Μεταξύ αυτών είναι αρκετές από τις “στριφνές” χώρες της Ευρωπαικής Ένωσης που επιμένουν στο  μέχρι πρότινος μοντέλο των δανεικών με επιτήρηση το οποίο η υπόλοιπη Ευρώπη συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας έχουν πετάξει - αναγκαστικά - στα σκουπίδια της ιστορίας.

Και ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση όμως καλείται να ξεπεράσει αγκυλώσεις, όπως πχ τις αποφάσεις με αναγκαστική ομοφωνία και να προσαρμοστεί στην πολύ δημοκρατικότερη διαδικασία της αποδοχής προτάσεων με πλειοψηφία, δηλαδή να κινηθεί δημοκρατικότερα. Διότι ωραία η ομοφωνία όταν μπορεί να επιτευχθεί αλλά καταστροφική η επιδίωξη της όταν δεν υπάρχει. Πρέπει επίσης να υπογραμμίσουμε ότι η ομοφωνία σε πάρα πολλές περιπτώσεις αποτελεί εργαλείο εκβιασμών από όλους τους συμμετέχοντες στις διαπραγματεύσεις. Και ο καθένας μπορεί να εκβιάσει λιγότερο ή περισσότερο, ανάλογα τις περιστάσεις.

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη στο θέμα των εγκρίσεων των κονδυλίων που θα διατεθούν για την πανδημία στις χώρες μέλη αλλά και σχετικά με τον τρόπο που θα μοιραστούν τα ποσά, “σκοντάφτει” σε δομικές αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι οι ομόφωνες αποφάσεις. 

Εκτός Ευρώπης, το Δ.Ν.Τ το οποίο επιδεικνύει μια πολύ μεγαλύτερη ευελιξία από την ΕΕ αλλά και από πολλές κυβερνήσεις στις αξιολογήσεις του αλλά και στον τρόπο με τον οποίο βλέπει τα πράγματα, μιλά διαρκώς για ανάγκη μεγαλύτερων ενισχύσεων, για περιορισμό των δημοσιονομικών κανόνων και για αλλαγή όλων των παραγωγικών μοντέλων. “Βλέπει” πράγματα που ούτε οι κυβερνήσεις, ούτε οι επιχειρήσεις μπορούν από τώρα να διακρίνουν, όπως για παράδειγμα ότι ο αεροπορικός τομέας δεν θα ανακάμψει σύντομα, μπορεί και ποτέ να μη ξαναγίνει όπως ήταν, το ίδιο και ο τουρισμός, και ότι οι χώρες πρέπει να επενδύσουν στην υγεία και στις ψηφιακές δεξιότητες. 

Ο ΠΟΥ δηλώνει ότι ο ιός είναι εκτός ελέγχου, φάρμακα δεν έχουν βρεθεί, εμβόλια δεν έχουν βρεθεί και ζούμε στην μοναδική ιστορικά στιγμή από όσο γνωρίζω, που οι μεν παπάδες όλων των θρησκειών ελπίζουν να βρει η επιστήμη μια λύση, οι δε επιστήμονες προσεύχονται στο Θεό να βρεθεί μια λύση διότι οι ίδιοι όσο και να ψάχνουν δε βρίσκουν τίποτα. 

Και όμως κυβερνήσεις και οργανισμοί προσπαθούν να φερθούν σαν να έχουμε μια προσωρινή αναστολή της κανονικότητας και να ελπίζουν ότι σύντομα θα επανέλθουμε στο παρελθόν. Αυτό αποκλείεται διότι οι άνθρωποι έμαθαν πχ να δουλεύουν από το σπίτι, οι επιχειρήσεις έμαθαν ότι δεν χρειάζονται τόσο μεγάλα γραφεία διότι δεν χρειάζεται να έχουν τόσους πολλούς υπαλλήλους στο γραφείο, λόγω τηλεργασίας, οι επενδυτές διαπίστωσαν ότι όλα μπορεί να χαθούν μια μέρα λόγω ενός ιού, όλοι διαπίστωσαν ότι η ευχή “ υγεία πάνω από όλα”, σημαίνει πράγματα ότι η υγεία είναι πάνω από όλα. 

