Και το μπαλάκι ορθώς πέφτει πλέον στην ατομική ευθύνη του καθενός, διότι τι άλλο μπορεί να κάνει μια οποιαδήποτε κυβέρνηση δημοκρατικής χώρας; Πώς μπορεί να σταματήσει με νόμο τη ζωή, πώς μπορεί να επιβάλει στον καθένα την απομόνωση; Ανάλογα με την ηλικία του και την λογική του ο καθένας οφείλει να φροντίσει τον εαυτό του και όσο μπορεί να λειτουργήσει υπεύθυνα και προστατευτικά για τους γύρω του.

Το άνοιγμα των κοινωνιών, είναι δημοκρατικότερο του lockdown.

Όσοι ανησυχούν περισσότερο μπορούν να παραμείνουν εθελοντικά σε απομόνωση, μπορούν να πάρουν τα μέτρα που οι ίδιοι θεωρούν αναγκαία.
Οι υπόλοιποι έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν τη ζωή που θέλουν να ζήσουν και ειδικά οι νεότεροι για τους οποίους το lockdown είναι μια εξαιρετικά οδυνηρή κατάσταση. Και δεν εννοώ μόνο για την οικονομική τους κατάσταση αλλά για την προσωπική τους ζωή.

Το κράτος φυσικά και οφείλει να βάζει κανόνες και να επιβλέπει όπως μπορεί την τήρηση τους, φυσικά και θα πρέπει να ενημερώνει για όλες τις εξελίξεις, φυσικά θα πρέπει να αυξάνει την δυνατότητα περίθαλψης που έχει διαρκώς, φυσικά θα πρέπει να τρέχει να αντιμετωπίσει κάθε εστία μολύνσεων και ίσως να φτάσει να εξαντλήσει τις δυνατότητες του πολλές φορές.
Αλλά χρειάζεται - περισσότερο ίσως και από την ανοσία - να ωριμάσουν οι πολίτες και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Και αυτό γίνεται με το άνοιγμα, όχι με την επιβολή απομόνωσης.

Η απομόνωση που επέβαλε η ελληνική κυβέρνηση όπως και οι περισσότερες άλλες στον “πρώτο γύρο” της επιδρομής του ιού ήταν και ορθή και αναγκαία. Ήταν μια ακαριαία αντίδραση πανικού σε έναν άγνωστο ιό που … προκαλεί πανικό. Και απέδωσε. Περιόρισε και τα κρούσματα και τους θανάτους. Όσοι το “έπαιξαν cool” πλήρωσαν πολύ ακριβά και η πολυπόθητη ανοσία, είναι αμφίβολο αν εξασφαλίζεται και δεν είναι δωρεάν. Ούτε σε ζωές, ούτε σε ευπάθειες.

Το ότι έγιναν λάθη από το κράτος είναι φυσικό και θα γίνουν και άλλα. Η ζωή προχωράει με δοκιμές και λάθη.

Ίσως αποδειχθεί λάθος το ότι δεν τηρούνται αποστάσεις ασφαλείας πχ ένας επιβάτης ανά δυο θέσεις στο αεροπλάνο, αλλά το ερώτημα είναι αν πράγματι μπορεί να υπάρξει ασφάλεια μέσω των κενών θέσεων στην κλειστή καμπίνα του αεροπλάνου. Το ότι δεν θα γίνονται τεστ σε όσους πρόκειται να ταξιδέψουν για τουρισμό, ακούγεται παράδοξο, αλλά τα τεστ έχουν αποδειχθεί σε μεγάλο βαθμό αναξιόπιστα στα πρώτα στάδια της ίωσης.

Είναι λογικό να γίνει η προσπάθεια επιστροφής στην κανονικότητα και να ανοίξουν τα αεροδρόμια και τα σύνορα αλλά βλέπουμε ότι οι ίδιες οι χώρες που το ζητάνε αυτό (πχ στην Ευρωπαϊκή Ένωση) συνιστούν στους πολίτες τους να αποφύγουν τα ταξίδια στο εξωτερικό.

Πάρτε πχ την εξής περίπτωση: Φεύγει κάποιος από την πατρίδα του, μπαίνει στο αεροπλάνο και έρχεται στην Ελλάδα για δεκαπέντε ημέρες. Εμείς φοβόμαστε ότι αυτός μπορεί να αρρωστήσει στο αεροπλάνο ή στο αεροδρόμιο και να μας κολλήσει κορονοϊό. Αυτός όμως θα επιστρέψει μετά τις 15 μέρες στην πατρίδα του και εκεί θα φοβούνται ότι αυτός θα τους φέρει τον κορονοϊό και μάλιστα περισσότερο από ότι εμείς, διότι θα έχει μπεί δυο φορές στο αεροπλάνο, θα έχει μείνει σε ξενοδοχείο με πολλούς άλλους, θα έχει μπεί σε καράβια, θα έχει πάει σε κέντρα διασκέδασης κλπ. Αυτός λοιπόν που επιστρέφει στην πατρίδα του μετά από διακοπές είναι πιο επικίνδυνος από αυτόν που έρχεται εδώ για διακοπές. Και για αυτό τους αποθαρρύνουν να ταξιδέψουν, παρόλο που ανοίγουν τα σύνορα. Άλλο όμως απαγορεύω, άλλο συνιστώ.

Εν πάση περιπτώσει, το πρόβλημα είναι σύνθετο, η άγνοια καθολική και το μέλλον αόρατο.
Ο μόνος δρόμος είναι αυτός της δοκιμής και του λάθους. Όπως πάντα. Και μέσω αυτού του δρόμου ωριμάζουν οι κοινωνίες και σταδιακά προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες και αποκτούν νέους κανόνες, νέες συμπεριφορές και νέες δυνατότητες.
Δεν μπορούμε να κρατάμε κοινωνίες σε συνθήκες εργαστηρίου, ούτε να στερούμε το δικαίωμα επιλογής - εντός κανόνων - ενός τρόπου ζωής από όλους, λόγω φόβου.
Μπορεί να αποδειχθεί λάθος το άνοιγμα; Πιθανόν. Αντέχουμε όμως να μην ανοίξουμε; Μάλλον όχι.