Ευρωομόλογο ή διάλυση της ΕΕ

09:38 - 10 Μαϊ 2010

Γρηγόρης Νικολόπουλος

Γράφει ο Γρηγόρης Νικολόπουλος

Μέσα στους επόμενους μήνες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αποφασίσει αν θα εκδώσει ευρωομόλογα, θα τυπώσει χρήμα και θα ξεκινήσει τις διαδικασίες της οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης ή αν θα διαλυθεί από την πίεση των αγορών. Η Ευρώπη έχει αρχίσει τώρα, καθυστερημένα, να αντιλαμβάνεται ότι τελικά η λύση του δράματος εξαρτάται από την ίδια και όχι από τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία. Η σωτηρία της ελληνικής οικονομίας έχει δρομολογηθεί με ένα σχετικά μικρό κόστος για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Θα μας δανείσουν 110 δισ. και θα τα πάρουν πίσω με τόκο βγάζοντας και κέρδη. Δεν μπορούν όμως να κάνουν το ίδιο και για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που θα αντιμετωπίσουν παρόμοιο πρόβλημα. Ο πλούτος των ισχυρών ευρωπαϊκών οικονομιών δεν αρκεί για να καλύψει τα ελλείμματα των αδύνατων ευρωπαϊκών οικονομιών. Όλοι χρωστάνε σε όλους και όλοι είναι ελλειμματικοί. Μια ομάδα πτωχευμένων δεν μπορεί να σώσει δανείζοντας κάθε μέλος της ξεχωριστά. Είναι γελοίο ακόμη και ως σκέψη. Τα χρήματα δεν βγαίνουν.

Αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ευρώπη είναι ότι λείπουν χρήματα. Πώς λύνεται αυτό το πρόβλημα; Η λύση είναι μία. Τύπωμα νέου χρήματος. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να τυπώσει ευρώ και να τα μοιράσει κατ’ αναλογίαν στις χώρες μέλη. Μόνο έτσι διασώζεται η ευρωπαϊκή οικονομία και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Διότι αν αντί αυτής της επιλογής αφεθούν κάποιες χώρες να πτωχεύσουν- έστω και μόνο η Ελλάδα- η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χάσει την αξιοπιστία της παγκοσμίως. Δεν θα είναι μια ισχυρή οικονομική ένωση, αλλά ένας αφερέγγυος παίκτης στο διεθνές οικονομικό σύστημα. Φυσικά, το τύπωμα χρήματος θα φέρει την υποτίμηση του ευρώ έναντι όλων των διεθνών νομισμάτων και των αξιών. Αυτό όμως είναι η μόνη λύση.

Δεν απέχουμε πολύ από αυτήν την απόφαση την οποία η ΕΚΤ θα λάβει αναγκαστικά. Οι αγορές θεωρούν ότι η αξία του ευρώ αντανακλά την ισχύ της γερμανικής οικονομίας, όμως δεν αντανακλά την αδυναμία των οικονομιών του Νότου. Συνεπώς το ευρώ δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας. Για αυτόν τον λόγο θα πιέσουν την ισοτιμία του μέχρις ενός σημείου που θα θεωρούν ότι είναι ρεαλιστικό με βάση την ισχύ του συνόλου των οικονομιών. Συνεπώς οι πολιτικές ηγεσίες θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα κινηθούν από μόνες τους ή αν θα οδηγηθούν στην υποτίμηση του ευρώ από τις αγορές.

Η καλύτερη λύση που έχει η ΕΚΤ είναι αυτή που από την αρχή της λειτουργίας της Ευρωζώνης είχε αποκλειστεί: Η έκδοση ευρωομολόγων μέσω των οποίων η ΕΚΤ θα δανείζεται από τις αγορές και θα δανείζει τις χώρες-μέλη ανάλογα με τις ανάγκες τους. Φυσικά, αυτό θα αυξήσει και τη δύναμη ελέγχου που θα έχουν οι θεσμικές ηγεσίες της Επιτροπής και της ΕΚΤ στις χώρες-μέλη. Θα είναι όμως ένα πρώτο βήμα για την πραγματική οικονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Το μεγάλο ερώτημα είναι όμως το εξής: Θέλουν οι Ευρωπαίοι, οι πολιτικοί ηγέτες τους και οι λαοί οι ίδιοι να ενοποιηθούν σε μια οικονομική και πολιτική οντότητα; Αν το θέλουν η λύση υπάρχει. Αν δεν το θέλουν, καλύτερα είναι να διαλύσουν αυτό το ανούσιο κατασκεύασμα που ονομάζεται Νομισματική Ένωση προτού πτωχεύσουν όλοι.