Η Δύση και ο πολιτισμένος κόσμος γενικότερα καλούνται με σκληρό τρόπο να ξεπεράσουν την ψευδαίσθηση της άτρωτης και πανίσχυρης επιστημονικά υπερδύναμης, οι κυβερνήσεις σταδιακά καταλαβαίνουν ότι σε τέτοιες περιπτώσεις ο άκρατος φιλελευθερισμός και ο ανεξέλεγκτος καπιταλισμός δεν μπορούν να δώσουν λύση, τα παλιά μοντέλα με ισχυρό κράτος πρόνοιας και χρηματοδότηση των οικονομιών για να συντηρούν οικονομικά τους πάντες, έχοντες και μη έχοντες, επανέρχονται. Το ζήτημα είναι αν θα επανέλθουν ως εθνικοσοσιαλιστικά ή ως ευρωσοσιαλιστικά. Πάντως ακόμη και το Δ.Ν.Τ εγκατέλειψε τον άκρατο φιλελευθερισμό διότι αντιλαμβάνεται οτι το σύστημα αυτό δεν μπορεί πλέον να καλύψει τις κοινωνικές ανάγκες, ούτε καν τις στοιχειώδεις.

Το τι θα συμβεί όταν ξεπεραστεί το πρόβλημα του κορονοϊού δεν το ξέρει κανείς ακόμη, αλλά αυτό που μπορούμε να υποψιαστούμε είναι ότι και χωρίς τον κορονοϊό θα υπάρχει πάντα (στις δικές μας γενιές τουλάχιστον) ένας φόβος των μικροβίων που μπορεί ξαφνικά να εμφανιστούν, δηλαδή ένας νέος και χειρότερος κορονοϊός, μια νέα ασθένεια, ένας φόβος για τον άλλον, για τον ξένο, για τον Ασιάτη που τρώει παράξενα ζώα. Οι φοβίες αυτές δεν θα φύγουν, οι αγκαλιές και τα φιλιά θα συνεχίσουν να περιορίζονται και οι αποστάσεις θα μπούνε το παιχνίδι της πραγματικότητας για πολλά χρόνια ακόμη. Θα είμαστε από εδώ και πέρα υποχόνδριοι.

Και καθώς η υγεία θα θεωρείται το σημαντικότερο αγαθό, οι κυβερνήσεις θα προσπαθούν να την εξασφαλίσουν περισσότερο από όσο προσπαθούν σήμερα να ανοίξουν τις οικονομίες. Και προκειμένου να πετύχουν και τους δυο στόχους ταυτόχρονα, δηλαδή και να εξασφαλίσουν περιορισμό των ιώσεων και να μη διακοπεί η λειτουργία των οικονομιών, το μέλλον ανήκει στην κρατική χρηματοδότηση των οικονομιών ώστε να διασφαλίζεται ότι κανένας δεν πεινάει παρόλο που ολοένα και λιγότεροι θα εργάζονται. 

Υπό αυτές τις συνθήκες, θα πρέπει να αποδεχτούν οι πάντες ότι δεν θα επιστρέψουμε στο παρελθόν και μέσα σε αυτούς τους πάντες πρέπει να είναι και οι κυβερνήσεις χωρών όπως πχ η Ολλανδία, οι οποίες τελικώς - και ενδεχομένως ασφυκτικά πιεζόμενες - θα υποχωρήσουν τελικά και θα εγκρίνουν τα κονδύλια που χρειάζεται η Ευρώπη, όχι για να ξαναπάρει μπρος η ανάπτυξη, αλλά τουλάχιστον για να μη πεθάνει μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού πληθυσμού από την πείνα.

Αναλόγως θα πρέπει να προσαρμοστούν και οι κυβερνήσεις και τα κόμματα και οι διεθνείς οργανισμοί ώστε με αλτρουισμό και κοινή προσπάθεια και όχι με ανταγωνισμό, να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές προκλήσεις σε όλους τους τομείς.