Γιατί; Διότι είναι τρομοκρατημένα τόσο από την προοπτική εισόδου κυμάτων προσφύγων μειωμένης κατάρτισης που δύσκολα θα μπορούσαν να απορροφηθούν από την αγορά εργασίας τους και να ενταχθούν στην κοινωνία όσο και από την απειλή που θα μπορούσαν να συνιστούν τώρα ή αργότερα για επιθέσεις του ΙΚ. Παρατηρήσαμε όλοι με κατάπληξη την απόφαση χωρών όπως η Δανία να κατάσχουν τα προσωπικά είδη των προσφύγων προκειμένου επισήμως να καλύψουν μέρος των εξόδων μετεγκατάστασής τους, αλλά βέβαια και για να αποθαρρύνουν την έλευσή τους. Το ίδιο άρχισαν να κάνουν και πολλά κρατίδια στη Γερμανία.
Καλά και με μας γιατί τα βάζουν; Έτσι εύκολο είναι να στήσεις και να λειτουργήσεις Hotspots σε νησιωτικά μέρη; Τι τα θέλετε όμως, φαίνεται πως έχουμε πλέον βγάλει το όνομα.
Από την ένταξή μας στην ΕΕ το 1981 έως σήμερα, και πέρα από το δανεισμό που έχουμε λάβει τα τελευταία χρόνια για να εισαγάγουμε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και ν’ αντιμετωπίσουμε τη χρεωκοπία μας χωρίς να εγκαταλείψουμε τη ζώνη Ευρώ, έχουμε ήδη εισπράξει περισσότερα από 250 δις. Ευρώ δωρεάν βοήθεια για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μας.
Οι εταίροι μας δεν ξεχνάνε, φυσικά, ότι μετά την κρίση χρεωκοπίας που κατέληξε και στη μεγαλύτερη οικονομική διάσωση κράτους στην ιστορία της ανθρωπότητας, εμείς δεν αφήσαμε τίποτε όρθιο προκειμένου να τους δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας...ενώ μέχρι πρόσφατα τους παραδίδαμε και μαθήματα. Επόμενο είναι τώρα να αναρωτιούνται πόση εμπιστοσύνη μπορούν να έχουν στον πλέον αδύναμο κρίκο της ΕΕ και του χώρου Σένγκεν όπου έτυχε να βρίσκεται το μέτωπο της νέας αυτής κρίσης.
Η διάλυση του χώρου Σένγκεν ή η προσωρινή αναστολή της συνθήκης ή, ακόμη, η μετατόπιση των εξωτερικών συνόρων προς τα βόρεια θα είχαν αρνητικές επιπτώσεις στην εσωτερική αγορά. Τέτοιου είδους σενάρια είναι απότοκα της ανασφάλειας που κατέχει υπό τις παρούσες περιστάσεις κάποιους από τους εταίρους μας και των λαϊκιστικών πιέσεων και των ευρωσκεπτικιστικών στις χώρες τους. Δεν ταιριάζουν σε μία ΕΕ που βασίζεται στις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της αλληλεγγύης και της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, αγαθών και κεφαλαίου.
Κάποια από τα σενάρια αυτά που θα συνεπάγονταν ελάφρυνση του χρέους μας με αντάλλαγμα την ανάληψη πρόσθετων βαρών στο προσφυγικό, θα ήταν, δυστυχώς, για μας μία Πύρρειος νίκη που θα συνεπαγόταν και την αναβολή των μεταρρυθμίσεων. Χωρίς τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, έστω και αν πετυχαίναμε κάποια ελάφρυνση, δεν θα λύναμε το πρόβλημά μας και το θέμα του Grexit θα ερχόταν γρήγορα και πάλι στο προσκήνιο.
Το προσφυγικό και το χρέος είναι δύο πιεστικά πλην όμως εντελώς διαφορετικά προβλήματα και πρέπει να έχουμε τη νηφαλιότητα και το σθένος να τα αντιμετωπίζουμε χωριστά.
Έστω λοιπόν και αν η επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δίνει τρίμηνη προθεσμία στη χώρα μας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της είναι κάπως άκομψη, στην ουσία και υπό τις παρούσες συνθήκες είναι μάλλον
ό, τι καλύτερο, διότι βάζει τέρμα σε τέτοια σενάρια.
Η χώρα μας συχνά έχει αποδείξει ότι υπό συνθήκες ασφυκτικής πίεσης, όπως οι σημερινές, κατορθώνει την υπέρβαση. Πρόσφατο παράδειγμα η άρτια οργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων του 2004. Η έγκαιρη περάτωση των εργασιών ανέγερσης και η λειτουργία των Hotspots είναι απαραίτητες όχι μόνο για λόγους ουσίας αλλά και για να περισώσουμε όση από την αξιοπιστία μας έχει απομείνει.
Θα μπορούσαν ωστόσο, να συμπληρωθούν και από την ανάληψη πρωτοβουλιών, σε συνεννόηση, φυσικά, με την ΕΕ, προς τις όμορες χώρες ώστε να διευκολυνθεί η ροή των προσφύγων. Αυτό είναι κάτι που οι Ευρωπαίοι εταίροι μας θα το εκτιμούσαν, διότι θα συνέβαλλε με απτό και δυναμικό τρόπο στην εκτόνωση του προσφυγικού. Βασική βέβαια προϋπόθεση ότι μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ιταλού Πρωθυπουργού στο Βερολίνο, η Ιταλία θα άρει το βέτο της στην εφαρμογή της διμερούς συμφωνίας με την Τουρκία. Διότι η Τουρκία μέχρι τότε δεν πρόκειται, φυσικά, να κάνει τίποτε για τη συγκράτηση κάποιων από τους πρόσφυγες στο έδαφός της, χορηγώντας τους, για παράδειγμα, άδεια εργασίας και παραμονής, που προς το παρόν τους αρνείται.
Η Ευρώπη έχει κατορθώσει να βγει ισχυρότερη μέσα από τις κρίσεις που αντιμετώπισε από τη σύστασή της μέχρι σήμερα. Το προσφυγικό είναι αναμφίβολα η μεγαλύτερη υπαρξιακή κρίση με την οποία έρχεται αντιμέτωπη. Θα τα καταφέρει και πάλι ή θα σταθεί απλός θεατής στην αποδόμηση του χώρου Σένγκεν, που θα έθετε σε κίνδυνο τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και, επομένως και της ζώνης Ευρώ;
Προσοχή όμως διότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε οι συνέπειες για την ΕΕ θα ήσαν τεράστιες αλλά για μας θα ήσαν απλά καταστροφικές.