Στο περιεχόμενο της παρουσίασης αυτής και τα «δύσκολα» ζητήματα που εγείρονται, θα έχουμε μάλλον την ευκαιρία να επανέλθουμε από άλλη θέση. Το ενδιαφέρον για το σημερινό σχόλιο είναι η κοινή διαπίστωση των Βρετανών ομιλητών και των Ελλήνων προσκεκλημένων του σεμιναρίου ως προς το τι συμβαίνει συνήθως όποτε οι επιχειρήσεις αφήνονται να κλείσουν (με πτώχευση ή με …βουβό θάνατο) εν μέσω πλειστηριασμών. Τι συμβαίνει τότε; Χάνονται θέσεις εργασίας. Χάνεται παραγωγικό δυναμικό. Και σε όλες τις περιπτώσεις οι πιστωτές εισπράττουν από τους πλειστηριασμούς πολύ λιγότερα από την εμπορική αξία των στοιχείων της επιχείρησης. Με δύο λόγια, όλοι βγαίνουν χαμένοι. Έτσι συμβαίνει εν Ελλάδι, ομονόησαν οι τραπεζικοί ειδικοί που παρέστησαν στο σεμινάριο. Τι, όμως, γίνεται στην Ελλάδα; Από το 1990 και μετά υπάρχει το περίφημο (από τις …αθλητικές του εφαρμογές) άρθρο 44 του νόμου 1892. Είναι ατελές, κουτσό, στραβό, δίνει όμως μία ευκαιρία να σωθεί μία υπερχρεωμένη επιχείρηση κάνοντας συμβιβασμό χωρίς να διακόψει τη λειτουργία της, εφόσον έχει τη συναίνεση του 60% των πιστωτών της. Με όλα τα ελαττώματά του, είναι το μόνο διαθέσιμο νομοθετικό πλαίσιο για να εμποδισθεί η (περαιτέρω) απώλεια θέσεων εργασίας και να μην εκποιούνται μπιρ-παρά οι εταιρικές περιουσίες. Και όμως αυτό το άρθρο, αντί να επιχειρηθεί η εκλογίκευσή του, πολιτικοί και δικαστικοί θέλουν να το καταργήσουν –και να αναμορφώσουν την πτωχευτική διαδικασία με γνώμονα όχι τη διάσωση των επιχειρήσεων, αλλά τη «μεγαλύτερη ικανοποίηση των πιστωτών». Αυτών που, όπως είπαν οι Βρετανοί ειδικοί της «Ernst &Young» ουδέποτε αποκόμισαν τίποτε σημαντικό από το «ρεσάλτο» των πλειστηριασμών και των πτωχεύσεων. Το γιατί η κυβέρνηση και κάποιοι δικαστές (συνήθως ελάχιστα ενημερωμένοι για τα της οικονομίας) θέλουν να καταργηθεί το 44 εξηγείται αν συνδυασθεί με τις εντυπώσεις και τις άναρθρες κραυγές για την εφαρμογή του σε «ονομαστές» περιπτώσεις, όπως της ΑΕΚ. «Ασύλληπτο να διαγράφονται οι απαιτήσεις του Δημοσίου», κραύγαζαν τότε όλοι, χωρίς κανείς να μας πει τι θα έπαιρνε το Δημόσιο, πολλώ δε μάλλον οι ιδιώτες πιστωτές, αν η ΑΕΚ πτώχευε: η απάντηση στο ερώτημα δεν θα είναι αρκετά γλαφυρή, παρά μόνο αν παραπέμπει σε ανδρικά γεννητικά όργανα. (Όπως σε λιγνιτωρυχεία της Φλώρινας όπου δεν έγινε συμβιβασμός και το ΙΚΑ, αντί 6 εκατομμυρίων ευρώ, λαμβάνει το… κενό σύνολο). Στην Ελλάδα, όπου κινδυνεύει να μη μείνει βιομηχανία ούτε για δείγμα, όπου χάνονται παραγωγικό δυναμικό και θέσεις εργασίας, οι διατάξεις που διευκολύνουν τους υποχρεωτικούς συμβιβασμούς πρέπει να επεκταθούν και όχι να καταργηθούν. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει ασφαλώς μελέτη. Κυρίως όμως προϋποθέτει να μη δίνεται προσοχή στις κραυγές περί «δικαίου», αλλά στην οικονομική λογική. Δημήτρης Καστριώτης