Βλέποντας την συμπεριφορά του κόσμου, που εν μέρει μπορεί να ερμηνευτεί και εν μέρει όχι, διαπιστώνει κανείς ότι πολλά από τα διδάγματα της πρώτης περιόδου της πανδημίας δεν έχουν εμπεδωθεί.

Και αντίθετα με ό,τι θα ήλπιζε κανείς, οι προσαρμογές στην νέα συνθήκη, δεν έχουν προχωρήσει στο βαθμό που θα έπρεπε.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προσφέρεται από την ανούσια εν πολλοίς συζήτηση για το αν θα ανοίξει το λιανεμπόριο σε αυτή τη φάση.

Η συζήτηση αυτή δεν θα έπρεπε καν να γίνεται. Το λιανεμπόριο δεν πρέπει να ανοίξει, γιατί όλοι καταλαβαίνουν τι θα συμβεί στην αγορά τις ημέρες των Χριστουγέννων και πώς όλοι θα κοιτούν με ανοιχτό το στόμα των συνωστισμό στην Ερμού, στην Κηφισιά, στο Κολωνάκι και αλλού.

Όμως υπάρχει και ένας άλλος λόγος. Δεν πρέπει να ανοίξει το λιανεμπόριο, επειδή σε μεγάλο βαθμό μπορεί να πραγματοποιείται ηλεκτρονικά.

Εδώ ακριβώς εντοπίζονται οι «απροσάρμοστοι».

Θα πει κάποιος, «δεν έχει κάθε μαγαζάκι τη δυνατότητα των on-line πωλήσεων». Λάθος. Την έχει και δεν την αναζήτησε εδώ και σχεδόν ένα χρόνο που συζητείται η πανδημία. Όλοι (ΟΛΟΙ) θα όφειλαν να το έχουν κάνει. Μπορεί να μην είχαν τον ίδιο τζίρο σε σχέση με την κανονική λειτουργία, όμως καλύτερα χαμηλότερος τζίρος, παρά καθόλου και απαίτηση ενίσχυσης από το κράτος.

Σε ένα άλλο επίπεδο και όσο συζητούμε για τις on-line πωλήσεις, διαπιστώνεται κάτι επίσης απογοητευτικό. Υπάρχουν εταιρείες courier, οι οποίες υποτίθεται ότι στις συνθήκες αυτές εξυπηρετούν την αγορά και τους καταναλωτές, αλλά έχουν καταντήσει να είναι ένα ανέκδοτο. Δυστυχώς έχουν συμβάσεις με μεγάλα καταστήματα και προφανώς πληρώνονται για κάποιες υπηρεσίες. Η λεπτομέρεια είναι ότι δεν τις προσφέρουν. Τα προϊόντα και οι παραγγελίες δεν φτάνουν στον προορισμό τους, οι καταναλωτές τα αναζητούν με ώρες αναμονής στα τηλέφωνα και εν τέλει υποχρεώνονται να τα παραλάβουν οι ίδιοι από τα γραφεία των κατ’ ευφημισμό courier.

Ο φόρτος εργασίας εν προκειμένω δεν είναι δικαιολογία. Είναι ένα στοιχείο που στις σημερινές συνθήκες μπορούσε να έχει προβλεφθεί με σχετική ακρίβεια από οποιονδήποτε έμπειρο μάνατζερ ή διευθυντή.

Τα παραδείγματα αυτά φανερώνουν πώς και γιατί πολλές φορές οι συζητήσεις είναι μάταιες και παρελκυστικές. Η κρίση αυτή έχει προσφέρει ευκαιρίες. Δεν τις έχουν εκμεταλλευτεί όλοι όσοι θα έπρεπε και θα μπορούσαν.

Όμως όσοι δεν το έχουν κάνει, δεν δικαιούνται και τόσο πολύ να παραπονούνται και να απαιτούν.