Μετά την ομολογία αυτή, ενημερώνω ότι, ευτυχώς, ο τρύγος στο νησί, πρώιμος όπως πάντα, πήγε καλά – αν και οι καλλίπυγες παρουσίες έλειψαν φέτος, δίνοντας τη θέση τους σε ευσταλείς νεαρούς, χρήσιμους στη δουλειά, αλλά παντελώς αδιάφορους (σε μένα τουλάχιστον) από αισθητική άποψη. Κατά τα λοιπά, διαμείφθηκε και πάλι η πάγια συζήτηση με τον οικοδεσπότη-εργοδότη μου, που επέμεινε και φέτος ότι η εκ μέρους του παρασχεθείσα στέγη και το τσίπουρο που (του) αφάνισα αποτελούν δυσανάλογα βαρύ τίμημα για την εργασία μου – ενώ προσωπικά υιοθέτησα την αντίθετη άποψη. Άκρη δεν βρήκαμε, ελπίζω να είμαστε καλά (και από ηπατική άποψη) να διεξέλθουμε το θέμα και του χρόνου (και να είναι η διαθέσιμη ποσότητα τσίπουρου επαρκέστερη).
Το αναφέρω γιατί η δυνατότητα αυτής της συζήτησης, ενώ φαίνεται αυτονόητη, αποδεικνύεται ότι δεν είναι μικρό πράγμα. Δεν οφείλεται στη φιλία – αν ήταν μόνο αυτή, απλώς θα παραλείπαμε τη συζήτηση. Όχι. Όπως παρατήρησε ο αμπελουργός-οικοδεσπότης-εργοδότης, αφού σήκωσε το βλέμμα από ένα σκοτεινό (για μένα) βιβλίο περί νεοελληνικού διαφωτισμού και αντικατέστησε τα γυαλιά πρεσβυωπίας με ένα ζευγάρι κοκάλινα ρέι μπαν (ώστε να μη χρειάζεται να έχει το χέρι αντήλιο/ πάρε μια χούφτα θάλασσα/ πάρε μια χούφτα ήλιο), η σχετική συζήτηση προϋπέθετε ότι και οι δύο μπορούσαμε να δούμε τον εαυτό μας ενταγμένο σε ένα ευρύτερο πλαίσιο: εγώ π.χ., αν και εμμένων στο δίκιο του (αλκοολικού) εργάτη, να δέχομαι ως περιοριστική παράμετρο των δικαίων μου το μεροκάματο που θα έπαιρνε ένας τρίτος (χωρίς δωμάτιο και χωρίς τσίπουρο) και άρα να αντιλαμβάνομαι ότι ο εργοδότης εύλογα αντιδρούσε όταν κούρσευα την κάβα του. Ο δε εργοδότης-οικοδεσπότης να συνειδητοποιεί πως, αν ζητούμενό του ήταν μόνο το χαμηλότερο δυνατό μεροκάματο και μπορούσε να το επιβάλει π.χ. με τη μαζική εισαγωγή εξαθλιωμένων, θα έπρεπε να αποδεχθεί και τη ζωή σε μία κοινωνία που ελάχιστα θα του άρεσε, ακόμη και αν ο ίδιος ευπορούσε.
Χαμηλώνοντας λίγο τα γυαλιά ηλίου, ο εργοδότης-φίλος μου θύμισε πόσο αυτή η δυνατότητα (που, θα επαναλάβω, φαίνεται αυτονόητη) σπανίζει. Στο ίδιο το νησί, αλλά και στην πρωτεύουσα και αλλού (και στα μπλογκς), διαπιστώναμε πόσος κόσμος αδυνατεί, όχι να ξεφύγει από τις προσωπικές του αξιώσεις (αδύνατον αυτό – και μάλλον υποκριτικό), αλλά να τις εντάξει σε ένα σύνολο, έστω και μόνο βλέποντας τις αναλογίες με προσομοιάζουσες περιπτώσεις. Έτσι επιχειρηματίας στην εστίαση, δικαίως μεν σαρκάζων την τόση φασαρία για τη μείωση του ΦΠΑ, ανέτως πάντως δεν έκοψε απόδειξη, ούτε έκανε έκπτωση, έτσι ιδιοκτήτης αυθαιρέτων και αδήλωτων κατοικιών διακήρυττε ότι οι φόροι στα ακίνητα είναι άδικοι (είναι – ιδίως όπως επιβάλλονται αιφνίδια και σωρηδόν), αλλά τους επικροτούσε για όσους έχουν σπίτι στην Εκάλη (κι ας είναι νόμιμο και δηλωμένο), έτσι εργαζόμενος σε ΔΕΚΟ κατήγγελλε τις περιττές προσλήψεις και τις συνταξιοδοτήσεις σε ηλικία ακμής – αρκεί να μην ήταν η δική του πρόσληψη και η συνταξιοδότηση της γυναίκας του.
Μέσα σ’ αυτή τη χύδην και αντιφατική στάση, όπου η οργή εξαντλείται στο ατομικό πρόβλημα του καθενός και στην επιθυμία να γυρίσουμε ως δια μαγείας στο 2008, είναι φυσικά αδύνατον να συζητήσεις για το ευρύτερο ζήτημα – πόσο μάλλον για ερωτήματα όπως ποια θα ήταν η εύλογη (ή δίκαιη ή ρεαλιστική) κατανομή θυσιών ή τί και πόσο κράτος θέλουμε σε σχέση με τα δικαιώματα του ιδιώτη.
Αλλά σ’ αυτά τα τελευταία, αν η φυσική μου ραθυμία καμφθεί, θα μου επιτρέψετε να επανέλθω. Προς το παρόν πάω να πνίξω την κόπωση από το γράψιμο σε λίγη ρακή, που αποκόμισα λάθρα από τη νήσο.
Καλό μήνα - και καλή επάνοδο στις θέσεις μάχης.