Στην αναταραχή της Μέσης Ανατολής και στο σφαγείο το Ιράκ, η Ευρώπη δεν εμπλέκεται τόσο άμεσα, όπως οι ΗΠΑ, με εξαίρεση την Βρετανία, όσο έμμεσα. Μία έμμεση εμπλοκή, που αφορά ιδιαίτερα και την Ελλάδα, αποτελεί το πάρε-δώσε της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης με την Τουρκία. Την μοναδική μουσουλμανική χώρα που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, πού συνορεύει με το Ιράν, το Ιράκ και την Συρία και που επιθυμεί να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά με τους δικούς της όρους. Το κακό είναι ότι την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη με τους δικούς της όρους στηρίζουν με επιμονή οι ΗΠΑ και Βρετανία, οι οποίες από την πρώτη στιγμή άσκησαν αφόρητες πιέσεις στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να δεχθούν την ΄Αγκυρα στους κόλπους τους.

Υποτίθεται ότι ο βασικός λόγος για τον οποίον Ουάσινγκτον και Λονδίνο θέλουν την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ενωση και υπέκυψαν κατ΄ αρχήν στις πιέσεις τους οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, είναι για να μην παρασυρθεί στον ισλαμισμό και στο χάος της Μέσης Ανατολής η γειτονική μας χώρα. Από την άλλη πλευρά, κάτι τέτοιο αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολο, αφού το τουρκικό αυταρχικό καθεστώς δεν δέχεται να αλλάξει και να προσαρμοσθεί σύμφωνα με τους όρους που θέτει η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση. Επιπλέον δεν δέχεται να αλλάξει ουσιαστικά την πολιτική της απέναντι στους γείτονές της και τέλος το πολιτισμικό χάσμα μεταξύ Τουρκίας και Ευρώπης είναι τεράστιο. Τέλος, είναι σαφές ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί είναι αρνητικοί στην ένταξη της Τουρκίας και η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να στηρίξει οικονομικά μία τόσο μεγάλη χώρα με τόσο χαμηλό βιοτικό επίπεδο.

Με αυτά τα δεδομένα, εκείνο που βλέπουμε τώρα είναι ότι η όλη διαδικασία για την ένταξη της Τουρκίας εξελίσσεταιπερισσότερο παρασκηνιακά, παρά στο προσκήνιο και με διαφάνεια. Από το Ελσίνκι –η Φινλανδία έχει την προεδρία της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης- ως τις Βρυξέλλες και από εκεί ως τις άλλες πρωτεύουσες των ευρωπαϊκών χωρών και μέχρι την ΄Αγκυρα προσπαθούν να βρουν φόρμουλες που θα διαιωνίσουν την σημερινή κατάσταση. Δηλαδή, από τη μία πλευρά να θυμίζουν οι ευρωπαίοι συνεχώς στην τουρκική κυβέρνηση ότι δεν προχωρά ο εκσυγχρονισμός και ο εκδημοκρατισμός στη χώρα της και από την άλλη πλευρά να μην τολμούν την διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αυτή η κατάσταση θα συνεχισθεί αν και όλοι γνωρίζουν ότι το τουρκικό καθεστώς δεν πρόκειται να φιλελευθεροποιηθεί γιατί αν το κάνει, η Τουρκία θα διαλυθεί. Όπως επίσης όλοι ξέρουν ότι η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη δεν την θέλει την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, όπως δεν την θέλουν ούτε οι κυβερνήσεις. Αν δεν της πουν όμως το «όχι» σύντομα, η απόρριψη θα είναι όλο και πιο δύσκολη όσο περνάει ο καιρός.

Κάπως έτσι πολιτεύεται και η Αθήνα, η οποία ενδιαφέρεται πρωτίστως να διατηρήσει την ηρεμία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αποφεύγει να προτάξει τα στήθη της κατά της ένταξης της ΄Αγκυρας και αρκείται στο να διακηρύττει ότι ευνοεί την ευρωπαϊκή πορεία της Αγκυρας εφόσον ικανοποιεί τους όρους της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Στην πραγματικότητα υπάρχει ένα παρασκηνιακό πάρε-δώσε που κρύβεται πίσω από τις επισκέψεις τούρκων αξιωματούχων στην Αθήνα, όπως του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας κ. Μπουγιούκανιτ και του υπουργού Εξωτερικών κ. Γκιουλ, ενώ παράλληλα ο κ. Ερντογκάν πιέζει για συνομιλίες με τον κ. Καραμανλή. Οι αξιωματούχοι αυτοί προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί δεν μπορούν να ανοίξουν τα λιμάνια και τα αεροδρόμια στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα, αλλά ταυτόχρονα διαβεβαιώνουν επιθυμούν καλές σχέσεις με την Ελλάδα.

Πράγματι, η μεγάλη ανησυχία των Τούρκων επικεντρώνεται στις εξελίξεις στο Ιράκ. Δεν δέχονται με καμία δύναμη την δημιουργία κουρδικού κράτους δίπλα τους γιατί φοβούνται ότι θα ενισχύσει τον αλυτρωτισμό των κούρδων και θα θάψει τα όνειρα για έλεγχο των πετρελαίων του Κιρκούρκ και της Μοσούλης. Η Τουρκία ανησυχεί επίσης για τα σχέδια των αμερικανώνστην περιοχή και την ανησυχία τους δεν την καταλαγιάζει η προοπτική της αποχώρησης των αμερικανών στρατιωτών από το Ιράκ που συζητείται τώρα. Να μην ξεχνάμε μάλιστα ότι η συζήτηση περιλαμβάνει διαπραγματεύσεις με τη συμμετοχή του Ιράν και της Συρίας