Ουσιαστικά αρνείται κάθε διαπραγμάτευση επιμένοντας στη λογική του "όλα ή τίποτα" θεωρώντας ότι η Ελλάδα μάλλον πρέπει να τιμωρηθεί επειδή δεν τα κατάφερε ή δεν θέλησε να εφαρμόσει το γερμανικής λογικής ιδιαίτερα σκληρό για τους πολίτες πρόγραμμα, ένα πρόγραμμα το οποίο ακόμη και αν υποθέσουμε ότι δεν είχε σχεδιαστεί λάθος από την αρχή, τελικά εκτελέστηκε με λάθος τρόπο και οδήγησε τη χώρα σε βαθειά ύφεση και μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού σε εξαθλίωση. Και όχι μόνο του ελληνικού λαού, αλλά και άλλων λαών της Ευρώπης, οι οποίοι περιμένουν τη σειρά τους (δηλαδή τις εκλογές στη χώρα τους) για να ανατρέψουν τις κυβερνήσεις που το εφήρμοσαν.
Η λάθος εφαρμογή του προγράμματος οφείλεται κυρίως στην άρνηση των ελληνικών κυβερνήσεων να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις αλλά και στο λάθος της τρόικας να αποδεχτεί "ισοδύναμα" φορολογικά και μισθολογικά οριζόντια μέτρα που διέλυσαν τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και έφεραν μια ύφεση πολύ μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη.
Οι υπόλοιποι ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών παίζουν έναν μάλλον παθητικό ρόλο στην διαδικασία της ελληνικής διαπραγμάτευσης, πράγμα λογικό αφού όλοι έχουν παραχωρήσει έναν ηγετικό ρόλο στη Γερμανία. Με εξαίρεση τον Ραχόι της Ισπανίας, ο οποίος τρέμοντας ότι αν η Ελλάδα πετύχει στη διαπραγμάτευση θα δικαιωθούν οι πολιτικοί του αντίπαλοι (Podemos) στην Ισπανία και ο ίδιος θα καταρρακωθεί.
Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες που διαρρέουν αυτές τις μέρες από τις συνεδριάσεις, αλλά και με τις εκτιμήσεις έμπειρων δημοσιογράφων που καλύπτουν επί δεκαετίες τις ευρωπαικές δαπραγματεύσεις, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα είχαν σοβαρές αντιρρήσεις να δεχτούν το ελληνικό αίτημα για ένα ενδιάμεσο στάδιο χρηματοδότησης της Ελλάδας από τους Ευρωπαικούς θεσμούς έως το καλοκαίρι οπότε θα έχει συμφωνηθεί ένα ανεκτό και από τις δυο πλευρές πρόγραμμα.
Οι Γάλλοι μάλιστα - που όσο και αν η επιρροή τους στην Ευρώπη είναι μειωμένη σε σχέση με τους Γερμανούς, δεν είναι αμελητέοι - είναι θετικοί σε αλλαγές της Ευρωπαικής οικονομικής πολιτικής αφού και οι ίδιοι έχουν σοβαρά προβλήματα εξαιτίας του μεγάλου κοινωνικού κράτους τους, οι Ιταλοί επίσης, οι Πορτογάλοι, που αντιδρούν για τους ίδιους λόγους που αντιδρά ο Ραχόι, επίσης θα θέλανε χαλάρωση για τη δική τους χώρα.
Από την άλλη μεριά η ελληνική πλευρά μπορεί να χειρίστηκε το θέμα "άγαρμπα", πράγματι ξεκινήσαμε με απαίτηση διαγραφής χρέους, με άστοχες δηλώσεις ότι θα χτυπάμε τα νταούλια και οι αγορές θα χορεύουν, ότι το μνημόνιο σκίστηκε και δεν υπάρχει πιά, αλλά η αλήθεια είναι οτι πέραν όλων αυτών, οι απαιτήσεις μας τώρα έχουν περιορισθεί σημαντικά, ζητάμε μια παράταση χρόνου μερικών μηνών, έχουμε αποδεχθεί ένα πλήθος μεταρρυθμίσεων που περιέχει το ημιτελές μνημόνιο και θέλουμε να διαπραγματευτούμε για το 30% αυτού, δηλαδή για τα μέτρα που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, τις συντάξεις και τους φόρους.
