Ακόμη και αν το αρνητικό αποτέλεσμα οφείλεται σε εμφιλοχώρηση τυχαίων παραγόντων που αναίρεσαν τις καλές προθέσεις, ο πολιτικός που απέτυχε δεν παύει να είναι αποτυχημένος. Και, όσα ελαφρυντικά και αν θέλουμε να βρούμε, η κυβέρνηση Τσίπρα δεν πέτυχε απλώς να αποτύχει μέσα σε πέντε μήνες, αλλά έριξε τη χώρα στα βράχια. Μετά την πολύμηνη αποτελμάτωση της οικονομίας, φτάσαμε στις κλειστές τράπεζες (που δεν έκλεισαν ούτε το 2010), στην αδυναμία του κόσμου να κινήσει χρήμα, στην –ορατή- απειλή για τις καταθέσεις, στο αναπόφευκτο πλήγμα (ενδεχομένως τεράστιο) στον τουρισμό, στον οποίον βασίζουν τις ελπίδες τους πλείστοι όσοι εργαζόμενοι – και μάλιστα πολλοί εποχικοί, τους οποίους η θερινή απασχόληση αιμοδοτεί το υπόλοιπο έτος.
Το ότι η κυβέρνηση δεν παρέλαβε την κραταιά Γερμανία, αλλά μία χώρα τσακισμένη δεν λέει τίποτε – όπως ορθώς δεν έλεγε τίποτε για τον ΣΥΡΙΖΑ το γεγονός ότι ο Γ.Α.Παπανδρέου απέτυχε επειδή έσκασε στα χέρια του η βόμβα χρέους που είχε οπλιστεί επί διακυβέρνησης Καραμανλή: ας είχε δυνηθεί να την αφοπλίσει. Το γεγονός, λοιπόν, ότι η κυβέρνηση Σαμαρά είχε εθνική υποχρέωση (τουλάχιστον κατά τη γνώμη μου, που έχω και εδώ εκφράσει) να υπογράψει συμφωνία με τους δανειστές και όχι να επισπεύσει τις προεδρικές εκλογές για να μεταθέσει πολιτικά βάρη στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν λέει τίποτε. Στο κάτω-κάτω το ότι κάτι υπήρξε κακό ουδόλως προεξοφλεί ότι το επόμενο δεν θα είναι ακόμη χειρότερο. Η χώρα εξόκειλε και ο καπετάνιος την κρίσιμη στιγμή λέγεται Τσίπρας.
Το έτι αρνητικότερο είναι πως, αν υπάρχει κάποιο ελαφρυντικό, αυτό αποδεικνύεται επιβαρυντικότερο. Δεν πρόκειται για σόφισμα. Μόνη ερμηνεία κατά την οποία ό,τι συμβαίνει δεν συνιστά κραυγαλέα αποτυχία και ανεπάρκεια είναι εκείνη που αποδίδει στον πρωθυπουργό πρόθεση (!): την ενσυνείδητη, δηλαδή, βούληση να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ με όραμα την πορεία προς ένα καθεστώς με τσαβεσιανές (ή και νεοσταλινικές) πινελιές, κάτι που δεν θα μπορούσε να ομολογήσει επίσημα προεκλογικά - ούτε καν σήμερα. Μια τέτοια ερμηνεία θα αντικαθιστούσε τον χαρακτηρισμό του ανεπαρκούς με εκείνον του πολιτικού απατεώνα. Και ειλικρινά δεν θέλω ούτε να σκέφτομαι την εκδοχή αυτή.
Ακόμη, όμως, και αν εξοβελίσει κανείς από το νου του την εκδοχή της απάτης, δεν μπορεί δυστυχώς να βγάλει από το μυαλό του εκείνην των διαδοχικών ψευδών και αποκρύψεων. Το ίδιο το ερώτημα του δημοψηφίσματος και οι επ΄ αυτού τοποθετήσεις της κυβέρνησης το μαρτυρούν. Το «όχι», λένε, δεν σημαίνει έξοδο από το ευρώ. Ενώ κινδυνεύουμε, με το υπό εξέλιξη bank run και τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων να βγούμε από το ευρώ πριν καν διεξαχθεί το δημοψήφισμα. Όσο για το από τον Ιανουάριο μέχρι προχθές διαδραμόν διάστημα, θυμίζω τη δημιουργική ασάφεια, τα κα Η χώρα εξόκειλε και ο καπετάνιος την κρίσιμη στιγμή λέγεται Τσίπρας. καταγγελτικά non paper του Μαξίμου που έδιναν τη θέση τους στην αισιοδοξία μία μέρα αργότερα, τις ρωσικές προκαταβολές για τον αγωγό που ακόμη δεν γνωρίζουμε από ποια κράτη θα διέλθει, το γεγονός ότι την κυβερνητική εκδοχή για τα γεγονότα της Παρασκευής δεν τη διέψευσε μόνο ο Γιουνγκέρ, αλλά και ο -μάλλον φιλικά διακείμενος προς την Ελλάδα- πρωθυπουργός της Γαλλίας.
Οι μόνες διαθέσιμες συζητήσεις για το μέλλον μας, θα το επαναλάβω, είναι δυστυχώς οδυνηρές. Ό,τι εύηχο ακούγεται είναι ανόητο ή ψεύδος. Και οι κλειστές τράπεζες υποδεικνύουν ότι οι συνέπειες εκατέρου –ψεύδους ή ανόητου- είναι χειρότερες από εκείνες της ενσυνείδητης αναδοχής θυσιών.