Σήμερα, το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που περιγράφεται στη δανειακή σύμβαση, την οποία έχει υπογράψει η χώρα μας με τους ευρωπαίους εταίρους της και το ΔΝΤ, βρίσκεται στην πιο κρίσιμη φάση του. Προς έκπληξη όλων, οι μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, οι αλλαγές στο ασφαλιστικό, ο δραστικός περιορισμός των δαπανών και τα υπόλοιπα επώδυνα μέτρα του 2010, πέρασαν από τη Βουλή, με αντιδράσεις μεν, αλλά ελεγχόμενες. Μάλιστα, η κυβέρνηση αναδείχθηκε στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές πρώτο σε δύναμη πολιτικό κόμμα, γεγονός πρωτοφανές σε χώρα που βρίσκεται σε καθεστώς ΔΝΤ. Λέει και αυτό κάτι για τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες ερμήνευσαν την κρίση. Μόνο η απελευθέρωση των οδικών μεταφορών δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία της αγοράς και της κοινωνίας και δευτερευόντως η - κουτσουρεμένη - άρση του καμποτάζ, κυρίως επειδή έγινε εν μέσω καλοκαιρινής σεζόν.
Ωστόσο, σήμερα έχουμε φτάσει στο ψητό: μετά τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος, το κέντρο βάρους πέφτει στο κλείσιμο της ψαλίδας ανταγωνιστικότητας που μας χωρίζει με τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, το Μνημόνιο επιτάσσει συγκεκριμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τις οποίες ευαγγελίζονται όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων 20 χρόνων, αλλά καμία δεν τις έκανε πράξη. Ο γράφων θεωρεί ότι οι περισσότερες από αυτές τις αλλαγές κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, άλλες είναι σχεδόν επουσιώδεις και άλλες είναι εκτός του διακηρυγμένου τους στόχου.
Εντούτοις, το θέμα (της σημερινής στήλης) δεν είναι το περιεχόμενο των αλλαγών. Το θέμα είναι ηθικό. Αν η κυβέρνηση αποτύχει στα μέτρα που προωθεί μέχρι τον Μάρτιο, τότε η ιστορία της θα γραφτεί με μελανά γράμματα: θα μιλάμε για μία κυβέρνηση που επέβαλλε τη θέληση της σε εκείνους που δεν είχαν μέσα να αντιδράσουν, αλλά υποχώρησε μπροστά στις ομάδες που είχαν τα μέσα να της ασκήσουν πίεση: τους συνδικαλιστές της ΔΕΗ, τους εργαζομένους στα ΜΜΜ, τους γιατρούς, τους φαρμακοποιούς και τους δικηγόρους. Ακόμη και αν οι στόχοι του μνημονίου επιτευχθούν, και πάλι θα τη θυμόμαστε ως αποτυχημένη. Διότι το βάρος της προσαρμογής θα το έχουν τότε επωμιστεί οι αδύναμοι, ενώ η μεσοαστική και πάνω τάξη (στην οποία οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι φαρμακοποιοί και οι ελεύθεροι επαγγελματίες υπερ-εκπροσωπούνται) θα έχουν αποφύγει τα βάρη που τους αναλογούν. Θα μιλάμε δηλαδή για μία κατάπτυστη αδικία, χωρίς προηγούμενο, η οποία θα ακυρώνει και τη νομιμοποίηση της κυβέρνησης, αλλά και το επιχείρημά της «περί πατριωτικής οικονομικής πολιτικής».
Με λίγα λόγια, τον επόμενο μήνα κρίνονται πολλά, αν όχι τα πάντα για την κυβέρνηση. Παρεμπιπτόντως, κρίνονται και πολλά για το μέλλον της χώρας, αφού η πρόβλεψη του Μνημονίου είναι ότι αν εφαρμοστούν όλα τα μέτρα που περιγράφει, τότε θα αρχίσουμε να βγαίνουμε από την ύφεση το φθινόπωρο. Μένει να το δούμε, εφόσον βέβαια δεν έχουν καταρρεύσει τα πάντα μέχρι τότε. Το πιο από τα δύο σενάρια θα επαληθευθεί, εξαρτάται πρώτον, από τα κότσια του κ. Παπανδρέου και των υπουργών του και, δεύτερον, από το πόσο οι κύριοι «Τροϊκάνοι» είχαν δίκιο...