Η κυβέρνηση θα μετρήσει τις δυνατότητες της να δανείζεται απο τις αγορές, θα μετρήσει τις πιέσεις που δέχεται για να προσφύγει στη βοήθεια, θα συγκρίνει τα κόστη και τα οφέλη και θα αποφασίσει τις θα κάνει τις επόμενες μέρες. Η ουσία είναι οτι βρήκαμε τα απαραίτητα χρήματα για να «ξελασπώσουμε». Της πιστώνουμε επίσης μια μεγάλη διεθνή επιτυχία, οτι δηλαδή κατάφερε να κινητοποιήσει μια απροετοίμαστη και εν πολλοίς αντίθετη με την λογική της οικονομικής αλληλεγγύης Ευρώπη ώστε να φτιάξει εναν μηχανισμό στήριξης των κρατών μελών που έχουν πρόβλημα. Και αυτό δεν είναι καλό μόνο για την Ελλάδα, αλλά για την Ευρώπη συνολικά.
Με λυμένο λοιπόν το πρόβλημα χρηματοδότησης πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε ώστε να αλλάξουμε «φάση». Η φάση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα – και επι δέκα χρόναι περίπου είναι οτι είμαστε μια αδύναμη εισαγωγική οικονομία με χαμηλή παραγωγικότητα, χωρίς ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, αλλά με ανοικτή στο διεθνές περιβάλλον οικονομία και χωρίς δικό μας νόμισμα. Παραμένοντας στο ξένο νόμισμα, δηλαδή στο ευρώ και διατηρώντας ανοικτά τα οικονομικά μας σύνορα για να επιβιώσουμε και μελλοντικά να ευημερήσουμε πρέπει να αυξήσουμε την παραγωγικότητα μας, να εξυγιάνουμε την οικονομία μας και κυρίως να αυξήσουμε τη διεθνή μας ανταγωνιστικότητα.
Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση υπο την πίεση των συνθηκών έχει ασχοληθεί μόνο με το δημοσιονομικό πρόβλημα δηλαδή την μείωση των ελλειμμάτων που προυποθέτει αύξηση των εσόδων και μείωση των δαπανών του δημοσίου. Η προσπάθεια αυτή θα έχει ένα αποτέλεσμα, ίσως λιγότερο ικανοποιητικό απο αυτό που προσδοκά η κυβένρηση αλλά εν πάσει περιπτώσει θα έχει κάποιο αποτέλεσμα. Καθ΄οδόν αν χρειαστεί αθ ληφθούν και νέα μέτρα, σκληρότερα απο τα ήδη σκληρά που έχουν ληφθεί, θα υπάρχουν δυσάρεστες αλλαγές στο ασφαλιστικό που θα πλήξουν συνταξιούχους και εργαζόμενους, η μείωση των δαπανών θα φέρει ύφεση, αλλά το δημοσιονομικό πρόβλημα που αποτελεί το κριτήριο για την χρηματοδότηση μας απο τις αγορές θα περιοριστεί στα επόμενα χρόνια.
Το ζήτημα είναι τι θα γίνει με την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη. Πώς θα μπορέσουμε να παράγουμε καλύτερα προιόντα στο ίδιο ή σε χαμηλότερο κόστος και πώς θα καταφέρουμε να τα εξάγουμε. Για να το κάνουμε αυτό πρέπει πρώτα να δούμε που έχουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Εκεί θα πρέπει να επενδύσουμε για να έχουμε αποτέλεσμα, για να καταφέρουμε να αυξήσουμε τα έσοδα απο τις εισαγωγές μας και να περιορίσουμε το έλλειμμα των εξωτερικών μας συναλλαγών. Άρα πρώτη κίνηση θα πρέπει να είναι ο προσδιορισμός των τομέων στους οποίους πρέπει να επενδύσουμε. Δεύτερος στόχος θα πρέπει να είναι ο τρόπος στήριξης αυτών των τομέων. Η κυβέρνηση θα πρέπει να ενημερώσει και να καθοδηγήσει τον ιδιωτικό τομέα – ο οποίος καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια – ώστε να μην αναλώνεται σε μη αποτελεσματικές επενδύσεις. Σημαντικό ρόλο σε αυτό θα παίξει και ο αναπτυξιακός νόμος αλλά κυρίως οι ρυθμίσεις μείωσης της γραφειοκρατίας που θα περιορίσουν αντίστοιχα και τη διαφθορά του δημοσίου που σε μεγάλο βαθμό ευθύνεται για την αύξηση του κόστους παραγωγής των ελληνικών προιόντων και υπηρεσιών.
Το μπαλάκι λοιπόν περνάει πλέον στην κυρία Κατσέλη και σε άλλους υπουργούς που σχετίζονται με την ανάπτυξη όπως στην κυρία Μπιρμπίλη και στον κύριο Ρέππα, αλλά και στον κ. Γερουλάνο που είναι αρμόδιος για την μεγαλύτερη εξαγωγική βιομηχανία της χώρας, τον τουρισμό.
Η προσπάθεια για την ανάπτυξη και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας πάντως δεν μπορεί να στηριχθεί εξ ολοκλήρου στον δημόσιο τομέα και στις κυβερνητικές αποφάσεις, αλλά κυρίως στον ίδιο τον ιδιωτικό τομέα. Πράγματι η παραγωγικότητα του ιδιωτικού τομέα είναι μεγαλύτερη απο αυτή του δημοσίου, αλλά σε καμμία περίπτωση δεν είναι επαρκής για να ανταγωνισθεί σε διεθνές επίπεδο. Πρέπει λοιπόν και οι επιχειρηματίες αλλά και εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα να επανεξετάσουν τις δομές των επιχειρήσεων και της παραγωγής τους αλλά και να εξετάσουν αν πρέπει να συνεχίσουν τις ίδιες δραστηριότητες ή αν θα πρέπει να κινηθούν σε άλλους πιο ανταγωνιστικούς τομείς για να σταθούν σε διεθνές επίπεδο.
Με λίγα λόγια, τώρα που αναγκαστικά θα εγκαταλείψουμε την πλαστή ευημερία που απολαμβάναμε ώς οικονομία μέχρι σήμερα, τουλάχιστον θα είναι καλό να μπούμε σε μια νέα ρόττα που προσφέρει μεγαλύτερες δυνατότητες ανάπτυξης και ελπίδα για το μέλλον.