Οι διπλωμάτες συνήθως επιδιώκουν την επαναφορά των μαχόμενων στο status quo ante δηλαδή στο καθεστώς που υπήρχε πριν τον πόλεμο. Το καθεστώς αυτό στην περίπτωση αυτού του πολέμου περιλαμβάνει σύμφωνα με τους Ρώσους τις δυο αυτόνομες περιοχές το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ αλλά και την Κριμαία την οποία είχε καταλάβει η Ρωσία από το 2014. Οι Ουκρανοί φαίνεται ότι ήδη έχουν δεχτεί την αυτονομία των δυο περιοχών και συζητάνε την Κριμαία εφόσον βεβαίως αποσυρθεί η Ρωσία από τις άλλες πόλεις και περιοχές που έχει καταλάβει δυτικά της Κριμαίας στη Μαύρη Θάλασσα. Οι όροι που θέτει η Ρωσία περιλαμβάνουν την ουδετεροποίηση της Ουκρανίας και αποκλείουν τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ πράγμα που φαίνεται να δέχεται ο Ζελένσκι με αφορμή την άρνηση των ΗΠΑ να ενισχύσουν στρατιωτικά την Ουκρανία. Τέλος υπάρχει από τους Ρώσους και η απαίτηση αποστρατικοποίησης της Ουκρανίας αίτημα αρκετά “θολό” που όμως ενδεχομένως θα διατυπωθεί με κάποιους πιο συγκεκριμένους όρους ώστε να γίνει αποδεκτό από τους Ουκρανούς.
Όλα αυτά, εφόσον ολοκληρωθούν με επιτυχία οι διαπραγματεύσεις, σταματήσουν τον πόλεμο και οδηγήσουν σε αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία - αν όλα πάνε καλά.
Τι θα γίνει όμως με τις οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ, η Ευρώπη, η Αγγλία και πλήθος άλλων χωρών στη Ρωσία; Είναι μάλλον απίθανο να αρθούν σύντομα όλες οι κυρώσεις, αλλά δεν είναι δυνατόν και να παραμείνουν εν ισχύ για πολύ καιρό. Για αυτές θα αναζητηθεί άλλη λύση μέσω της διπλωματικής οδού. Το ζήτημα όμως είναι ότι όσο η “Δύση” επέβαλλε κυρώσεις η Ρωσία ερχόταν πιο κοντά στην Κίνα για να τις παρακάμψει. Με αυτόν τον τρόπο η Ρωσία απομακρύνθηκε από την Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο συνολικά και ήρθε πολύ κοντά στην Κίνα με εμπορικές και οικονομικές σχέσεις ας πούμε “υποτέλειας” λόγω ανάγκης. Το πιθανότερο λοιπόν είναι ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα βρεθεί και η Κίνα.
Αν προσπαθήσει κανείς να αποκρυπτογραφήσει τι άλλαξε με αυτόν τον πόλεμο, μάλλον θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δημιουργήθηκαν δυο μεγάλοι συνασπισμοί, ένας των δημοκρατικών χωρών, αυτός που εσφαλμένα ονομάζουμε “Δύση” διότι περιλαμβάνει την Ιαπωνία, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, την Νότιο Κορέα και άλλες χώρες της Ασίας αλλά και της Αφρικής και ένας δεύτερος συνασπισμός των απολυταρχικών καθεστώτων που περιλαμβάνει την Κίνα και τη Ρωσία μαζί με άλλες χώρες που δεν καταδίκασαν τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Και ενώ εμείς σαφέστατα δηλώσαμε ξανά ότι ανήκουμε στη Δύση, η Τουρκία που μας αφορά βρέθηκε για μια ακόμη φορά να ακροβατεί μεταξύ Δύσης και Ανατολής, όπως ακροβατεί και μεταξύ δημοκρατίας και απολυταρχίας.
Τα νέα “στρατόπεδα” δηλαδή αυτοί οι δυο μεγάλοι συνασπισμοί, στην καλύτερη περίπτωση θα λειτουργούν υπό συνθήκες οικονομικής εκεχειρίας. Συνεργασίες θα υπάρχουν, αλλά όχι όπως τις ξέραμε μέχρι σήμερα. Η παγκοσμιοποίηση ουσιαστικά σταμάτησε και ο κόσμος κόπηκε σε μεγάλα κομμάτια με τα δυο στρατόπεδα να ενισχύουν τις οικονομικές τους συνεργασίες στο εσωτερικό τους και να ανταγωνίζονται οικονομικά για τις “ουδέτερες” ζώνες.
