Στον τουρισμό απασχολούνται περί τις 300.000 εποχικοί υπάλληλοι και αν η πτώση της εισροής συναλλάγματος φθάσει το 30%- σενάριο πιθανό και σχετικά αισιόδοξο, σύμφωνα με μεγάλους ξενοδόχους- οι 100.000 εποχικοί υπάλληλοι θα μείνουν χωρίς δουλειά. Ακόμη μεγαλύτερες θα είναι οι επιπτώσεις της μείωσης του τουρισμού σε ένα πλήθος κλάδων που συντηρούνται από τους τουρίστες, από τις υπηρεσίες και τις λιανικές πωλήσεις ως και τους αγρότες των τουριστικών περιοχών. Η υποχώρηση του τουρισμού θα έρθει να προστεθεί στο «πάγωμα» της οικοδομής, που επίσης απασχολεί πολύ μεγάλο μέρος των εργαζομένων και γεννά εισόδημα για πολλούς και μεγάλους κλάδους της εγχώριας οικονομίας. Το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του έτους θα γίνει αισθητή η κρίση στις λιανικές πωλήσεις, οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα εξαιτίας της μείωσης της ζήτησης. Ποια είναι λοιπόν η λύση στο πρόβλημα; Σύμφωνα με τις κινήσεις όλων των ξένων κυβερνήσεων, η μόνη λύση είναι η ενίσχυση των οικονομιών από τα κράτη. Το ίδιο πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα. Η ενίσχυση αυτή γίνεται είτε με την αύξηση των κρατικών επενδύσεων είτε με την παροχή κεφαλαίων στις τράπεζες και την απόκτηση των μετοχών τους από το Δημόσιο. Στην Αγγλία και στην Αμερική ξεκινούν ήδη κρατικοποιήσεις τραπεζών. Αυτό βεβαίως σημαίνει ότι οι μέτοχοι εφόσον δεν συμμετάσχουν σε αυξήσεις κεφαλαίου θα χάσουν, διότι τα ποσοστά τους θα εξανεμιστούν. Οι ελληνικές τράπεζες δεν αντιμετωπίζουν ακόμη τόσο μεγάλο πρόβλημα ώστε να χρειάζεται να κρατικοποιηθούν. Βεβαίως, εφόσον συνεχιστούν οι ενισχύσεις του Δημοσίου, δεν αποκλείεται να φθάσουμε και εδώ σε παρόμοιο μοντέλο και να γίνουν κρατικοποιήσεις. Αυτό όμως που προέχει τώρα να γίνει είναι να ξεκινήσουν άμεσα δημόσιες επενδύσεις σε έργα υποδομής, τα οποία ούτως ή άλλως είναι απαραίτητα, ώστε να χρηματοδοτηθεί μέσω αυτών η ανάπτυξη της οικονομίας. Παράλληλα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ενίσχυσης της ζήτησης και των εισοδημάτων. Το ερώτημα βεβαίως είναι με τι χρήματα θα γίνουν αυτά. Και η απάντηση είναι: με δανεικά. Με δανεικά από την εγχώρια αγορά μέσω ομολόγων και εντόκων γραμματίων που θα προσφέρουν ένα ικανοποιητικό επιτόκιο. Εφόσον τα δανεικά χρησιμοποιούνται για αναπτυξιακά έργα και δεν εξαφανίζονται στα σκοτεινά μονοπάτια της διαφθοράς, η οικονομία αναπτύσσεται και οι επιπτώσεις της ύφεσης μειώνονται. Μελλοντικά δε τα έργα αυτά προσφέρουν ακόμη περισσότερα στην ανάπτυξη της οικονομίας. Σε αυτόν τον άξονα πρέπει να προσαρμοστεί η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, διότι άλλη λύση εκτός από την κρατική ενίσχυση της οικονομίας δεν υπάρχει.

Γρηγόρης Νικολόπουλος
[email protected]