεργασίας από τη ΔΕΗ προσωπικών δεδομένων καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας. Και όπως επισημαίνει στην απόφασή της, αν διαπιστωθούν τυχόν παραβάσεις στον τομέα αυτό, η Αρχή επιφυλάσσεται να επανεξετάσει τη θέση της.

Το ιστορικό

Σύμφωνα με την καταγγελία της Aegean Power, το Νοέμβριο του 2010 η Διεύθυνση Μεγάλων Πελατών της ΔΕΗ, πριν καν οριστικοποιηθούν τα νέα της τιμολόγια, απέστειλε επιστολές σε καταναλωτές που είχαν επιλέξει ως προμηθευτή τους την εταιρεία του ομίλου Μελισσανίδη, με τις οποίες τους ανακοίνωνε την «επικείμενη αλλαγή» από την 1η Ιανουαρίου 2011 των τιμολογίων της στη μέση και χαμηλή τάση, ισχυριζόμενη πως με αυτά «θα επερχόταν σημαντική μείωση», και υποσχόμενη παράλληλα ότι θα επανερχόταν με νέα επικοινωνία και περισσότερες λεπτομέρειες.

Λίγες ημέρες πριν από την επιστολή, και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο του 2010, το ΥΠΕΚΑ είχε εκδώσει απόφαση με την οποία εγκρινόταν η δομή, οι κατηγορίες τιμολογίων ρυθμιστικού ελέγχου και το μέσο επιτρεπόμενο έσοδο ανά κατηγορία πελάτη, τα οποία επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ την 1η/1/2011, αλλά εκκρεμούσε ακόμη, από πλευράς της ΔΕΗ, η ανακοίνωση των νέων της τιμολογίων.

Στην καταγγελία της η Aegean, ζητούσε από τη ΡΑΕ να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός πελατών της που δέχτηκαν την επιστολή της ΔΕΗ, να αναζητηθεί η πηγή απ’ όπου αντλήθηκαν τα προσωπικά δεδομένα των παραληπτών, να διερευνηθεί η ύπαρξη τυχόν διασύνδεσης των αρχείων του ΔΕΣΜΗΕ και της ΔΕΗ, καθώς επίσης αν η πρακτική αυτή αποτελεί κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, και να επιβληθεί στην επιχείρηση πρόστιμο ώστε να μην επαναληφθεί κάτι παρόμοιο στο μέλλον.

Τι υποστηρίζει η ΔΕΗ…

Από την πλευρά της η ΔΕΗ παραδέχτηκε ότι η επιστολή της εστάλη σε 3.551 «ενεργούς» πελάτες της στη Μέση Τάση, καθώς και σε 323 μέχρι πρότινος πελάτες της στη Μέση Τάση, αλλά ισχυρίστηκε ότι άντλησε τα ονόματα των παραληπτών από το εμπορικό της αρχείο, το οποίο νόμιμα τηρεί για λόγους ιστορικότητας και φορολογικούς. Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της, ο μοναδικός της σκοπός ήταν να ενημερώσει τους ενδιαφερόμενους σχετικά με τα όσα είχε ανακοινώσει το ΥΠΕΚΑ, καθώς και για την επικείμενη αλλαγή στα τιμολόγιά της στη Μέση Τάση, αλλά και να αντιμετωπίσει τη σωρεία των τηλεφωνημάτων που δεχόταν για το συγκεκριμένο θέμα το τηλεφωνικό της κέντρο. Σχετικά με το ερώτημα της ΡΑΕ για τις ενέργειες τις οποίες έχει κάνει προκειμένου να γνωστοποιήσει την τήρηση αρχείου πελατών της στην Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, η ΔΕΗ απάντησε ότι αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, επισυνάπτοντας παλαιότερη επιστολή με την οποία ενημέρωνε σχετικά το ΥΠΑΝ.

Το σκεπτικό της ΡΑΕ

Στο σκεπτικό της ωστόσο η ΡΑΕ αναφέρει πως «η επιστολή της ΔΕΗ ΑΕ (10/11/2010) κρίνεται άκαιρη και ελλιπής από άποψη πληροφόρησης. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι το κείμενο της ως άνω επιστολής ήταν παντελώς αόριστο και ως εκ τούτου ουδεμία ουσιαστική ενημέρωση θα μπορούσε να προσφέρει, κατά παράβαση της παρ. 3 του Β’ μέρους της υπ’ αριθμ. 81/2010 απόφασης Προέδρου ΡΑΕ, όπου προβλέπεται ότι «Σε κάθε πρόσκληση αγοράς που διενεργείται από εμπορικούς συνεργάτες των Προμηθευτών απαιτείται να περιλαμβάνονται κατ΄ ελάχιστον πληροφορίες, όπως τα χαρακτηριστικά της υπηρεσίας που παρέχει ο εν λόγω Προμηθευτής, και η χρέωση (σε €/kWh) του καταναλωτή για την υπηρεσία της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ….».