Η ελληνική πλευρά έχει κάνει ήδη πολλές υποχωρήσεις από τις αρχικές (παράλογες είναι η αλήθεια) θέσεις της, ενώ η Γερμανία παραμένει αμετακίνητη. Και λέω η Γερμανία, διότι αν δεχτούμε ότι σε κάθε συνεδρίαση, ο κ. Βαρουφάκης έχει συνεννοηθεί με κάποιον ανώτερο ευρωπαίο αξιωματούχο σε ένα κοινά αποδεκτό σχέδιο το οποίο είναι έτοιμος να υπογράψει, τελικά ο Σόιμπλε εμφανίζει ένα άλλο σχέδιο - το ίδιο πάντα - που λέει "όλα ή τίποτα". Ο Βαρουφάκης δεν είναι εξουσιοδοτημένος να υπογράψει εκ μέρους των Ελλήνων αυτό το γερμανικό σχέδιο. Και δεν θα το υπογράψει - αυτό είναι σαφές. Αν το υπογράψει, εκτός του ότι θα εξευτελιστεί η χώρα του, η κυβέρνηση στην Ελλάδα θα έχει προδώσει τους ψηφοφόρους της και όχι μόνο αυτούς αν κρίνει κανείς από το πολύ υψηλό ποσοστό δημοτικότητας της που αγγίζει το 80% των Ελλήνων. Συνεπώς το να μην υπογράφει ο Βαρουφάκης ένα συμβόλαιο που λέει "όλα ή τίποτα" είναι απολύτως λογικό και απολύτως σωστό.
Θα μου πείτε: Ναι, αλλά θα υπάρξουν επιπτώσεις για τον ελληνικό λαό αν δεν το υπογράψει. Ναι, θα υπάρξουν, αλλά σε κάθε περίπτωση το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών πρέπει να λάβουν θέση σε αυτή την ιστορία και οι ευρωπαικοί θεσμοί πρέπει να κρίνουν αν θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούν ένα κράτος μέλος για ένα μικρό διάστημα, είτε το θέλει η Γερμανία, είτε όχι. Ο Σόιμπλε δεν είναι μόνος του στην Ευρώπη, η Ελλάδα δεν διαπραγματεύεται μόνο με τη Γερμανία και τελικά υπάρχουν επιπτώσεις και για την Ευρώπη σαν σύνολο αλλά και για όλες τις ευρωπαικές χώρες, αν η Ελλάδα αναγκαστεί να αποχωρήσει από την ΟΝΕ. Και αυτές τις επιπτώσεις θα πρέπει να τις μετρήσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες οι οποίοι ταμπουρωμένοι πίσω από την αδιαλαξία του Σόιμπλε, "νίπτουν τας χείρας των".
Εξαιτίας του Σόιμπλε και όχι εξαιτίας του Βαρουφάκη, οδηγούμαστε σε αδιέξοδο. Δεν θα έλεγα το ίδιο πριν από λίγες ημέρες όταν ο φουσκωμένος από αλλαζονεία και ναρκισισμό Έλληνας υπουργός Οικονομικών ξεκίνησε την μάχη. Όμως τώρα ο Βαρουφάκης έχει "μαλακώσει", αποδέχεται το 70% του μνημονίου που έλεγε ότι θα σκίσει, έχει αποδεχτεί δυο φορές να υπογράψει μια συμφωνία που τελικά άλλαξε (η συμφωνία, όχι η στάση του Βαρουφάκη), και ενδεχομένως είναι πρόθυμος να κάνει ακόμη κάποια βήματα πίσω. Ο Σόιμπλε όμως είναι αμετακίνητος. Δεν είμαι ειδικός στις διαπραγματεύσεις, αλλά οι διαπραγματευτές κρίνονται από το πόσο "θετικοί" είναι, δηλαδή πόσο δέχονται τα επιχειρήματα του άλλου και πόσο θέλουν να βρούν ένα κοινό σημείο συμφωνίας. Το να αρνείσαι κάθετα κάθε επιχείρημα του "αντιπάλου" δεν είναι διαπραγμάτευση. Είναι άρνηση διαπραγμάτευσης.
