Τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο των μνημονίων, είδαμε ένα πλήθος νομοθετικών παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών, που όμως στην πλειοψηφία τους ήταν απροετοίμαστες, χωρίς επαρκή μελέτη και τεκμηρίωση. Κυρίως, είδαμε να παρουσιάζονται ως μεταρρυθμίσεις μια σειρά από παρεμβάσεις που υπηρετούσαν μια στενά δημοσιονομική λογική, με στόχο τη βραχυπρόθεσμη μείωση των δαπανών. Έτσι, καταλήξαμε με μια δημόσια διοίκηση η οποία διαθέτει το ίδιο τεράστιο μέγεθος, τις ίδιες δομικές αδυναμίες, αλλά λιγότερους πόρους και – επιπλέον – εργαζόμενους, οι οποίοι δεν έχουν κανένα απολύτως κίνητρο για να κάνουν την εργασία τους περισσότερο παραγωγική και αποδοτική.

Σίγουρα, μέσα από τις μεταρρυθμίσεις της κρίσης επήλθε εξορθολογισμός των διοικητικών εργαλείων σε μια σειρά από πεδία, αυτός ωστόσο αποτελεί μόνο την αφετηρία για τη μετάβαση σε ευρύτερες και βαθύτερες αλλαγές. Αυτές θα πρέπει να ξεκινούν από τον τρόπο λήψης αποφάσεων του κράτους, με την εφαρμογή συγκεκριμένων καλών πρακτικών για τη διαβούλευση, την αξιολόγηση επίπτωσης, την ανάλυση κόστους – οφέλους, τη λογοδοσία κ.ά. Θα πρέπει, επίσης, να στοχεύουν στην αντιμετώπιση της πολυνομίας και της κακονομίας, με ουσιαστικό νομοθετικό προγραμματισμό, μείωση του ρυθμιστικού όγκου και εξορθολογισμό όσον αφορά τη δυνατότητα προσθηκών και τροπολογιών. 

Απαραίτητη είναι, επίσης, η ριζική αναβάθμιση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, με επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού και ενίσχυση των μέσων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, με νέα σύγχρονα οργανογράμματα και με ορθολογικές πολιτικές για τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού: σύστημα ουσιαστικής αξιολόγησης και προαγωγών με  βάση ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους απόδοσης, δημιουργία μηχανισμού εκπαίδευσης και επανεκπαίδευσης, στελέχωση θέσεων Γενικών Γραμματέων, Διευθυντών και Προϊσταμένων με ανοιχτή διαδικασία, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν και στελέχη του ιδιωτικού τομέα.

Η διαμόρφωση μιας ενός αποτελεσματικότερου κράτους, αλλά και μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κράτος και τους πολίτες, είναι μια πρόκληση που αφορά το παρόν και το μέλλον της χώρας. Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να προχωρήσουμε, με ταχύτερα βήματα, με συναίνεση, συνέπεια και συνέχεια.