Φυσικά και οι μεν και οι δε έχουν ανάγκη αλλήλους για να ευημερήσουν, συνεπώς θα υπάρχει και εμπόριο και μεταφορές κεφαλαίου, αλλά τα πράγματα δεν θα είναι τόσο εύκολα και τόσο ξεκάθαρα όσο πριν τον διαχωρισμό.
Οι εμπορικοί δρόμοι θα επηρεαστούν, όλα τα κόστη βασικών εμπορευμάτων και τροφίμων, πρώτων υλών, μεταφορών, ενέργειας θα βρίσκονται από εδώ και πέρα σε υψηλότερα από πριν επίπεδα. Αυτό θα μεγεθύνει τα χρέη των χωρών και θα φέρει πληθωρισμό τον οποίο θα πρέπει οι οικονομίες να αντιμετωπίσουν για να διατηρήσουν το βιοτικό επίπεδο των πληθυσμών τους. Το βάρος θα πέσει στις κεντρικές τράπεζες και στις κυβερνήσεις οι οποίες θα πρέπει να βρουν μια λύση αντιμετώπισης του παγκοσμίου χρέους και αυτό δεν θα είναι εύκολο διότι θα χρειαστεί επίπονες διαπραγματεύσεις και συμφωνίες μεταξύ χωρών με αντίθετα συμφέροντα. Ένα παγκόσμιο κούρεμα χρέους - όπως και αν ονομαστεί αυτό και με όποια μορφή και αν πάρει - θα βρίσκεται σίγουρα στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων και θα αποτελέσει και την τελική κατάληξη τους.
Παρά το γεγονός ότι οι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν ύφεση και παρόλο που θεωρείται σχεδόν βέβαιο οτι αρχικά πολλές χώρες και μεγάλοι πληθυσμοί θα υποφέρουν ακόμη και από πείνα και ελλείψεις βασικών αγαθών, δεν αποκλείεται η ανάπτυξη να επανέλθει πιο γρήγορα από όσο περιμένουν οι διεθνείς οργανισμοί. Διότι αυτή είναι η επιθυμία όλων και όλοι θα αναζητήσουν τρόπο να την υλοποιήσουν και επειδή τα κράτη θα αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στη στήριξη των οικονομιών.
Οι αλλαγές στις οικονομικές πολιτικές πρέπει να θεωρούνται αναγκαίες και η αρωγή των κρατών στις οικονομίες θα είναι διαρκής. Ουσιαστικά ο καπιταλισμός όπως τον ξέραμε αλλάζει κατεύθυνση και πλησιάζει προς ένα πιο “σοσιαλιστικό” μοντέλο με την έννοια της ενίσχυσης του κράτους πρόνοιας. Η πρόνοια δεν θα αφορά μόνο τους ευάλωτους πληθυσμούς, αλλά τις οικονομίες συνολικότερα, των επιχειρήσεων συμπεριλαμβανομένων. Αυτό ήδη έχει συμβεί αν λάβει κανείς υπόψη του τις κρατικές ενισχύσεις που δίνονται παντού εξαιτίας της πανδημίας και τώρα αναγκαστικά θα συνεχιστούν λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται ότι ήδη έχει αποφασίσει να προχωρήσει αναγκαστικά σε μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική ενοποίηση, η έκδοση Ευρωομολόγου για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης είναι η αρχή, η τεράστια αύξηση των αμυντικών δαπανών της Ευρώπης μετά τον πόλεμο θα γίνει κατά πάσα πιθανότητα με Ευρωομόλογα και τελικά θα δημιουργηθεί ένας κεντρικός Ευρωπαϊκός Προυπολογισμός, συμπληρωματικός με τους εθνικούς προυπολογισμούς.
Τελικά λοιπόν διαμορφώνεται μια νέα οικονομική πραγματικότητα για όλους και ξεκινάει η διαμόρφωση νέων κανόνων παγκοσμίως με τον κόσμο πάντως ξανά χωρισμένο. Μόνο που ο διαχωρισμός πλέον είναι μεταξύ δημοκρατιών και απολυταρχικών καθεστώτων και όχι μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Όλα αυτά βεβαίως είναι “λογικές εικασίες”…