Μάρτιος 2004

·      Εγγεγραμμένοι  9.899.472, Ψήφισαν 7.573.368, Έγκυρα 7.406.619, Άκυρα 123.713, Λευκά 43.036. Νέα Δημοκρατία 45,36% (3.359.682), ΠΑΣΟΚ 40,55%(3.004.275), ΚΚΕ 5,90%(436.706), ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ 3,26% (241.637).

Τον καλοκαίρι 2023 ο Κ. Μητσοτάκης επανεκλέχθηκε θριαμβευτικά πρωθυπουργός μετά από τις διπλές βουλευτικές εκλογές του Μαϊου-Ιουνίου. Τα αναλυτικά αποτελέσματα αυτών των εκλογικών αναμετρήσεων ήταν.

Μάιος 2023:

·      Εγγεγραμμένοι 9.813.595, Ψήφισαν 6.061.040, Έγκυρα 5.902.763, Άκυρα 123.318, Λευκά 34.959. Νέα Δημοκρατία 40,79% (2.407.750),ΣΥΡΙΖΑ 20,07%(1.184.621), ΠΑΣΟΚ 11,46 %(676.165), ΚΚΕ 7,23%(426.633), Ελληνική Λύση 4,45%(262.498)

Ιούνιος 2023:

·      Εγγεγραμμένοι 9.813.595,Ψήφισαν 5.273.699, Έγκυρα  5.215.207,Άκυρα 32.219,Λευκά 26.273.Νέα Δημοκρατία 40,56%(2.115.322), ΣΥΡΙΖΑ 17,83% (930.013), ΠΑΣΟΚ 11,84% (617.487),ΚΚΕ 7,69% (401.224),ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ 4,68% (243.922),Ελληνική Λύση 4,44%(231.491),ΝΙΚΗ 3,70 % (193.124), Πλεύση Ελευθερίας 3,17% (165.523).

Το βασικό πολιτικό συμπέρασμα που προκύπτει από μία πρώτη ανάγνωση αυτών των εκλογικών αποτελεσμάτων είναι ότι από τις εκλογές του Μαρτίου 2004 και σε ένα εκλογικό σώμα που παραμένει αριθμητικά αμετάβλητο, ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων που κυμαίνεται από 1,5 εκατ. (Μάρτιος 2004-Μάιος 2023) έως 2,2 εκατ. (Μάρτιος 2004-Ιούνιος 2023) επιλέγει την αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Η συντριπτική πλειοψηφία της κοινής γνώμης έχει πεισθεί και έχει υιοθετήσει την θέση ότι  για την άνοδο της αποχής βασικός υπεύθυνος είναι «Η απαξίωση της πολιτικής». Μία γενική και οπωσδήποτε βολική απάντηση που κρύβει κάτω από το χαλί τις πραγματικές αιτίες που οδηγούν ένα μεγάλο  τμήμα του πληθυσμού στην πολιτική αποστράτευση. Που δεν απαντάει σε κρίσιμα ερωτήματα και δεν θίγει κακώς κείμενα.

Τι εννοούμε;

Πρόσφατα αναφερθήκαμε σε άρθρο μας (26 Φεβρουαρίου 2024-Το Gini που θα μας σώσει η θα μας καταστρέψει) στην μελέτη της ΕΛΣΤΑΤ (8 Μαϊου 2023-Κίνδυνος Φτώχειας) που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το 26.3% των Ελλήνων ζούσε το 2021 κάτω από το όριο σχετικής φτώχειας που ορίζονταν στα 476 Euro/μηνιαίως για μονοπρόσωπη οικογένεια και στα 999 Euro/μηνιαίως για 4-μελη οικογένεια (2 ενήλικες και 2 παιδιά). 

Στο ίδιο άρθρο κάναμε αναφορά και σε άλλη μία μελέτη της ΕΛΣΤΑΤ (8 Μαϊου 2023-Οικονομική Ανισότητα) βάσει της οποίας το 25% των Ελλήνων κατέχει το 45,3% του Εθνικού πλούτου. Στην ίδια μελέτη τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι το  50% των Ελλήνων κατέχει το 71% του Εθνικού πλούτου, ενώ υπόλοιπο 50% του πληθυσμού μόνο το 29%. Μία οφθαλμοφανώς άνιση κατανομή του πλούτου που συνεχώς θα επιδεινώνεται, αφού όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία (12 Φεβρουαρίου 2024-Όταν έδειχναν στον ηλίθιο το φεγγάρι αυτός κοίταζε το δάκτυλο) η διαφορά Ακαθάριστου Εγχώριου Εισοδήματος (ΑΕΕ) και Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) μεγαλώνει,  άρα οι κοινωνικές ανισότητες στην χώρα διευρύνονται. 

