Η κρατούσα άποψη στο οικονομικό επιτελείο είναι ότι ο μισθωτός και ο συνταξιούχος δεν έχουν τη δυνατότητα να σηκώσουν περισσότερα φορολογικά βάρη· και ότι αυτό δεν είναι και ηθικά σωστό. Αντιθέτως, πιστεύουν ότι οι τράπεζες, οι οποίες εμφανίζουν τεράστια κερδοφορία σε μια εποχή όπου η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση και οι οποίες έχουν ενισχυθεί από τον προϋπολογισμό, θα πρέπει να ξεχάσουν για λίγο τα υπερκέρδη και να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να διασώσουν την οικονομία, η οποία τεχνικά είναι ήδη πτωχευμένη. Θεωρούν επίσης ότι η φορολόγηση των τραπεζών είναι συμβατή και με αυτά τα οποία είχαν πει προεκλογικά, αλλά και με αυτά που περιμένει το πολιτικό ακροατήριο της κυβέρνησης, δηλαδή οι ψηφοφόροι, ανεξαρτήτως οικονομικής ή κοινωνικής θέσης τους. Πράγματι, κανείς δεν θα κλάψει αν φορολογηθούν περισσότερο οι τράπεζες. Οι τράπεζες θα προσπαθήσουν να αποφύγουν τη φορολογία. Μπορούν πολύ εύκολα με λογιστικό τρόπο να εμφανίσουν για ένα ή δύο χρόνια μειωμένη κερδοφορία και να μεταφέρουν τα κέρδη στο μέλλον. Παράθυρα διαφυγής υπάρχουν πάντα στον κόσμο της λογιστικής. Το ζήτημα όμως έχει πολλαπλές επιπτώσεις, τις οποίες πρέπει να λάβουν υπόψη τους. Οικονομικές και κοινωνικές.

Οι τράπεζες είναι μέρος - και μάλιστα σημαντικό - της ελληνικής οικονομίας. Αν η αξιοπιστία της χώρας μειωθεί, οι ελληνικές τράπεζες αυτομάτως υποβαθμίζονται σε διεθνές επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι όπως και το Δημόσιο έτσι και οι τράπεζες θα αναγκαστούν να δανείζονται από το εξωτερικό με δυσμενέστερους όρους. Οπως το Δημόσιο θα θεωρείται αναξιόπιστο έτσι και οι ελληνικές τράπεζες θα θεωρούνται αναξιόπιστες, διεθνώς. Συνεπώς, αν το Δημόσιο βουλιάξει, θα βουλιάξουν και οι τράπεζες μαζί του.

Υπάρχει όμως και ένα κοινωνικό ζήτημα. Οι τράπεζες εμφανίζουν τεράστια κερδοφορία σε περίοδο ύφεσης. Τα κέρδη τους προέρχονται από τους τόκους που πληρώνουν όλοι. Ηδη η αγορά στενάζει υπό το βάρος αυτών των τόκων, αφού η ύφεση περιορίζει τη ρευστότητα όλων. Η κοινωνία, καλώς ή κακώς, είναι αγανακτισμένη με το τραπεζικό σύστημα. Οταν λοιπόν κάποιος είναι προκλητικά πλούσιος, τη στιγμή που όλοι οι άλλοι είναι στα όρια της πτώχευσης, δύο επιλογές έχει: είτε να τους δώσει μέρος του πλούτου του είτε να κλειστεί σε ένα γκέτο για να γλιτώσει από την οργή τους. Οι τράπεζες πρέπει να επιλέξουν το πρώτο. Δεδομένου ότι αποκλείεται να γλιτώσουν από τη φορολόγηση, πρέπει να βγουν μπροστά από μόνες τους και να διατυμπανίσουν την πρόθεσή τους να συνδράμουν στον προϋπολογισμό. Να πουν δηλαδή ότι κατανοούν τις ανάγκες τού προϋπολογισμού και ότι είναι διατεθειμένες να συμμετάσχουν στη στήριξή του. Ετσι μπορούν και να ανατρέψουν το εις βάρος τους κλίμα, να δείξουν ότι συμμετέχουν θετικά στην προσπάθεια της νέας κυβέρνησης να διασώσει την οικονομία και να ανακτήσουν το κύρος τους στον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και στο ευρύ κοινό.

Γρηγόρης Νικολόπουλος
[email protected]