Ζούσαν κάποτε από τις μπανάνες και τη ζάχαρη που εξήγαγαν στην Ευρώπη με τεράστια επιδότηση από την ΕΕ, διότι δεν ήταν ανταγωνιστικές άλλων εξαγωγικών χωρών, από τον τουρισμό, από την διεθνή αναπτυξιακή βοήθεια και από το μεταναστευτικό συνάλλαγμα. Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η ΕΕ, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, έχουν πλέον περιορίσει την εξωτερική αναπτυξιακή βοήθεια προς την Καραϊβική. Αυτό λοιπόν που έχει απομείνει σήμερα είναι ο τουρισμός, ο οποίος ωστόσο ως κυκλική δραστηριότητα παρουσιάζει σήμερα κάποια κάμψη λόγω της κρίσης και επειδή εκτός από την Κούβα και τη Δομινικανή Δημοκρατία, οι υπόλοιπες χώρες είναι ακριβές. Η υψηλή εγκληματικότητα είναι ένας ακόμη παράγοντας που επιδρά ανασταλτικά στον τουρισμό τους.
Οι περισσότερες είναι σήμερα χρεωκοπημένες ή καταχρεωμένες ενώ οι περισσότερο ικανοί και μορφωμένοι νεολαίοι τους έχουν ήδη μεταναστεύσει και ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Στη σημερινή κατάσταση κρίσης, το μεταναστευτικό συνάλλαγμα που ήταν πάγια και η κύρια πηγή εισοδήματός τους, έχει κι’ αυτό μειωθεί. Η Καραϊβική είναι επίσης μία από τις πλέον ευαίσθητες και ευάλωτες περιοχές σε θεομηνίες του πλανήτη. Για ν’ αντιμετωπίσουν την κατάσταση, οι χώρες της Καραϊβικής προσπαθούν να ενισχύσουν περισσότερο τη συνεργασία τους μέσω των περιφερειακών τους ενώσεων όπως η Κοινότητα της Καραϊβικής (CARICOM). Ωστόσο λόγω έλλειψης μεγέθουες και κλίμακος τα περιθώριά τους να βελτιώσουν την κοινωνικο-οικονομική τους κατάσταση είναι ελάχιστα.
Τι δουλειά έχουν λοιπόν οι Κινέζοι να ενισχύουν την παρουσία τους και τις επενδύσεις τους εκεί σε μία στιγμή που οι άλλοι έχουν αρχίσει ν’ αποχωρούν; Πράγματι, το εμπόριο της Κίνας με την περιοχή έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια με μέσο ετήσιο ρυθμό 24% και το 2010 έφτασε τα 7,2 δις δολλάρια. Ο Πρόεδρος της Κίνας, κύριος Ξι, επισκέφτηκε την περιοχή στα τέλη Μαίου και μοίρασε νέες υποσχέσεις. Οι Κινέζοι, με δωρεές ή δάνεια και εργατικό δυναμικό που φέρνουν από την Κίνα, κατασκευάζουν ήδη σε ολόκληρη την περιοχή δρόμους, νοσοκομεία, στάδια και ξενοδοχειακά συγκροτήματα ενώ η γνωστή μας και πανταχού παρούσα COSCO έχει πλέον αναλάβει και την εκμετάλλευση του λιμανιού της Τζαμάϊκα. Για ευνόητους λοιπόν λόγους, όλα αυτά είναι μάννα εξ ουρανού για την Καραϊβική. Σε αντίθεση με την ΕΕ η Κίνα δεν θέτει και πολλούς όρους ή προϋποθέσεις για τη στήριξη που παρέχει στην περιοχή.
Αυτό που επιζητούν οι Κινέζοι είναι να ενισχύσουν τη διεθνή τους αναγνώριση και την αντίστοιχη περιθωριοποίηση του Ταϊβάν στο πλαίσιο της πολιτικής τους για «μία Κίνα» (το Ταϊβάν αναγνωρίζεται πλέον από 5 μόνο κράτη της περιοχής ενώ τα υπόλοιπα 11 αναγνωρίζουν την Κίνα), να ενισχύσουν τη γεωπολιτική τους θέση εξασφαλίζοντας τις πολυάριθμες ψήφους των Καραϊβέζων στα Ηνωμένα Έθνη, τις πρώτες ύλες και τα λιμάνια τους. Πράγματι, στην πλειοψηφία τους οι διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι το βασικό κίνητρο της παρουσίας της Κίνας στην πςριοχή είναι να εδραιώσει την κυριαρχία της στο διεθνές εμπόριο.
Καλά και μας σε τι μας αφορούν όλα αυτά; Απλά, αυτές τις δύσκολες για μας ώρες, που προσπαθούμε να τονώσουμε τις συνθήκες ανάπτυξής μας, να θυμώμαστε ότι ανεξάρτητα από τους λόγους για τους οποίους η Κίνα ενισχύει την παρουσία της στην Καραϊβική, πρόκειται πάνω απ’ όλα για μία χώρα που το εμπόριό της συμβάλλει κατά 50% περίπου στο ΑΕΠ της και που θα συνεχίσει ν’ αναζητά επενδυτικές ευκαιρίες να προωθήσει τα εμπορικά της συμφέροντα σε ολόκληρη την υφήλιο. Όπως μαρτυρά ήδη η εδώ παρουσία της COSCO, αυτό αφορά και τη δική μας χώρα λόγω της ενδιαφέρουσας στρατηγικής της θέσης ως πύλης της ΕΕ και ως εμπορικού κόμβου. Η κατάσταση της Καραϊβικής είναι όμως ασύγκριτα χειρότερη από τη δική μας και αυτά που τους προσφέρει, όσο μικρά και αν είναι, είναι σημαντικά γι’ αυτούς, όπως και τα ανταλλάγματα που της προσφέρει η περιοχή. Αν περιμένουμε ότι οι Κινέζοι θα έλθουν και στη χώρα μας να μας προσφέρουν βοήθεια για αναπτυξιακά έργα, σαν κι’ αυτά που συνχρηματοδοτεί η ΕΕ και με τόσο ευνοϊκούς όρους όσο η ΕΕ, τότε κάνουμε λάθος. Αν όμως δημιουργήσουμε κατάλληλες επενδυτικές ευκαιρίες και είμαστε ανταγωνιστικοί, να είμαστε βέβαιοι ότι θα ενδιαφερθούν να επενδύσουν.