Το όριο της φτώχειας

Όπως λοιπόν δείχνουν οι στατιστικές ένα μεγάλο (και ολοένα αυξανόμενο) τμήμα των Ελλήνων ζει κάτω η λίγο πάνω από τα όρια της φτώχειας. Στις κακές έως άθλιες συνθήκες ζωής που βιώνει αυτό ακριβώς το τμήμα του πληθυσμού στηρίζεται η επιχειρηματολογία που απορρίπτει το πολιτικό σύστημα και ουσιαστικά νομιμοποιεί ακραίες πολιτικές επιλογές όπως η αποχή. Ας είμαστε ρεαλιστές, απέχουμε πολύ από την εποχή που η ρήση του Τ. Κένεντι «μην ρωτάς τι κάνει η χώρα σου για εσένα αλλά τις έκανες εσύ για την χώρα σου» συγκέντρωνε ισχυρή κοινωνική υποστήριξη.

Σε απλά Ελληνικά, γιατί να πάει να ψηφίσει ένας άνθρωπος που δεν έχει καμία ελπίδα να ζήσει μία καλύτερη ζωή. 

Σε ποιο Έθνος να πιστέψει και ποιο Κράτος να υπερασπιστεί ο φτωχός clochard, που ξέρει ότι εάν έχει την ατυχία να αρρωστήσει σοβαρά τότε επειδή δεν έχει χρήματα να πληρώσει για να θεραπευτεί, του απομένει μόνο ένας δρόμος. Της προσευχής για ένα ανώδυνο και σύντομο θάνατο. Δεν είναι υπερβολή, ούτε λαϊκισμός. Η οικονομική αθλιότητα και περιθωριοποίηση ενός μεγάλου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας είναι μια πραγματικότητα που, αφενός επιβεβαιώνουν οι στατιστικές, αφετέρου οι περισσότεροι έχουμε συναντήσει στον οικογενειακό η κοινωνικό μας περίγυρο.

Μαζεύονται πολλά

Σε λιγότερο από 100 ημέρες έχουμε ευρωεκλογές. Τις τελευταίες ημέρες έγινε γνωστή η ομαδική αποστολή e-mail από την ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου προς ψηφοφόρους που είχαν εγγραφεί στους καταλόγους επιστολικής ψήφου του Υπουργείου Εσωτερικών. Είναι προφανή, ευνόητα  και ακόμα αναπάντητα τα ερωτήματα που προκύπτουν για πιθανή παράνομη διαρροή από το Υπουργείο Εσωτερικών των προσωπικών στοιχείων αυτών των ψηφοφόρων και για τις τυχόν ευθύνες της Υπουργού Ν. Κεραμέως. Πολύ έγκαιρα ( 18 Δεκεμβρίου 2023-Η πολιτική ηγεμονία και η παγίδα της Ιστορίας), η στήλη είχε διατυπώσει αμφιβολίες για την διαφάνεια των διαδικασιών που είχε δρομολογήσει η Υπουργός Εσωτερικών στο θέμα της επιστολικής ψήφου. Τα γνωστά γεγονότα των τελευταίων ημερών απλά επιβεβαίωσαν τους φόβους της στήλης.

Δεν είναι όμως το μοναδικό δείγμα αντί-δημοκρατικής λειτουργίας. Ο κατάλογος αρχίζει και μεγαλώνει επικίνδυνα. Οι ατελέσφορες δικαστικές έρευνες για το σκάνδαλο των υποκλοπών και την ανείπωτη τραγωδία των Τεμπών παραπέμπουν πλέον ευθέως σε κυβερνητική μεθόδευση συγκάλυψης. Την ίδια ώρα η χώρα δέχεται άμεσες (ψήφισμα ευρωκοινοβουλίου) και έμμεσες (επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ σε εταιρείες που έχουν έδρα την Ελλάδα και εμπλέκονται στο σκάνδαλο των υποκλοπών) καταδίκες για αντί-δημοκρατικές πρακτικές.

