Ο λόγος για τη συζήτηση που έγινε για τις υποχρεώσεις της ΄Αγκυρας και τους όρους που θέτει η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση με αφορμή το κεφάλαιο ΄Ερευνας και Τεχνολογίας, το πρώτο από τα 35 που εξετάζονται στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, προκειμένου η Τουρκία να γίνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.

Αρκετοί πιστεύουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δαπάνησε διπλωματική ενέργεια, χωρίς πραγματική υποστήριξη από κανένα άλλο μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, απειλώντας με άσκηση «βέτο» σε ένα ανώδυνο κεφάλαιο, αν η Τουρκία δεν εναρμονισθεί με τους όρους της συμφωνίας για να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις και δεν ανοίξει τα αεροδρόμια και τα λιμάνια της και για τους κυπρίους.

Θεωρούν ότι τελικά αναγκάστηκε να συμβιβασθεί χωρίς να κερδίσει τίποτα ουσιαστικά, αφού δεν σημαίνει τίποτα ο κανόνας ότι τα κεφάλαια «ανοίγουν» και «κλείνουν» προσωρινά. Ότι δηλαδή, το κλείσιμο ενός κεφαλαίου δεν είναι οριστικό και μπορεί να ξανανοίξει, αλλά με ομοφωνία όλων των μελών , η τουλάχιστον με αυξημένη πλειοψηφία. ΄Αρα δεν μπορεί να ξανανοίξει αν το θελήσει μόνον η Λευκωσία. Στην προκειμένη δε περίπτωση, ακόμη και η Ελλάδα φρόντισε να διατηρήσει αποστάσεις από την κυπριακή στάση.

Ωστόσο, θα ήταν κανείς αφελής αν πίστευε ότι η Λευκωσία απείλησε με «βέτο» στην αρχή και αναγκάστηκε να συμβιβασθεί στη συνέχεια, υποπίπτοντας σε «γκάφα». Είναι φανερό ότι η Λευκωσία θέλησε να προειδοποιήσει τους υπόλοιπους εταίρους ότι δεν θα κάθεται να κοιτάζει στο μέλλον, όταν θα συζητηθούν πιο σοβαρά κεφάλαια-όπως ας πούμε, της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων-, αν η Τουρκία δεν εναρμονισθεί με τους όρους της συμφωνίας.

΄Εστειλε ένα μήνυμα, το οποίο μάλλον ελήφθη, κρίνοντας από τις δηλώσεις του αρμόδιου επιτρόπου κ. Ρεν και της υπουργού Εξωτερικών της Αυστρίας κας Πλάσνικ περί κινδύνου «εκτροχιασμού τουτραίνου», εφόσον δεν αναγνωρίσει, έστω και «ντε φάκτο» σε πρώτη φάση, η ΄Αγκυρα την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό θα φανεί πιο καθαρά τον Οκτώβριο, όταν θα αξιολογηθεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και η Ευρωπαϊκής ΄Ενωση δεσμεύθηκε να είναι αυστηρή.

Βεβαίως, βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, που αναμένεται να κρατήσουναπό 10 έως 20 χρόνια, χωρίς το αποτέλεσμα να είναι σίγουρο. Πολλά θα εξαρτηθούν από την στάση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης τόσο στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, όσο και στο τέλος τους, αν και φαντάζει πολύ δύσκολο να ικανοποιήσει η ΄Αγκυρα τους όρους που τέθηκαν και μετά να ακούσει ένα μεγαλοπρεπές «όχι» στην ένταξή της. Ωστόσο, θα πρέπει να αναμένεται ότι πολύ δύσκολα θασυμβιβαστεί με την ιδέα των συμβιβασμών απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία και τότε θα έλθει και η ώρα των κρίσιμων αποφάσεων για την Αθήνα. Θα στηρίζει του κυπρίους ή θα σφυρίζει αδιάφορα;

Αγγελος Στάγκος