Ως σήμερα στόχος όλων των κυβερνήσεων είναι η διαχείριση του προϋπολογισμού. Μοναδικά εργαλεία οι παροχές και οι φόροι. Το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό. Το δημόσιο έλλειμμα είναι πάνω από 5% του ΑΕΠ, η φοροδιαφυγή οργιάζει, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί έχουν διαλυθεί και η οικονομία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, ή μάλλον κρέμεται με το ένα χέρι για να μην πέσει στον γκρεμό. Υπάρχει σωτηρία; Υπάρχει και είναι η ριζική αλλαγή στρατηγικής. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να ακολουθήσει μια στρατηγική που να λαμβάνει υπόψη την ελληνική πραγματικότητα αλλά και τις νέες προοπτικές που υπάρχουν. Η ελληνική πραγματικότητα είναι μια ανοικτή οικονομία με μεγάλο δημόσιο τομέα, με αδύναμο ιδιωτικό τομέα που στηρίζεται στις παραγγελίες του Δημοσίου αλλά δεν μπορεί να ανταγωνιστεί στο εξωτερικό, χωρίς βιομηχανία, με μη ανταγωνιστική γεωργία, χωρίς παραδοσιακές ενεργειακές πηγές, χωρίς τεχνολογία, με τρομερή γραφειοκρατία, διαφθορά και αναποτελεσματικότητα. Μια οικονομία με εξωτερικό χρέος 250 δισ. ευρώ, με παραοικονομία που ξεπερνάει το 30% του ΑΕΠ και μια νοοτροπία «κεκτημένων δικαιωμάτων» όπως η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων η οποία, σε μεγάλο βαθμό, ευθύνεται και για την αντιπαραγωγικότητά τους. Είναι επίσης πραγματικότητα ότι έχουμε ένα πελατειακό πολιτικό σύστημα το οποίο εμποδίζει την αλλαγή των κακώς κειμένων. Ολα αυτά μαζί έχουν οδηγήσει σε εκροή 40 δισ. ευρώ τον χρόνο- τόσο είναι το έλλειμμα του ισοζυγίου- και άλλων 40 δισ. ευρώ για πληρωμές τόκων και χρεολυσίων για το εξωτερικό χρέος. Τραγική κατάσταση αλλά υπάρχουν προοπτικές.

Οι προοπτικές σχετίζονται με ένα νέο στόχο- ο οποίος πρέπει να είναι και ο κεντρικός στόχος της οικονομικής πολιτικής: Να μειώσουμε το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών πληρωμών αυξάνοντας τις εισροές, με στόχο κάποτε να περάσουμε σε πλεόνασμα. Μόνο έτσι θα περιορίσουμε τον εξωτερικό δανεισμό και θα βελτιώσουμε το βιοτικό μας επίπεδο. Για να γίνει όμως αυτό χρειάζεται στρατηγική και δράση. Σήμερα κανένα κυβερνητικό στέλεχος δεν ασχολείται με την αντιμετώπιση των προβλημάτων του εξωτερικού ισοζυγίου. Δεν υπάρχει καν σχετική αρμοδιότητα. Πρέπει λοιπόν δίπλα στον υπουργό Οικονομικών που θα προσπαθεί να μαζέψει τα ασυμμάζευτα, δηλαδή τις σπατάλες και τους φόρους, θα πρέπει να οριστεί ένας- ισχυρός- υπουργός «Εξωτερικών Συναλλαγών» του οποίου η μοναδική απασχόληση να είναι η αύξηση των εσόδων από το εξωτερικό. Αρμοδιότητές του θα πρέπει να είναι η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, η προσέλκυση ξένων επενδυτών, η συνεννόηση με τους εφοπλιστές για να φέρουν μέρος των κερδών τους στην Ελλάδα, η συνεννόηση με τους τουριστικούς επιχειρηματίες ώστε να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος, οι διεθνείς διακρατικές συμφωνίες και, τέλος, ο εντοπισμός των κλάδων παραγωγής και υπηρεσιών στους οποίους μπορούμε να έχουμε στρατηγικό πλεονέκτημα ώστε να κατευθυνθούν προς αυτούς οι νέοι επιχειρηματίες. Στην προσπάθεια αυτή βεβαίως πρέπει να συμμετέχουν όλοι, πολιτικοί και επιχειρηματίες. Το νέο σύνθημα λοιπόν για την οικονομία δεν πρέπει να είναι το τετριμμένο «θα πατάξουμε τη φοροδιαφυγή, τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά» που, όπως έχει δείξει η νεκροψία- πολλών πολιτικών πτωμάτων- δεν πατάσσονται, αλλά το «κοιτάζουμε έξω, αυξήστε τις εξαγωγές, φέρτε συνάλλαγμα στη χώρα».

Γρηγόρης Νικολόπουλος
[email protected]