Απέναντι σε όλα αυτά η κυβέρνηση επιλέγει βάσει σχεδίου να ανταπαντά σχεδόν αποκλειστικά στον ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύοντας τα εξ ίσου άθλια πεπραγμένα (πχ πυρκαγιά στο Μάτι) της πρωθυπουργικής θητείας του Α. Τσίπρα. Η υπόλοιπη αντιπολίτευση για την κυβέρνηση δεν υπάρχει. Ούτε λόγος φυσικά για κυβερνητικό αντίλογο σε στοιχεία δημοσιονομικής πολιτικής όπως τα παραπάνω, που δείχνουν ότι η κοινωνική ανισότητα στην χώρα οξύνεται λόγω της ταξικής πολιτικής της σημερινής κυβέρνησης. Εκεί η απάντηση είναι δεδομένη και διπλή. Επενδυτική βαθμίδα και Economist.

Δεν πρέπει να εθελοτυφλεί κανείς. Η κυβέρνηση γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα ότι το εκλογικό της κοινό προέρχεται σε συντριπτικά ποσοστά από το 25 % του πληθυσμού που κατέχει το 45% του Εθνικού πλούτου και το οποίο όπως έχουμε δείξει ευνοείται από την κυβερνητική πολιτική. Σε αυτούς τους ανθρώπους απευθύνεται ο Κ. Μητσοτάκης με το κεντρικό πολιτικό επιχείρημα «ψηφίστε με για να σας σώσω από τους ΣΥΡΙΖΑίους». Γι’ αυτό και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επιλέγει να συνομιλεί μόνο με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το υπόλοιπο 50% που κατέχει το 29% του Εθνικού πλούτου και κατά συντριπτική πλειοψηφία εμφορείται από αντί-συστημικές και αντί-κυβερνητικές απόψεις,  δεν απασχολεί επί της ουσίας κανένα στη κυβέρνηση. Αντίθετα οι πρωθυπουργικές τακτικές βολεύονται και εξυπηρετούνται στον μέγιστο βαθμό από την αποχή αυτού του τμήματος του πληθυσμού. Έτσι το φιλοκυβερνητικό 25% που ελέγχει το 45% του Εθνικού πλούτου και συμμετέχει στις εκλογές μετατρέπεται σε 40% επί των εγκύρων και εκλέγει 150+1 βουλευτές.

Κακά τα ψέματα, απέναντι σε αυτή την σοφή (για τα συμφέροντα της κυβερνητικής παράταξης και των στρωμάτων που την στηρίζουν) πολιτική τακτική, η αντιπολίτευση δεν έχει συγκροτημένη στρατηγική. Επικεντρώνεται στην καταγγελία των φαινομένων αλαζονείας και αυταρχισμού και στην καταψήφιση κυβερνητικών νομοσχεδίων. Όμως αυτά δεν αρκούν για να αμφισβητηθεί πολιτικά και εκλογικά ο  Κ. Μητσοτάκης που μαζί με την  Ελληνικής Λύση, τη Νίκη κλπ αποτελούν την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος. Κανείς δεν πρέπει να βαυκαλίζεται, εάν η Νέα Δημοκρατία χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα βρει πολύ εύκολα δεξιά κοινοβουλευτικά δεκανίκια.

Για να απειληθεί ιδεολογικά, πολιτικά και εκλογικά η Νέα Δημοκρατία και ο ευρύτερος χώρος της δεξιάς, πρέπει το υπόλοιπο 50% του ελέγχει το 29% του Εθνικού πλούτου, να επιστρέψει στις κάλπες και στο καθημερινό πολιτικό γίγνεσθαι. Έτσι μόνο θα αλλάξουν οι εκλογικοί συσχετισμοί.  

Αυτό ακριβώς είναι το μεγάλο πολιτικό στοίχημα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Πως θα το κερδίσει; Πείθοντας το 50% των Ελλήνων που ζουν στα όρια της φτώχειας, ότι επιστρέφοντας στην πολιτική θα ξαναπάρουν πάρουν πίσω τις  ζωές τους.