Ο επικρατέστερος αυτή τη στιγμή επόμενος Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγησε οτι πρώτα θα γίνουν οι μεταρρυθμίσεις και μετά, το δεύτερο χρόνο της κυβερνητικής θητείας του, θα γίνει η επαναδιαπραγμάτευση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Η διευκρίνιση αυτή είναι πολύ σημαντική για πολλούς λόγους. Καταρχήν διότι απαντά στο ερώτημα “πώς θα μειώσετε τους φόρους αφού είστε αναγκασμένοι να διατηρείτε πλεονάσματα;”. Ο Πρόεδρος της ΝΔ ξεκαθάρισε οτι η βάση στην οποία θα στηριχθεί η μείωση των φόρων και επαναδιαπραγμάτευση του πλεονάσματος και του χρέους θα είναι οι μεταρρυθμίσεις. Αφού προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις αφενός θα υπάρξει μεγέθυνση του ΑΕΠ που θα διορθώσει όλους τους οικονομικούς δείκτες και αφετέρου οι Ευρωπαίοι θα είναι πιο θετικοί σε διαπραγματεύσεις. Την άποψη αυτή ενστερνίστηκε και ο Διοικητής της Τράπεζας Ελλάδος Γιά ννης Στουρνάρας ο οποίος είπε οτι η διαπραγμάτευση των πλεονασμάτων και του χρέους δεν είναι η αρχή αλλά το τέλος της πορείας.
Δεύτερον διότι η απάντηση του κ. Μητσοτάκη δείχνει αποφασιστικότητα στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Όπως επανειλλημμένως έχουμε υποστηρίξει από αυτή τη στήλη, οι μεταρρυθμίσεις είναι το κλειδί για την ανάπτυξη της οικονομίας. Από τη στιγμή που μια ελληνική κυβέρνηση δείξει έμπρακτα οτι προχωράει με αποφασιστικότητα και ταχύτητα στις μεταρρυθμίσεις της δημόσιας διοίκησης θα αρχίσουν άμεσα οι εισροές κεφαλαίων από δυο πηγές:
Πρώτον από την επιστροφή των καταθέσεων που δεν θα φοβούνται πλέον τον παράγοντα ΣΥΡΙΖΑ και δεύτερον από επενδύσεις Ελλήνων και ξένων επενδυτών οι οποίοι θα σπεύσουν, μην ανησυχώντας πια για τις αλλοπρόσαλλες και εκδικητικές προς τις επιχειρήσεις πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ, να επενδύσουν στην Ελλάδα, προβλέποντας μελλοντικές αποδόσεις.
Η διευκρίνηση λοιπόν του κ. Μητσοτάκη ώς προς την διαδικασία με την οποία θα εφαρμόσει την πολιτική του είναι σημαντική.
Όσον αφορά στις παρεμβάσεις άλλων ομιλητών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση του διευθύνοντος Συμβούλου της Εθνικής τράπεζας κ. Παύλου Μυλωνά σχετικά με το τραπεζικό σύστημα. Ο κ. Μυλωνάς είπε οτι πρέπει να δούμε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ώς ενιαίο με το ευρωπαικό και οτι συνολικά οι τράπεζες στην Ευρώπη πρέπει να δούν πώς θα πετύχουν συγχωνεύσεις και συνεργασίες μεταξύ τους, όχι μόνο μεταξύ τραπεζών της ίδιας χώρας, αλλά διακρατικά. Και συνεισέφερε την άποψη οτι η Ελλάδα θα μπορούσε να μείνει απλώς και μόνο με μια τράπεζα για λόγους ανταγωνισμού σε ένα ενοποιημένο ευρωπαικό τραπεζικό σύστημα. Η τοποθέτηση του κ. Μυλωνά αλλάζει την ατζέντα των προβληματισμών γύρω από τα τραπεζικά θέματα, παρουσιάζοντας μια μελλοντική διάσταση με την οποία κανείς ακόμη δεν έχει ασχοληθεί στην Ελλάδα. Όμως είναι νομοτελειακό το ότι θα πάμε προς αυτή την κατεύθυνση αν και εφόσον η Ευρώπη καταφέρει να ξεπεράσει την κρίση και προχωρήσει προς την Ευρωπαική ολοκλήρωση.