Ένα άλλο σημείο που προκαλεί εντύπωση είναι οι προσβλητικές δηλώσεις Σόιμπλε για την Ελλάδα. Όπως μου επεσήμανε ένας καλός αναγνώστης του Reporter, ο οποίος έχει εμπειρία από διαπραγματεύσεις με Γερμανούς στο επαγγελματικό του επίπεδο, τα "παιδαριώδη" λάθη του κ. Σόιμπλε, δηλαδή να πεί οτι λυπάται τους Έλληνες για την κυβέρνηση τους, όπως και οι απαιτήσεις του να αλλάξουμε υπουργό και να μην του στέλνουμε στις διαπραγματεύσεις τον Βαρουφάκη, δεν είναι τυχαία. Θεωρεί ο αναγνώστης οτι οι Γερμανοί επίτηδες μεγεθύνουν τον αντι- ευρωπαισμό στην Ελλάδα για να ζητήσει ο ελληνικός λαός να αποχωρήσει από την ΟΝΕ. Δεν ξέρω αν αυτό είναι πράγματι ένα σχέδιο των Γερμανών, βλέπω όμως οτι ο αντι - ευρωπαισμός αυξάνεται και θα συνεχίσει να αυξάνεται ραγδαία. Και δεν αποκλείεται πολύ σύντομα, η αλλαγή της διάθεσης των Ελλήνων έναντι του Ευρώ να αλλάξει. Διότι τελικά το δίλημμα θα μεταφραστεί "Η Ελλάδα στο ευρώ χωρίς Ευρώ, ή η Ελλάδα στη Δραχμή;" Παραπλανητικό; Ναί. Αλλά απλό.
Το ζήτημα για εμάς είναι να μη φτάσουμε εκεί. Το ζήτημα είναι να βρούμε μια μέση οδό μέσα στην Ευρώπη και να συμφωνήσουμε. Όχι για να μη τσαλακωθεί ο εγωισμός μας, αλλά επειδή από φέτος πολλά αλλάζουν στην Ευρώπη. Ο Ντράγκι χαλαρώνει από τον Ιούλιο τη νομισματική πολιτική, οι πολιτικές εξελίξεις στην Ισπανία αλλά και στη Γερμανία θα αλλάξουν το σκηνικό, περισσότεροι ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται - και εξαιτίας μας- ότι η πολιτική λιτότητας πρέπει να έχει ένα τέλος, δεν μπορεί να συνεχίζεται επ' άπειρον. Το ευρωπαικό περιβάλλον σταδιακά θα γίνεται πιό ήπιο και θα είναι λάθος μας να έχουμε βρεθεί εκτός Ευρώπης πρίν γίνει αυτό.
Η ελληνική κυβέρνηση λοιπόν, πρέπει να επιμείνει στις διαπραγματεύσεις όσο αντέχει, ακόμη και εκτός προθεσμίας της 28ης Φεβρουαρίου, οι αντοχές όλων (των Ελλήνων και των ευρωπαικών θεσμών) θα δοκιμαστούν μετά από αυτή την ημερομηνία, αλλά θα πρέπει επίσης να αλλάξει το στυλ της ελληνικής διαπραγμάτευσης και να προβάλουμε πιο συγκεκριμένα ποσοτικά στοιχεία, πιο συγκερκιμένα μέτρα που σκοπεύει η ελληνική κυβέρνηση να πάρει και με τρόπο πιο κατανοητό και αποδεκτό από την ευρωπαική - γερμανική λογική. Έτσι ίσως βρεθεί τελικά μια λύση.