ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Τι “παίζεται” στα ελληνοτουρκικά  

Τι “παίζεται” στα ελληνοτουρκικά  

07:21 - 29 Αυγ 2020
Γρηγόρης Νικολόπουλος

Γράφει ο Γρηγόρης Νικολόπουλος

Η ανησυχία που επικρατεί στους πολίτες για τα ελληνοτουρκικά είναι δικαιολογημένη για πολλούς λόγους. Καταρχήν ποτέ καμία περίοδος έντασης με την Τουρκία δεν διήρκεσε τόσο καιρό. Όλες ήταν βραχύβιες και λύνονταν σε επίπεδο προσωπικών επαφών μεταξύ των ηγετών. Η υπόθεση τώρα κρατάει μήνες με έναν Ερντογάν διαφορετικό από αυτόν που είχαμε γνωρίσει μέχρι σήμερα, τις παρεμβάσεις της διεθνούς κοινότητας να είναι προς το παρόν τελείως αναποτελεσματικές, τις ένοπλες δυνάμεις σε διαρκή ετοιμότητα, τους στόλους να πλέουν παραλλήλως στο Αιγαίο και αεροπλάνα διαφόρων χωρών να συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι παραβιάσεων και αναχαιτίσεων. Η κατάσταση δεν είναι σε καμία περίπτωση απολύτως ελεγχόμενη και δεν δημιουργεί αίσθηση ασφάλειας, ιδιαίτερα όταν είναι μη ερμηνεύσημες οι προθέσεις και οι σχεδιασμοί του Ερντογάν.

Όσον αφορά στην ελληνική κυβέρνηση το θέμα το χειρίζεται όπως είναι πρέπον προσωπικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ακόμη και στο πολύ στενό του πολιτικό περιβάλλον δεν έχουν πληροφόρηση για τα όσα εξελίσσονται στο παρασκήνιο. Για παράδειγμα, ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς ειπώθηκε στα δυο τηλεφωνήματα με τον Τράμπ, το βέβαιο είναι ότι ήταν τηλεφωνήματα ουσίας, δηλαδή εργασίας και όχι τα συνήθη ευχολόγια, αφού σε αυτά συμμετείχαν και οι σύμβουλοι ασφαλείας Ελλάδος και ΗΠΑ. Οι εκτιμήσεις είναι ότι όλες οι επαφές με τους ξένους ηγέτες αφορούν την επάνοδο όλων στο τραπέζι του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων.

Υπάρχει λοιπόν έλλειμμα πληροφόρησης γύρω από τις εξελίξεις - πράγμα όχι απαραίτητα κακό διότι είναι σοβαρό εθνικό αλλά και γεωπολιτικό ζήτημα διεθνούς ενδιαφέροντος - και αυτό δημιουργεί απορίες και ανησυχία.

Ιδιαίτερα η κίνηση της Ελλάδος να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια προς το Ιόνιο και μόνο, προκάλεσαν μεγάλο προβληματισμό δεδομένου ότι στο πολύ πρόσφατο παρελθόν η Νέα Δημοκρατία είχε αντιδράσει αρνητικά όταν το ίδιο είχε επιχειρήσει ο Κοτζιάς του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι πληροφορίες από την κυβέρνηση αναφέρουν σχετικά με αυτό το ζήτημα ότι επεκτείνει τα χωρικά ύδατα εκεί που οριοθετεί ΑΟΖ όπως έκανε με την Ιταλία και για αυτό δεν επέκτεινε στο Αιγαίο. Αναμένουμε λοιπόν σύντομα επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια και νοτίως της Κρήτης εφόσον ολοκληρώθηκε η επικύρωση της ΑΟΖ Ελλάδος - Αιγύπτου.

Μία από τις αντιδράσεις που υπήρξαν σχετικά με το ζήτημα αυτό ήταν του Ευάγγελου Βενιζέλου ο οποίος υποστήριξε δημοσίως ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να καλέσει όλες τις χώρες της Μεσογείου (δηλαδή και την Τουρκία) να επεκτείνουν σε 12 ναυτικά μίλια τα χωρικά τους ύδατα στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με τον Βενιζέλο αυτό θα ξεκαθάριζε τα πράγματα όσον αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς να αφήνει υπόνοιες περί διαφορετικής πολιτικής της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας.

