Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα και όλοι τώρα ψάχνουν το μήνυμα που έστειλαν οι ψηφοφόροι, αλλά μέχρι να το βρουν καλόείναι να δούμε κάποια ξεχωριστά χαρακτηριστικά που προέκυψαν από τις κάλπες και αφορούν τα κόμματα: Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προτίμησε να μη δώσει ιδιαίτερα σκληρή μάχη για την υπερνομαρχία της Αθήνας γνωρίζοντας ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να νικήσει το τρίο Γεννηματά-Σγουρού-Μίχα. Επέλεξε ένα τρίο χαμηλών δυνατοτήτων και έχασε όπως αναμενόταν, ενώ η κα Γεννηματά αύξησε το ποσοστό της, αλλά όχι τόσο θεαματικά όσο προέβλεπαν τα exitpolls. Εχασε όμως και ο υποψήφιος της κυβέρνησης στον Πειραιά, ο κ. Αγραπίδης, που είχε την αμέριστη υποστήριξη του Μαξίμου και της Ρηγίλλης, αλλά έπεσε επάνω στον γίγαντα κ. Φασούλα. Ο κ. Φασούλας νίκησε άνετα λιγότερο ως ΠΑΣΟΚ και πολύ περισσότεροως δημοφιλής και αναγνωρίσιμη προσωπικότητα και βεβαίως ως Ολυμπιακός. Πιστώνεται βέβαια στο ΠΑΣΟΚ.
Η κυβέρνηση πήγε καλά στον Δήμο Αθηναίων με τον κ. Κακλαμάνη, όπως πήγε καλά και σε πολλούς δήμους της Αττικής. Αντίθετα, ο κ. Σκανδαλίδης δεν πήγε καλά και το ΠΑΣΟΚ έχασε δήμους, ιδιαίτερα στη Δυτική Αττική που υποτίθεται ότι είναι παραδοσιακοί του χώροι. Ωστόσο, οι αναγωγές που κάνουν οι εκλογολόγοι λένε ότι το ΠΑΣΟΚ είναι τώρα μπροστά στην Αττική και αυτό μπορεί να αποδειχθεί εν καιρώ πολύ σημαντικό γιατί εκεί ψηφίζει ένα πολύ υψηλό ποσοστό των ψηφοφόρων και εκεί διαμορφώνεται το πολιτικό κλίμα. Στο Δήμο Αθηναίων αισθητή έκανε την παρουσία του ο ΣΥΝ με τον κ. Τσίπρα, ο οποίος έκανε μία προσωπική επιτυχία, γιατί στην υπερνομαρχία το συγκεκριμένο κόμμα πήγε πολύ μέτρια. Μένει να δούμε αν ο κ. Τσίπρας θα αναδειχθεί στην κεντρική πολιτική σκηνή μέσα από την τοπική αυτοδιοίκηση και αν το καταφέρει ίσως δημιουργήσει σχολή πολιτικών προσώπων που θα ξεκινούν από τους δήμους και τις νομαρχίες για να πάνε στη Βουλή και όχι αντίστροφα.
Το δεύτερο αξιοσημείωτο πεδίο είναι αυτό της Θεσσαλονίκης με τις γνωστές ιδιαιτερότητες. Εκεί θριάμβευσε ο κ. Ψωμιάδης και ξεχαρβαλώθηκε ο κ. Παπαγεωργόπουλος. Ο πρώτος απέδειξε ότι είναι ο εκλεκτός του νομού Θεσσαλονίκης, αυτός που εκπροσωπεί τους θεσσαλονικιούς, μιλάει στην καρδιά τους, εκφράζει την αισθητική τους, τα βάζει δήθεν με τη «μισητή» Αθήνα και ταυτόχρονα τους διασκεδάζει. Είναι «ξανθόπουλος», είναι «τσακιτζής, ο εφές του Αϊδινίου», είναι «θεούσος», είναι «γυόκας», είναι «Μ-ΠΑΟΚ» καταφερτζής και φαυλεπίφαυλος, είναι ό,τι πρέπει για την περιοχή. Αντίθετα, ο κ.Παπαγεωργόπουλος δεν έχει κανένα από τα «χαρίσματα» του κ. Ψωμιάδη και στην πραγματικότητα δεν διαθέτει κανένα χάρισμα. Πρόκειται για έναν «δήθεν» που εκλεγόταν γιατί βρέθηκε σε μία εξαιρετικά συντηρητική περιοχή, αλλά ποτέ δεν θεωρήθηκε «παιδί» της αστικής Θεσσαλονίκης.
Γνήσιο παιδί της αστικής Θεσσαλονίκης είναι ο κ. Μπουτάρης και το απέδειξε. Πήρε 16% σχεδόν μόνος του και ουσιαστικά αυτός -με τη βοήθεια του κ. Καραταφέρη- οδήγησε τον κ. Παπαγεωργόπουλο στον β΄ γύρο, όπου βέβαια θα εκλεγεί. Η επιτυχία του κ. Μπουτάρη απέδειξε περίτρανα πόσο λάθος έκανε το ΠΑΣΟΚ που δεν τον στήριξε. Προτίμησε την μιζέρια και στήριξε την κα Αράπογλου, η οποία δεν τα κατάφερε καθόλου καλά. Το ΠΑΣΟΚ όμως δεν τα κατάφερε γενικά στη Βόρεια Ελλάδα, όπου πήρε μόνο τη νομαρχία Πέλλας και την υπερνομαρχία Εβρου. Αλλά και σε όλη την Ελλάδα δεν τα πήγε καλά το ΠΑΣΟΚ στις νομαρχίες. Στον πρώτο γύρο πήρε 15 μόνο του και άλλες δύο με τον ΣΥΝ, ενώ η Νέα Δημοκρατία κέρδισε 26. Μένουν άλλες 7 για να κριθούν στον β΄ γύρο και στην χειρότερη περίπτωση το κυβερνών κόμμα θα βρεθεί με 29-31 στο τέλος. Δηλαδή όσες είχε και πριν!
Με λίγα λόγια, η κυβέρνηση βγήκε χωρίς να βραχεί από τις εκλογές. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ισχυρισθεί ότι βγήκε ενισχυμένο, έστω και ελάχιστα, αλλά αυτό αμφισβητείται. Με τίποτα δεν άλλαξε το πολιτικό σκηνικό, όπως έσπευσε να ισχυρισθεί ο κ. Παπανδρέου και ήταν λάθος του, όπως λανθασμένες ήταν και αρκετές επιλογές προσώπων από το ΠΑΣΟΚ, ενώ οι πολίτες έδειξαν τάσεις απεξάρτησης από τα κόμματα, αλλά και τάσεις αδιαφορίας. Και τέλος πάνων, ούτε αυτή τη φορά νίκησε η τοπική αυτοδιοίκηση. Για να νικήσει άλλωστε, πρέπει να αλλ