_________________________________

Ο λογαριασμός στον οποίο θα κατατίθενται τα κεφάλαια για το μαξιλάρι φτιάχτηκε 14/8/2017, για να υποδεχθεί υποτίθεται την μαγιά από την ανταλλαγή-έκδοση ομολόγων του Ιουλίου. Η ελληνική κυβέρνηση δημοσιοποιεί τα διαθέσιμά της κάθε τρίμηνο. Πρώτη φορά γίνεται αναφορά στον λογαριασμό με το υπόλοιπό του (€6.17 δισ) την 31/3/2018 - συνολικά διαθέσιμα (συμπεριλαμβανομένου του μαξιλαριού) ήταν €12.33 δισ. Ας δούμε την πορεία, ανά τρίμηνο, των διαθεσίμων του δημοσίου.

31/3/2017 €2,91 δισ

30/6/2017 €1.41 δισ

30/9/2017 €1.60 δισ

31/12/2017 €0.93 δισ

31/3/2018 €12.33 δισ

Όλη αυτήν την περίοδο, ο προϋπολογισμός έτρεχε πλεονασματικός - η χρονιά έκλεισε, κατά τα γνωστά, με πρωτογενές πλεόνασμα μεγαλύτερο του συνόλου των τόκων που κατεβλήθησαν. Αυτό συνεχίστηκε και στο πρώτο τρίμηνο 2018.

Από την εξέλιξη του υπολοίπου των διαθεσίμων του δημοσίου (σε συνδυασμό με το πλεονασματικό της διαχείρισης - άρα δεν χρειαζόταν να "φαγωθούν τα έτοιμα") είναι προφανές πως τα έσοδα από την έκδοση του Ιουλίου, βρήκαν τον δρόμο τους στο λογαριασμό του μαξιλαριού κάποια στιγμή το πρώτο τρίμηνο 2018. Χρησιμοποιήθηκαν αλλού μέχρι τότε.

Αν από τα διαθέσιμα της 31/3/2018 αφαιρέσουμε τα €1.9 δισ της δόσης ESM, τα €3 δισ του επταετούς ομολόγου του Φεβρουαρίου και €0.93 δισ των διαθεσίμων της 31/12/2017, έχουμε την αύξηση των διαθεσίμων από τις δραστηριότητες διαχείρισης Τσακαλώτου. Αυτά είναι €6.49 δισ.

Την ίδια περίοδο, πρώτο τρίμηνο 2018, είχαμε αύξηση δανεισμού από φορείς του δημοσίου μέσω repos κατά 
€7.57 δισ.

Τι μας λέει αυτό;

Τα repos του πρώτου τριμήνου κάλυψαν (α) τον "προσωρινό δανεισμό από τα έσοδα του ομολόγου Ιουλίου", (β) άλλες ανάγκες του προϋπολογισμού που δεν μπορούσαν να καλύψουν τα πλεονάσματα ύψους €1.08 δισ (η διαφορά 7.57-6.49), (γ) συμπλήρωσαν τα διαθέσιμα.

Τι μας λέει αυτό με τη σειρά του;

Τα υπερπλεονάσματα ΔΕΝ επαρκούν να καλύψουν τις ανάγκες του προϋπολογισμού - τι υπερπλεονάσματα είναι; Το μαξιλάρι φτιάχνεται μόνο με λεφτά του ESM, τα €4.3 δισ των δύο ομολόγων (μετά την εξόφληση του προσωρινού δανείου), και repos. Μέχρις ότου τα πλεονάσματα γίνουν πραγματικά, το μαξιλάρι μόνο με repos θα μπορεί να μεγαλώσει. Όσοι πείθονται (ή καμώνονται πως πείθονται) από την αποτελεσματικότητα της πολιτικής των υπερπλεονασμάτων ώστε να συμπεριλάμβάνουν τα μελλοντικά στο μαξιλάρι, ας το ψάξουν λίγο καλύτερα - να βρεθούν προ εκπλήξεως αυτοί δεν πειράζει, εμείς τι θα φταίμε;

Έχει σημασία αυτό;

Ξέρω γω; Ας το σκεφθούν όλοι όσοι την έχουν δει με όψιμο βαρουφακισμό (και vintage τσιπρισμό, εδώ που τα λέμε) και κριτικάρουν μόνο την πολιτική των υπερπλεονασμάτων, σαν να υπάρχουν αυτά και αποδέχονται ως φυσικό φαινόμενο την διάλυση των πάντων μέσω του στραγγαλισμού της οικονομίας. Τα πλεονάσματα απλώς δεν πάνε στο μαξιλάρι - ισχύει ως θέση, μέχρις ότου δείξει κάποιος πως τα διαθέσιμα των φορέων της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκαν στο τρίμηνο κατά πάνω από €7 δισ.

