Τα προβλήματα που ζήσαμε από την ανεξαρτησία της χώρας και μετά, συχνά μέχρι τώρα έτειναν να παίρνουν πελώριες διαστάσεις και να δημιουργούν μεγάλη κρίση. Ποιός φταίει όμως γι'αυτό; Φταίνε μόνο οι πολιτικοί μας; Όσο και να μην μας αρέσει, οι πολιτικοί μας ηγέτες δικοί μας είναι και εμάς εκφράζουν. Με άλλα λόγια, τόσο εμείς όσο και οι άλλοι λαοί έχουμε τους πολιτικούς τους οποίους ψηφίζουμε.

Τι είναι όμως αυτό που μεγεθύνει και ενισχύει τη διάσταση της κρίσης σε χώρες όπως η Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες;  Στις ανεπτυγμένες χώρες έχουν κτιστεί δομές, όπως η Διοίκηση και η Παιδεία, υπάρχουν παραδόσεις και επικρατούν λογικές που περιορίζουν κάπως την επιρροή των λαϊκιστών και εξασφαλίζουν μεγαλύτερη προβλεψιμότητα και συνέπεια στις τομεακές πολιτικές των κομμάτων

Όταν ο Καραμανλής είπε ότι το γλωσσικό στην Ελλάδα ήταν πρόβλημα πολιτικό, ο λαός και οι περισσότεροι πολιτικοί συμφώνησαν μαζί του. Με άλλα λόγια, υπήρχε δηλαδή αντιστοιχία της πολιτικής διάγνωσης του προβλήματος (και της λύσης του) ανάμεσα στους πολιτικούς ηγέτες και στο λαό. Αυτό βέβαια συνέβη σε μία εποχή που το γλωσσικό είχε ωριμάσει και οι πάντες δεν αμφισβητούσαν ακόμη τα πάντα.

Στην πλέον πρόσφατη κρίση -αυτή της παύσης πληρωμών, που τη ζούμε ακόμη με τις τεράστιες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες που γνωρίζουμε- κάποιοι από αυτούς που μας διοικούν ή κάποιοι λαϊκιστές που βρίσκονται  στην ασφαλή θέση της Αντιπολίτευσης εξακολουθούν ακόμη να αμφισβητούν τα πάντα. Σε τι όμως αυτά που μας λένε είναι διαφορετικά από αυτά που πιστεύει και ο λαός μας; Φταίνε μόνο οι πολιτικοί μας που μας τα λένε; Ή μήπως φταίμε λίγο και μεις που τους πιστεύουμε; Είναι λίγοι όσοι από μας εξακολουθούν να πιστεύουν σε κάποια σενάρια συνωμοσιολογίας των "ξένων" που έχουν ως εθνικό τους σχέδιο να βλάψουν την Ελλάδα; Γιατί περιμένουμε οι πολιτικοί μας ηγέτες να είναι διαφορετικοί; Ή αν είναι, όπως φαίνεται ότι ήταν η περίπτωση του νυν Πρωθυπουργού, γιατί πρέπει να κρύβουν το πραγματικό τους πρόσωπο μέχρι τις εκλογές και μετά να πρέπει να κάνουν "τούμπα" για να κυβερνήσουν με βάση τις ρεαλιστικές επιλογές που έχει κάθε Κυβέρνηση σοβαρού και ανεπτυγμένου κράτους;

Υπό το πρίσμα αυτό, μήπως το μνημόνιο και οι μεταρρυθμίσεις που μας επιβάλλονται μέσα από αυτό από τους δανειστές μας δεν είναι μόνο προς το συμφέρον τους αλλά συνιστούν, ίσως και μία ευκαιρία να αναμορφώσουμε κάποιες από τις δομές μας; Μήπως αυτός είναι τελικά ο ασφαλέστερος τρόπος ώστε μεσο-μακροπρόθεσμα να προστατευθούμε από κάποιες ιδεοληψίες, να θωρακιστούμε καλύτερα απέναντι σε πρακτικές που μας οδήγησαν μέχρι εδώ και να περιοριστεί η απειλή των λαϊκιστών, που εξακολουθούν να μας χαϊδεύουν τ'αυτιά μας; Αν ναι, μήπως θάπρεπε τότε να προκριθούν οι σχετικές  μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες, και ν'αρχίσουν να εφαρμόζονται από την Κυβέρνηση στις αντίστοιχες τομεακές πολιτικές, αυτές δηλαδή από τις οποίες εξαρτάται περισσότερο η επαναθεμελίωση της χώρας πάνω σε σωστές βάσεις; Εξάλλου και οι Δανειστές μας με την επιμονή τους να στρώσουμε πρώτα τα δημόσια οικονομικά ούτως ώστε να αλλάξουμε νοοτροπία, να μην ξοδεύουμε περισσότερα απ'όσα κερδίζουμε και να τα επενδύουμε στους πλέον παραγωγικούς τομείς, το ίδιο δεν μας παροτρύνουν κι'αυτοί να κάνουμε; Σε τελική ανάλυση, αυτές οι προτεραιότητες δεν είναι οι ίδιες που θα μας βοηθήσουν να αποκτήσουμε καλύτερη παιδεία, αποτελεσματικότερη Διοίκηση και ανταγωνιστικότερη οικονομία;

Τώρα που φαίνεται ότι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της χώρας έχει αρχίσει κάπως να σταθεροποιείται και οι προοπτικές να βελτιώνονται, πως θα δώσουμε ως λαός νέο στίγμα στους πολιτικούς μας ηγέτες ότι φτάνουν πια τα ψέματα; Πως θα τους δείξουμε ότι καταλαβαίνουμε πλέον ότι το μέλλον των παιδιών μας εξαρτάται από τη ριζική και μη αναστρέψιμη βελτίωση των δομών μας και της νοοτροπίας μας και ότι περιμένουμε βαθειές τομές σε όλους τους κρίσιμους τομείς του κράτους; Η μεταρρύθμιση στο χώρο του γλωσσικού μετά την μεταπολίτευση ήταν κρίσιμη για τον εκσυγχρονισμό στη χώρα μας. Σήμερα, κάποιες άλλες μεταρρυθμίσεις στις δομές λειτουργίας του κράτους, μπορεί να είναι το ίδιο κρίσιμες. Και εδώ όπως και για το γλωσσικό, πρέπει βέβαια πρώτα να διευρύνουμε το δημόσιο διάλογο για τους προβληματικούς τομείς, ν'αναγνωρίσουμε στη συνέχεια τις μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες, να πειστούμε πως τις χρειαζόμαστε για μας και όχι για τους δανειστές μας και να κτίσουμε  την ευρύτερη δυνατή συναίνεση γύρω τους. Αν όμως το μήνυμα αυτό δεν βρούμε την ωριμότητα να το δώσουμε εμείς στους πολιτικούς μας, ας μην περιμένουμε οι πολιτικοί μας να το εφαρμόσουν.