Με την Ευρώπη να έχει περιπέσει ήδη σε έναν αντίστοιχο πολιτικό κύκλο, οι πρώτες ενδείξεις φανερώνουν οτι το μοναδικό αντιστάθμισμα μπορεί να αναζητηθεί και να εξευρεθεί στην Γερμανία και μόνο.
Σε επίπεδο δηλώσεων και αρθρογραφίας, η Ανγκελα Μέρκελ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν οι πρώτοι που μίλησαν καθαρά. Και η κοινή συνισταμένη ήταν πως η λύση δεν είναι η υποχωρητικότητα στον λαϊκισμό και την πολιτική αμετροέπεια.
Αξίζει να γνωρίζει κάποιος την επακριβή δήλωση της κυρίας Μέρκελ μετά τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ:
«Συγχαίρω τον νικητή των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, τον Ντόναλντ Τραμπ.
Οι ΗΠΑ είναι μια παλιά και αξιότιμη δημοκρατίαα. Ο εκλογικός αγώνας αυτή τη χρονιά ληταν ιδιαίτερος, με μια αντιπαράθεση, η οποία εν μέρει ήταν δύσκολο να διαχειριστεί κανείς. Αντιμετώπισα, επομένως, όπως και οι περισσότεροι από εσάς, την έκβαση αυτής της εκλογικής αναμέτρησης με ιδιαίτερη ένταση.
Το ποιον εκλέγει πρόεδρο ο αμερικανικός λαός σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, έχει μια σημασία πολύ πέρα από τα σύνορα των ΗΠΑ. Για εμάς τους Γερμανούς ισχύει το εξής: με καμία χώρα εκτός της Ε.Ε. δεν έχουμε τόσο βαθιά διασύνδεση, όσο με τις ΗΠΑ. Αυτός που διοικεί αυτή τη χώρα με την τεράστια οικονομική δύναμη, τη στρατιωτική της δυναμική και την ισχυρή πολιτιστική επιρροή, έχει ευθύνη, την οποία μπορεί να αντιληφθεί σχεδόν παντού στον κόσμο. Οι Αμερικανίδες και οι Αμερικανοί αποφάσισαν, αυτή την ευθύνη να την αναθέσουν για τα επόμενα τέσσερα χρόνια στον Ντόναλντ Τραμπ.
Η Γερμανία και οι ΗΠΑ συνδέονται μέσω αξιών: δημοκρατία, ελευθερία, σεβασμός στο κράτος στα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, ανεξάρτητα από την καταγωγή, το χρώμα του δέρματος, τη θρησκεία, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την πολιτική τοποθέτηση. Σε αυτή την αξιακή βάση καλώ τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ σε στενή συνεργασία.
Η συμμαχία με τις ΗΠΑ είναι και θα μείνει ένα θεμέλιο της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής, ώστε να μπορέσουμε να υπερβούμε τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας: την επιδίωξη της οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας, την προσπάθεια για μια οραματική περιβαλλοντική πολιτική, τον αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία, τη φτώχεια, την πείνα και τις ασθένειες, τη μάχη για την ειρήνη και την ελευθερία στη Γερμανία, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο».
Οι αντιδράσεις αυτές συνοδεύτηκαν όμως και από άμεσες κινήσεις και πρωτοβουλίες που προσφέρουν ενδείξεις για τις επικείμενες εξελίξεις.
Την Δευτέρα οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ συμφώνησαν με τους Σοσιαλδημοκράτες για την ομαλή διαδοχή στην Προεδρία της Γερμανικής Ομοσπονδίας. Επόμενος πρόεδρος, διάδοχος του Ανατολικογερμανού Γιόαχιμ Γκάουκ θα είναι από τον ερχόμενο Φεβρουάριο ο υπουργός Εξωτερικών και ηγετική μορφή των Σοσιαλδημοκρατών, Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ.
Η εξέλιξη αυτή, πέραν του δείγματος πολιτικής σοβαρότητας και θεσμικής υπευθυνότητας, θεωρείται από πολιτικούς παρατηρητές σημαντική και για έναν ακόμη λόγο.
Πέραν της δήλωσης της Ανγκελα Μέρκελ μετά την νίκη του Τραμπ, η συμφωνία αυτή ερμηνεύεται ως προανάκρουσμα της απόφασης της σημερινής καγκελαρίου να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για τις εκλογές του φθινοπώρου του 2017.
Κατά τις εκτιμήσεις αυτές, η Ανγκελα Μάρκελ πολύ δύσκολα θα «χάριζε» την Προεδρία της Δημοκρατίας στους Σοσιαλδημοκράτες, αν δεν είχε αποφασίσει η ίδια να επαναδιεκδικήσει την καγκελαρία. Κάτι άλλο θα συνιστούσε άτακτη υποχώρηση, κάτι που έως σήμερα δεν μπορεί κανείς να πεί ότι χαρακτηρίζει την κ. Μέτρκελ.
Υπό αυτές τις συνθήκες, φαίνεται ότι μετά την νίκη του Τραμπ η Ευρώπη έχει μία ευκαιρία: να μετατραπεί σε ένα πόλο παγκόσμιας σταθερότητας, να αποκρούσει την πολιτική ακρότητα και να ενισχύσει τα κλονισμένα της θεμέλια.
Με δεδομένες τις αναταράξεις στην Γαλλία, την Αυστρία και την Ολλανδία με την επέλαση της ακροδεξιάς, όπως και στην Ιταλία με την άνοδο του πολιτικά ασυνάρτητου «κινήματος» του Μπέπε Γκρίλο, οι εξελίξεις φαίνεται πως μεταρρέπουν την Γερμανία και την Μέρκελ σε μοναδική ελπίδα, όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά και για την παγκόσμια σταθερότητα.
Και αυτό που επίσης φαίνεται, είναι πως η Μέρκελ και η κυβέρνησή της είναι οι μόνοι που έχουν ένα σχέδιο για την Ευρώπη. Εστω και αν χρειαστεί καποια στιγμή να το αλλάξουν.