Όπως πλέον όλοι γνωρίζουμε, για την παρούσα και παρατεταμένη κατάσταση ελεγχόμενης χρεοκοπίας, στην οποία βρίσκεται η χώρα μας ευθύνονται οι αλόγιστες κρατικές δαπάνες και οι σπατάλες της ιδιωτικής κατανάλωσης από την εποχή της μεταπολίτευσης.
Στη πρώτη της έκδοση, η παρούσα Κυβέρνησή μας είχε την φιλοδοξία ν’ αλλάξει την Ευρώπη. Κάποιοι από μας είχαμε τις επιφυλάξεις μας. Σήμερα, ωστόσο, βλέπουμε ότι ίσως και να τα καταφέρει. Όχι επειδή είχε δίκιο, αλλά μάλλον επειδή η Ευρώπη, φαίνεται πως αργά αλλά σταθερά κάτι έχει αρχίσει να μαθαίνει από τα λάθη της.
Όταν κάποια χώρα βρεθεί σε κατάσταση ελεγχόμενης χρεοκοπίας, οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές της αφορούν την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας της μέσω του μείγματος ανάμεσα στις δαπάνες και στα έσοδα από φόρους.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, οι άλλες χώρες της ΕΕ που χρειάστηκαν δημοσιονομική προσαρμογή και κατάφεραν να ξεπεράσουν την κρίση, δεν στήριξαν τις προσπάθειές τους τόσο στην επιβολή νέων φόρων, όσο στη μείωση των δαπανών τους. Εμείς, αντίθετα, και με εντυπωσιακή σταθερότητα από όλες τις κυβερνήσεις που είχαμε από το 2009 έως τώρα, δεν δεχόμασταν να προχωρήσουμε στις μεταρρυθμίσεις που θα μας εξασφάλιζαν σε μερικά χρόνια αυτή τη δημοσιονομική ισορροπία και τους προτείναμε τα περίφημα «ισοδύναμα», γράφε, δηλαδή, φόρους...Μ’ αυτόν τον τρόπο οι διάφορες κυβερνήσεις προσπαθούσαν να διατηρήσουν ανέπαφες τις πελατειακές δομές της δημόσιας διοίκησης.
Βέβαια, η παρούσα κυβέρνηση κάνει πρωταθλητισμό στο είδος. Ενώ η οικονομία έχει υποστεί αφαίμαξη από τους πολλούς φόρους, αυτή επιμένει να αυξάνει τους φόρους που θα την αποτελειώσουν. Διότι ακόμη και αν πίστευε πως ο ασφαλέστερος τρόπος να πετύχει τη δημοσιονομική προσαρμογή ήταν μέσω των φόρων, ακόμη και τότε θα μείωνε, δεν θα αύξανε τους φορολογικούς συντελεστές των μικρομεσαίων εισοδηματιών και επιχειρήσεων, ώστε να βελτιώσει το επιχειρηματικό κλίμα και να διευρύνει έτσι τη φορολογική βάση.
Με την ‘πολιτική’ που έχουν, οι σημερινοί κρατούντες ενθαρρύνουν την παραοικονομία και την κάθε είδους φοροδιαφυγή. Με άλλα λόγια, έχουμε μπει σε ένα φαύλο κύκλο: επειδή τα έσοδα θα μειώνονται, η Κυβέρνησή μας θα είναι υποχρεωμένη να αυξάνει διαρκώς και μέχρι τελικής πτώσης τους κάθε είδους φόρους.
Αν δεν μπορούν να φοροδιαφεύγουν, οι επιχειρήσεις που έχουν απομείνει ή λουκέτο θα βάλουν ή θα μεταναστεύσουν αλλού, όπου θα μπορούν να έχουν λιγότερα έξοδα. Διότι σε αντίθεση με την ιδεόπληκτη Κυβέρνησή μας, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να επιβάλουν φόρους. Μόνο τις δαπάνες τους μπορούν να μειώσουν... Αλλά τι τα θέλετε; Οι ιδεολογικές αγκυλώσεις βλέπετε...
Τις αυξημένες φορολογικές επιβαρύνσεις, που ως φαίνεται, θα προκύψουν από τις περίφημες διαπραγματεύσεις, η κυβέρνηση τις ρίχνει, φυσικά, στους δανειστές. Δεν φταίει αυτή όμως! Οι εταίροι και δανειστές μας φταίνε, αφού λόγω των υφισταμένων κανόνων είναι υποχρεωμένοι να συζητούν μαζί της εναλλακτικές λύσεις, δηλαδή πρόσθετους φόρους, αντί να επιμένουν για μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν σε μία οριστική και βιώσιμη έξοδο από την κρίση. Και μετά βρίσκουν και το μπελά τους, αφού η κυβέρνηση τους κατηγορεί και για έλλειψη συνέπειας... Όπως λέει ο σοφός λαός μας, «όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες».
Και τι σκοπεύει να κάνει λοιπόν, η ΕΕ; Φαίνεται πως έχει την πρόθεση να αναθεωρήσει τους βασικούς κανόνες του δημοσιονομικού πλαισίου, που ισχύουν για όλα τα κράτη μέλη. Αντί δηλαδή το δημοσιονομικό πλαίσιο να επικεντρώνεται στους δείκτες δημοσιονομικής ισορροπίας, όπως στο έλλειμμα του προϋπολογισμού που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ και στο δημόσιο χρέος που πρέπει να βρίσκεται κάτω του 60% του ΑΕΠ της κάθε χώρας, η κυριότερη λύση που εξετάζεται τώρα για τους νέους κανόνες είναι να επικεντρώνονται στον έλεγχο των δημοσίων δαπανών. Με εξαίρεση δηλαδή τις δαπάνες για την ανεργία και κάποιες απρόβλεπτες, έκτακτες και ανελαστικές δαπάνες, οι υπόλοιπες κρατικές δαπάνες δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν ένα ποσοστό του ΑΕΠ. Ένας τέτοιος κανόνας θα είχε, κατά τους ειδικούς, το πλεονέκτημα ότι θα ήταν απλούστερος, θα είχε περισσότερη διαφάνεια, η εφαρμογή του θα μπορούσε να ελεγχθεί ευκολότερα από την κυβέρνηση και θα οδηγούσε σε καλύτερα αποτελέσματα δημοσιονομικής πολιτικής.
Μην ανησυχείτε όμως. Μέχρι να οριστικοποιηθούν τα σχετικά μέτρα, τα οποία θα προβλέπουν και σημαντικές θεσμικές αλλαγές, η παρέα από την παιδική χαρά που διαχειρίζεται τα χρήματα των φορολογουμένων της χώρας μας σαν να ήταν το χαρτζιλίκι της, θα έχει άνετα τον χρόνο να τα χαλάει σε τσικλόφουσκες και όταν τους τελειώνουν να ζητούν και άλλα.