Αυτό που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι κανείς από τους τέσσερις φορείς που εμπλέκονται στην υπόθεση «καινοτομία», δηλαδή κράτος, επιχειρηματίες πανεπιστήμια και τράπεζες, δεν κάνει καλά τη δουλειά του. Οι επιχειρηματίες φοβούνται την αβεβαιότητα και δεν τολμούν. Οι έλληνες επιχειρηματίες βγήκαν πρώτοι μεταξύ όλων στον φόβο της αβεβαιότητας!
Οι καθηγητές πανεπιστημίου παραλαμβάνουν τους περισσότερους φοιτητές από όλες τις άλλες χώρες, αλλά όταν οι φοιτητές παίρνουν το πτυχίο τους ξέρουν λιγότερα από όσα ξέρουν οι ξένοι φοιτητές. Οι τραπεζίτες δεν χρηματοδοτούν καινοτόμες επιχειρήσεις και οι εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου (venture capitals) δεν παίρνουν ρίσκο στις επενδύσεις τους. Το κράτος δεν ξοδεύει αρκετά χρήματα για έρευνα και δεν παρέχει τις απαραίτητες υποδομές, ενώ η γραφειοκρατία τα σταματάει όλα.
Υπό αυτές τις συνθήκες είναι λογικό να μην υπάρχει παραγωγή καινοτομίας. Το ευχάριστο είναι ότι βρισκόμαστε αρκετά ψηλά στη χρήση καινοτομίας που παράγεται στο εξωτερικό. Το ζήτημα, όμως, είναι το εξής: Η καινοτομία είναι αναγκαία για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς μας. Εφόσον δεν έχουμε πλέον τη δραχμή, την οποία υποτιμούσαμε και γινόμασταν ανταγωνιστικοί στο εξωτερικό, πρέπει να ρίξουμε το κόστος παραγωγής μας με άλλους τρόπους. Ενας τρόπος είναι η μείωση του κόστους μέσω της χρήσης της καινοτομίας. Και αυτό είναι και το βασικό συμπέρασμα του καθηγητού κ. Λιούκα, ότι δηλαδή πρέπει να επενδύσουμε στη χρήση της καινοτομίας, αφού δεν μπορούμε να παράγουμε δική μας. Η μελέτη αυτή πραγματικά μπορεί να αποτελέσει οδηγό για τη χάραξη μιας πολιτικής ενίσχυσης της καινοτομίας στη χώρα μας. Το ερώτημα, όμως, είναι αν θα αξιοποιηθεί από τους αρμόδιους φορείς ή αν θα μείνει στο ράφι της βιβλιοθήκης όπως πολλές άλλες μελέτες που και καταγραφή της κατάστασης κάνουν και συμπεράσματα χρήσιμα εξάγουν.
Χρειάζεται καινοτομία και στην πολιτική ώστε να καταφέρουμε ως χώρα να αλλάξουμε ρότα, να αυξήσουμε την εξωστρέφειά μας και να αξιοποιήσουμε τα ταλέντα μας, προκειμένου να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί. Και αυτό πρέπει να είναι βασικό μέλημα όλων των ελληνικών κυβερνήσεων από εδώ και στο εξής, αλλά και των επιχειρήσεων οι οποίες πρέπει να απογαλακτιστούν από το κράτος και να τολμήσουν.
Γρηγόρης Νικολόπουλος