Βεβαίως ο Βενιζέλος δεν κατέχει σήμερα θεσμικό ρόλο, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί οι απόψεις του να μη λαμβάνονται υπόψη από την κυβέρνηση, δηλαδή από τον Πρωθυπουργό.

Ο έμπειρος statesman διαθέτει πολύ τεκμηριωμένη και στοιχειοθετημένη άποψη την οποία ο πρωθυπουργός μπορεί να αξιοποιήσει ακόμη και αν δεν του έχει δώσει θεσμικό ρόλο. Και το καλό είναι οτι ο Βενιζέλος δεν σιωπά επειδή δεν έχει ρόλο - πράγμα που ίσως λειτουργεί εις βάρος του διότι προσφέρει δωρεάν, αφειδώς και χωρίς αντάλλαγμα δημόσιας θέσης τις συμβουλές του στην κυβέρνηση, έστω και με αντιπολιτευτική διάθεση. Και η γενική του συμβουλή σχετικά με το ζήτημα - πέραν των συγκεκριμένων προτάσεων που κατά καιρούς κάνει - είναι να υπάρχει ένας “ειρμός” στη στρατηγική της κυβέρνησης, πράγμα που προφανώς θεωρεί οτι δεν υπάρχει, ίσως επειδή και ο ίδιος όπως και όλοι οι άλλοι δεν βρίσκεται μέσα στο μυαλό του Μητσοτάκη και δεν γνωρίζει τι συζητιέται στα τηλεφωνήματα του πρωθυπουργού με τους ξενους ηγέτες.

Το δεύτερο ζήτημα που δεν είναι ξεκάθαρο και προβληματίζει τόσο τον πολιτικό κόσμο όσο και τους πολίτες, είναι αν όσα γίνονται, πχ η επέκταση στα 12 μίλια στο Ιόνιο, αποτελούν μέρος ενός σχεδίου συμφωνημένου με ξένους ηγέτες στο πλαίσιο μιας γενικότερης διεθνούς γεωπολιτικής  λύσης του ζητήματος της Ανατολικής Μεσογείου. 

Αυτό είναι κάτι που δεν επιβεβαιώνεται ούτε ατύπως από την κυβέρνηση, ούτε κανείς μπορεί να το θεωρήσει δεδομένο. Δεν είναι εξάλλου ξεκάθαρος ο ρόλος των ξένων δυνάμεων σε αυτό το ζήτημα, ούτε των Αμερικανών, ούτε των Ευρωπαίων, ιδιαίτερα όταν Γαλλία και Γερμανία μοιάζουν να έχουν διαφορετικές μεταξύ τους ατζέντες για την περιοχή.

Η ουσία αυτών των εξελίξεων πάντως είναι πως μάλλον βαδίζουμε σε ένα δρόμο σταδιακής επίλυσης των διαφορών μας με την Τουρκία και ότι κάποια στιγμή θα δρομολογηθεί ένα είδος διαλόγου, πράγμα που κατά τον Βενιζέλο είναι δύσκολο διότι η Τουρκία η οποία δηλώνει πως επιθυμεί το διάλογο δεν μιλάει ουσιαστικά με κανένα από τα άλλα κράτη της περιοχής, δηλαδή την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο και συνομιλεί με τη Χαμάς.

Όσον αφορά στις προθέσεις του Ερντογάν και στο πόσο μακριά είναι αποφασισμένος να φτάσει την επιθετικότητα και το λαϊκισμό του, μια ανάλυση που γίνεται από πιο ειδικευμένους στα τουρκικά ζητήματα αναλυτές, υποστηρίζει ότι ο Ερντογάν θα κάνει ότι μπορεί για να μη χάσει τις επόμενες εκλογές αφού αν χάσει ενδέχεται να φυλακιστεί (στην καλύτερη για αυτόν περίπτωση) για σκάνδαλα. Με βάση αυτή τη θεώρηση ο Ερντογάν θα προσπαθεί διαρκώς να διατηρεί εθνικές εντάσεις και θα κορυφώνει τον λαϊκισμό και κατά συνέπεια την επιθετικότητα του. Στην ίδια ανάλυση εντάσσονται και εκτιμήσεις ότι ο Ερντογάν για να αποφύγει την περαιτέρω υποχώρηση της δημοτικότητας του, θα προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές μέσα στο 2021 αντί των προγραμματισμένων για το 2023.

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.