Σημαία των κυβερνητικών πανηγυρισμών έγιναν οι ομολογουμένως εντυπωσιακές επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων στον τομέα των εξαγωγών το πρώτο τρίμηνο του 2018.

Είναι αυτονόητο ότι οι επιδόσεις των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων – αύξησαν κατά 5,1% τις πωλήσεις αγαθών σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2017 - δεν οφείλονται στην πολιτική της κυβέρνησης. Για την ακρίβεια συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: Η ακολουθούμενη πολιτική πνίγει τις επιχειρήσεις, την ανταγωνιστικότητα τους και την προσπάθεια τους να επεκταθούν στις αγορές του εξωτερικού.

Το κυριότερο λάθος όμως που κάνουν στις αναλύσεις τους οι κυβερνητικοί παράγοντες είναι ότι αυτή η ανάπτυξη δεν είναι βιώσιμη ούτε μπορεί να έχει μόνιμα χαρακτηριστικά καθώς την ίδια ώρα καταγράφεται ραγδαία μείωση των επενδύσεων.

Βάσει μελετών, μόνο το ένα τρίτο των ελληνικών επιχειρήσεων που εξάγει το πράττει για στρατηγικούς λόγους. Τα υπόλοιπα δυο τρίτα εξάγουν είτε ευκαιριακά δηλαδή, κάποιος τους προσέγγισε από το εξωτερικό είτε λόγω των δυσμενών συνθηκών της εγχώριας αγοράς.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, εκτός από την ανάπτυξη 2,3%  δείχνουν ότι η κατανάλωση μειώθηκε κατά 0,3% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Υπάρχουν όμως και άλλα δομικά προβλήματα στον τομέα των ελληνικών εξαγωγών.

Πρώτο και κυριότερο είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι κατά βάση μικρομεσσαίες. Η  έλλειψη οικονομιών κλίμακας,  δηλαδή παραγωγικής μεγέθυνσης, μεταφράζεται σε αδυναμία εξυπηρέτησης μεγάλων πελατών και εισόδου σε ανταγωνιστικές  αγορές.

Εξίσου σημαντικό πρόβλημα είναι η έλλειψη αναγνωρίσιμων εμπορικών σημάτων (brands). Λίγες Ελληνικές εταιρίες έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ισχυρά εμπορικά σήματα στο εξωτερικό.

Επίσης, πολλά εξαγώγιμα προϊόντα έχουν χαμηλή προστιθέμενη αξία με συνέπεια την αδυναμία επενδύσεων σε έρευνα και δημιουργία νέων προϊόντων.

Η υπερφορολόγηση, τα υπερπλεονάσματα, η έλλειψη χρονοδιαγράμματος για την πλήρη εξάλειψη των capital controls, τα χρέη του δημοσίου στους ιδιώτες, η έλλειψη χρηματοδότησης από τις τράπεζες κ.α. πνίγουν τις ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες δίνουν μια μάχη στο εξωτερικό με πολύ δυσμενείς όρους.

Ακόμα και τώρα που η ελληνική οικονομία δείχνει να αφήνει πίσω της την εποχή της συρρίκνωσης, όποιον έμπορο και να ρωτήσεις  για τη δουλειά του θα λάβεις την ίδια στερεότυπη αλλά και απαισιόδοξη απάντηση: «Μια ημέρα γελάει και δύο… κλαίει».

Θα πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό από κυβέρνηση, κόμματα, φορείς, ότι χωρίς συγκεκριμένες δράσεις δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε στροφή της ελληνικής οικονομίας ούτε βέβαια σε μια διατηρήσιμη ανάπτυξη.

Το να πανηγυρίζει σήμερα η κυβέρνηση για τις εξαγωγές είναι σαν να κάνει «μνημόσυνο με ξένα κόλλυβα».

 Οι παγίδες που υπάρχουν μπροστά μας είναι πολλές. Αυτό που χρειάζεται απεγνωσμένα η χώρα είναι συγκεκριμένα κίνητρα ανα επένδυση και ικανά χρηματοδοτικά εργαλεία που θα τις στηρίξουν. Χωρίς αυτά μειώνονται κατά πολύ οι πιθανότητες για μεγάλες και σοβαρές επενδύσεις στη χώρα.

*Ο Κωνσταντίνος Δεδες είναι Δικηγόρος – Μέλος του τομέα Ανάπτυξης της ΝΔ