Επίσης, σύμφωνα πάντα με τη ΡΑΕ, η επιστολή στάλθηκε επιλεκτικά στους πιο «επιθυμητούς» καταναλωτές (εμπορικούς πελάτες ΜΤ) που προσφέρουν μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους στον προμηθευτή και όχι σε όλους (π.χ. στους βιομηχανικούς ΜΤ και τους πελάτες ΧΤ). Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι το σχετικό δελτίο τύπου του υπουργείου ΠΕΚΑ, που προηγήθηκε της επιστολής της ΔΕΗ, ήταν πολύ πιο αναλυτικό για τις αναμενόμενες μέσες τιμές, συγκριτικά με το κείμενο της ΔΕΗ.

Κατά την Αρχή, η ΔΕΗ θα μπορούσε να είχε απαντήσει στα «πολλαπλά τηλεφωνήματα και ερωτήματα καταναλωτών» τα οποία επικαλείται, με μια ανακοίνωση/ δελτίο τύπου που θα περιοριζόταν σε ενημέρωση για την επικείμενη αλλαγή τιμολογίων, καθώς τα δεδομένα που θα καθιστούσαν την εξατομικευμένη ενημέρωση επαρκή, δηλαδή οι τιμές των νέων τιμολογίων, δεν ήταν ακόμα γνωστά, και ως εκ τούτου οι οικονομικές επιπτώσεις σε κάθε κατηγορία δεν μπορούσαν να εκτιμηθούν σε βαθμό ανάλυσης μεγαλύτερο από ότι περιείχε το δελτίο τύπου του ΥΠΕΚΑ.

Περαιτέρω - συνεχίζει η απόφαση της ΡΑΕ- η επίπτωση σε κάθε πελάτη επίσης δεν μπορούσε να είναι γνωστή και ενώ η επιστολή αναφέρεται γενικά σε σημαντικές μειώσεις, ορισμένοι παραλήπτες της θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν και αύξηση στα τιμολόγιά τους. Τέτοιου είδους εξατομικευμένη πληροφόρηση απαιτεί να είναι διαθέσιμα συγκεκριμένα δεδομένα (όπως τιμές, χαρακτηριστικά φορτίου για κάθε πελάτη) που επιτρέπουν την εκτίμηση του συνολικού λογαριασμού κάθε πελάτη βασισμένο σε συγκεκριμένο τιμοκατάλογο, και επομένως και της εκτιμώμενης επίπτωσης (αύξησης ή μείωσης) στον συγκεκριμένο παραλήπτη.

Κατόπιν των ανωτέρω- καταλήγει η ΡΑΕ- καθίσταται προφανές ότι η συγκεκριμένη επιστολή της ΔΕΗ ουδεμία ουσιαστική ενημέρωση προσέφερε, αλλά αντιθέτως ελέγχεται ως «ανακριβής δήλωση» κατά την έννοια των ν. 146/1914 και ν. 2251/1994, με σκοπό την παραπλανητική προώθηση της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.Επιπροσθέτως, υπάρχουν ενδείξεις, ότι με την ως άνω επιστολή επιδιώχτηκε "ουσιώδης στρέβλωση της οικονομικής συμπεριφοράς των καταναλωτών", καθώς επίσης "χρήση εμπορικής πρακτικής με σκοπό τη σημαντική μείωση της ικανότητας του καταναλωτή να λάβει τεκμηριωμένη απόφαση, με επακόλουθο ο καταναλωτής να λάβει μια απόφαση συναλλαγής που διαφορετικά δεν θα ελάμβανε», σύμφωνα με το άρθρου 9α του ν. 2251/1994 για την προστασία του καταναλωτή.

Επιβολή σύστασης προς ΔΕΗ

Τελικώς η ΡΑΕ προχώρησε στην επιβολή σύστασης προς τη ΔΕΗ, ζητώντας της να απόσχει από κάθε δραστηριότητα που ελέγχεται ως μη συμβατή με τις «εμπορικές πρακτικές προώθησης και πώλησης υπηρεσιών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας», επικαλούμενη τις κατά καιρούς αποφάσεις και οδηγίες που έχει εκδώσει για το θέμα η Αρχή.