Μια τρίτη ενδιαφέρουσα διάσταση που προέκυψε στους Δελφούς, είναι αυτή που έδωσαν οι ξένοι ομιλητές, κυρίως οι θεσμικοί, όπως ο Ντάιζελμπλουμ και ο Αλμούνια. Ο μεν Ντάιζελμπλουμ είπε οτι οι Έλληνες δεν έχουν αντιληφθεί το πόσο σημαντικά είναι όσα έγιναν στην Ελλάδα μέχρι σήμερα. Και είναι αλήθεια αυτό και φυσικά είναι εξηγήσιμο. Δεν το έχουν καταλάβει οι Έλληνες διότι κανείς δεν τους το είπε. Η κυβέρνηση παρουσιάζει όλα τα μέτρα που αποσκοπούν στην δημοσιονομική εξυγίανση ώς υποχρεώσεις έναντι των ξένων τις οποίες προσπαθεί να τηρήσει λόγω ανάγκης αλλά δεν τις “υιοθετεί”. Αντί να δώσει την προοπτική που ανοίγουν οι μεταρρυθμίσεις και η εξυγίανση του προυπολογισμού, λειτουργεί παραπλανητικά λέγοντας οτι “μας αναγκάζουν να πάρουμε αυτά τα μέτρα και μόλις μπορέσουμε θα σας δώσουμε δώράκια”. Ο δε Αλμούνια εξήγησε το πώς και το πότε θα γίνει η αξιολόγηση των ελληνικών προγραμμάτων εξυγίανσης της οικονομίας.
Και σε αυτό το σημείο ήταν θετική η διευκρίνιση Μητσοτάκη ο οποίος είπε οτι η ΝΔ υιοθετεί τις πολιτικές των μεταρρυθμίσεων και δεν θα τις επιβάλει ώς “αγγαρεία” και βαρυγκομώντας.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να περάσει στους πολίτες το μήνυμα οτι οι μεταρρυθμίσεις θα έχουν θετικά αποτελέσματα για όλους και για να γίνει αυτό θα πρέπει να εξηγηθεί το ποιά θα είναι τα οφέλη. Είναι αναγκαίο επίσης η όποια ελληνική κυβέρνηση να πιστεύει στην ορθότητα των μεταρρυθμίσεων ώστε να τις εφαρμόσει με επιτυχία και προκειμένου να πετύχει στήριξη των πολιτών σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Από κυβερνητικής πλευράς, ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό Δημήτρης Λιάκος είχε μια συνολικά πολύ καλή παρουσία και έδειξε οτι τουλάχιστον μια από τις φωνές που ακούγονται στο Μαξίμου διαθέτει γνώση για την οικονομία και την αγορά και έχει ρεαλιστική άποψη για τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις. Ο κ. Λιάκος είναι ο μόνος κυβερνητικός που μέχρι στιγμής έχει εμφανιστεί συναινετικός χωρίς να λαικίζει και να πολώνει και αναγνωρίζει οτι και οι προηγούμνες κυβερνήσεις είχαν συμβάλει στην προσπάθεια εξυγίανσης της οικονομίας μετά την εκδήλωση της κρίσης.
Η παρουσία διαχειριστών επενδυτικών κεφαλαίων, όπως του Απόστολου Ταμβακάκη και του Αρίστου Δοξιάδη και οι τοποθετήσεις τους σχετικά με τις προοπτικές των επενδύσεων στην Ελλάδα, απέδειξαν οτι ορισμένοι κλάδοι, όπως η τεχνολογία και ο κλάδος τροφίμων και ποτών διαθέτουν σημαντικές προοπτικές, ενώ οι εκπρόσωποι της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων επεσήμαναν οτι υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για επένδυση αλλά και επαρκή κεφάλαια για να επενδυθούν και σε αρκετούς άλλους κλάδους, με κορυφαίο τον τουρισμό.
Τέλος η πολυπληθής εκπροσώπηση Ελλήνων επιχειρηματιών από όλους τους κλάδους και κυρίως από τους κλάδους ενέργειας, τουρισμού, νέων τεχνολογιών και ναυτιλίας απέδειξε οτι παρά την κρίση η συστηματική προσπάθεια και η καλή διοίκηση των επιχειρήσεων κατάφερε να κρατήσει υγιείς και αναπτυσσόμενες αρκετές επιχειρήσεις που θα αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών “πρωταθλητών” τα επόμενα χρόνια.
Η όλη συνάντηση των Δελφών τεκμηρίωσε οτι με μια αποφασισμένη να συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας κυβέρνηση με την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών οι οποίοι σήμερα περιορίζονται στο να μελετούν την αγορά θα αρχίσει να υλοποιείται και οτι ένας ταχύς ρυθμός ανάπτυξης εφόσον φύγουν από τη μέση οι ιδεοληψίες και ο λαικισμός είναι εφικτός και μπορεί να απογειώσει την οικονομία σύντομα.