Για όλους όσοι ανακατεύονται στα τραινάκια του λούνα παρκ, τους λέμε να προσέχουν. Αν συνεχισθεί αυτή η πολιτική, θα έχουμε είτε υποεκτέλεση του προϋπολογισμού - τόσο της κυβέρνησης όσο και των φορέων του δημοσίου - είτε μέτρα. 

Σημειώσεις για τους ρέκτες και τους επιμελείς

1. Τα πλεονάσματα μετρώνται στην Γενική Κυβέρνηση, δηλαδή με τη συνεισφορά όλων των φορέων του δημοσίου. Το τρίμηνο το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν €2.3 δισ. Οι τόκοι τριμήνου ήταν €1.9 δισ. Άρα, μια χαρά πλεόνασμα προϋπολογισμού! Όχι ακριβώς. Η κεντρική κυβέρνηση κατέγραψε πρωτογενές πλεόνασμα €1.6 δισ, δηλαδή δεν έφθανε στον Τσακαλώτο να πληρώσει τους τόκους. Έπρεπε να δανεισθεί από φορείς εκτός Κεντρικής Διοίκησης €0.3 δισ (διαφορά 1.9-1.6). Βρήκαμε πού πήγαν τα €0.3 δισ από τα €1.08 δισ που τσόνταραν τα repos τον έντονα πλεονασματικό ισολογισμό τριμήνου. Μένουν τα υπόλοιπα.

2. Τα χρήματα που πάνε για να πληρώσουν χρεολύσια, περνούν πρώτα από το "Ταμείο Χρέους" - άλλο λογιστικό, για να μη μπερδευόμαστε με το "πού πήγαν τα λεφτά της δόσης".

3. Στο μαξιλάρι, κατά τον σχεδιασμό Κομισιόν, θα συνεισέφεραν οι ιδιωτικοποιήσεις κατά €1.2 δισ και οι επιστροφές ομολόγων ΕΚΤ κατά €0.3 δισ. Ό,τι έχει εισπραχθεί μέχρι τώρα από ιδιωτικοποιήσεις (ΟΤΕ, ΟΛΘ) βρίσκεται στα διαθέσιμα - οπότε η τρύπα που κάλυψαν τα repos μεγαλώνει. Δεν προβλέπεται άλλη είσπραξη (δεν ξέρω πού βρίσκεται η διαδικασία με τη ΔΕΣΦΑ) μέχρι τον Αύγουστο. Οι επιστροφές ομολόγων ΕΚΤ έχουν μπλέξει στις διαπραγματεύσεις για το χρέος.

4. Ο Τσακαλώτος έχει δεσμευθεί δημοσία (στη FAZ προ δύο εβδομάδων) πως από το μαξιλάρι δεν θα πηγαίνουν λεφτά στον προϋπολογισμό. Έχει σημασία, λοιπόν, και το γεγονός ότι δεν μπήκαν λεφτά στο λογαριασμό του μαξιλαριού πριν ξαναμαζευτούν τα λεφτά.

5. Εύλογο το ερώτημα: γιατί δεν σήκωνε ο Τσακαλώτος repos εντός του 2017 να τα έχει όλα ωραία και καλά; Ο καημένος σήκωνε! Τον Νοέμβριο τα repos έκλεισαν στα €17 δισ και τον Δεκέμβριο στα €15 δισ. Ο ταλαίπωρος, το καλοκαίρι 2017 είχε υπογράψει την υποχρέωση να υπάρχει ταβάνι χρέους. Ο κατακαημένος όμως, εκ παραδρομής, υπέγραψε το ταβάνι να αφορά το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης (με τα repos μέσα) ενώ νόμιζε πως υπέγραφε για το χρέος της Γενικής (χωρίς τα repos). Οι έλεγχοι γίνονται ανά τρίμηνο, οπότε την τελευταία μέρα του χρόνου έκλεισε συμβάσεις repos για να ανοίξει περισσότερες την πρώτη εργάσιμη του νέου έτους.