Ακριβές. Και όμως η πραγματικότητα το διέψευσε μόλις ενάμιση χρόνο μετά τη δημοσίευσή του. Γιατί το παραπάνω κείμενο δεν έχει γραφεί τώρα, αλλά πριν από τέσσερα χρόνια, όταν το ΠΑΣΟΚ παρέπαιε μετά την εκ νέου ανάδειξη στην ηγεσία του (ηττηθέντος στις εθνικές εκλογές του 2007) Γιώργου Παπανδρέου. Πρόκειται, πράγματι, για απόσπασμα από άρθρο του Γιάννη Βούλγαρη που δημοσιεύθηκε στα «Νέα» στις 23.2.2008 και το οποίο αλίευσα στη συλλογή άρθρων του «Η μοιραία πενταετία – Η πολιτική της αδράνειας 2004-2009» (εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2011).
Το «ακριβές» δεν το λέω ειρωνικά. Τότε που γράφτηκε το κείμενο αυτό, κυριαρχούσε όντως η εκτίμηση ότι το ΠΑΣΟΚ θα έκανε χρόνια να δει κυβέρνηση. Για την ακρίβεια, ήδη μετά τη νίκη της Ν.Δ. το 2004 πολλοί σχολιαστές, όχι όλοι ιδιοτελείς, μιλούσαν για «μακρά πολιτική κυριαρχία της Ν.Δ.», το δε 2007 προεξοφλούσαν το τέλος του Γ. Παπανδρέου ή και του ΠΑΣΟΚ. Ακριβώς όπως το 2009 πολλοί έκριναν ότι η Ν.Δ. έπρεπε να συμφιλιωθεί με την προοπτική τουλάχιστον μιας οκταετίας στην αντιπολίτευση.

Οι καιροί, όμως, αλλάζουν – και στην πολιτική αλλάζουν γρήγορα. Μπορεί εμείς να βλέπουμε την πραγματικότητα ως διαρκές παρόν, ό,τι όμως φαίνεται σήμερα παγιωμένο, σπανίως είναι – είτε πρόκειται για την ισχύ ενός κράτους, είτε πολλώ μάλλον για τη δημοτικότητα μιας κυβέρνησης.
Ειδικά στην πολιτική, μάλιστα, τα πράγματα αποτιμώνται πάντοτε συγκριτικά. Ο Γ. Βούλγαρης έγραφε στο παραπάνω κείμενο ότι «η κοινωνία και η προοδευτική παράταξη ζητούσαν κάτι περισσότερο από έναν αντίπαλο του Κώστα Καραμανλή», στις μετέπειτα εκλογές όμως η κοινωνία έδειξε ότι πρωτίστως ήθελε να φύγει ο αποτυχών Κ. Καραμανλής – και αυτό κυρίως έκρινε την ψήφο. Θυμάμαι ένα άρθρο του Anatole Kaletsky στους Times σε σχέση με την προεδρική αναμέτρηση στις ΗΠΑ το 2008, στο οποίο θύμιζε ότι το θεμελιώδες δεδομένο για τον ψηφοφόρο είναι το ότι θέλει (και πρέπει) να αποδοκιμάσει μία αποτυχημένη κυβέρνηση – των αντιπολιτευόμενων οι υποσχέσεις αφορούν το μέλλον και οι πολίτες δεν μπορούν να τις περάσουν από ψιλό κόσκινο.

Για να το πω διαφορετικά, η πιθανολόγηση του τι θα κάνει ο Αντώνης Σαμαράς μικρή σημασία έχει ως αντίβαρο στην απολύτως λογική τάση του Έλληνα πολίτη να μαυρίσει την αποτυχημένη κυβερνητική ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Απλώς αυτό καθόλου δεν προεξοφλεί το τι θα συμβεί σε τρία ή και σε δύο χρόνια..